Η ψυχική υγεία έρχεται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο της προσοχής των ανθρώπων, που δείχνουν να μην καταλήγουν σε μια αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση του άγχους και όλων των δύσκολων συναισθημάτων που τους ταλαιπωρούν. Κι όμως, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύεται στο Ecopsychology, η λύση μπορεί να είναι πολύ πιο απλή απ’ όσο θα μπορούσαμε να φανταστούμε. Ειδικότερα, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η παραμονή στη φύση για μόλις 10 λεπτά μπορεί να αποφέρει σημαντικά βραχυπρόθεσμα οφέλη στην ψυχική υγεία ενηλίκων που αντιμετωπίζουν ψυχικές ασθένειες. Αυτή η ολοκληρωμένη μετα-ανάλυση υπογραμμίζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το φυσικό περιβάλλον στην ψυχική υγεία.
Η θεραπευτική δύναμη της φύσης
Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι η παραμονή στη φύση μπορεί να μειώσει το άγχος, να ενισχύσει τη γνωστική λειτουργία και να βελτιώσει τη διάθεση. Παρ’ όλα αυτά, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης συχνά παραβλέπουν τη σημασία της επαφής με τη φύση ως θεραπευτικής παρέμβασης, σημειώνει η Joanna Bettmann, καθηγήτρια στο Κολέγιο Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου της Γιούτα και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Στόχος μας, λοιπόν, ήταν να αναδείξουμε αυτή τη λύση και να παρέχουμε καθοδήγηση στους επαγγελματίες υγείας».
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε σχολαστικά 14.168 μελέτες, περιορίζοντας τελικά την εστίασή τους σε 45 μελέτες και 1.492 ενήλικες συμμετέχοντες με διαγνωσμένες ψυχικές ασθένειες. Οι μελέτες περιλάμβαναν ένα εύρος εμπειριών στη φύση, από δομημένες θεραπευτικές παρεμβάσεις, έως ελεύθερο χρόνο σε φυσικά περιβάλλοντα. Ο χρόνος παραμονής των συμμετεχόντων στη φύση διέφερε από μελέτη σε μελέτη, με ορισμένους να περνούν μόλις 10 λεπτά σε κάποιο πάρκο της πόλης και άλλους να να αφιερώνουν αρκετές ημέρες σε καθηλωτικές εμπειρίες στην άγρια φύση. Ανεξάρτητα, όμως, από τη διάρκεια ή το μοτίβο της επαφής με τη φύση, όλες οι μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η έκθεση στο φυσικό περιβάλλον είχε θετικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία.
«Δέκα λεπτά στο αστικό φυσικό περιβάλλον είναι ένας επιτεύξιμος στόχος, ακόμη και για όσους δεν έχουν το χρόνο, τους πόρους, το ενδιαφέρον ή τον εξοπλισμό για κάτι περισσότερο», επεσήμαναν οι ερευνητές, υπογραμμίζοντας την προσβασιμότητα και την πρακτικότητα των εμπειριών στα αστικά φυσικά περιβάλλοντα.
Προχωρώντας περαιτέρω την ανάλυσή τους, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι τη μεγαλύτερη θετική επίδραση έδειξαν να έχουν οι υδάτινοι υπαίθριοι χώροι -ποτάμια, λίμνες, ωκεανοί- καθώς και οι δραστηριότητες όπως η κατασκήνωση, η γεωργία και η κηπουρική. Ωστόσο, οι αστικοί χώροι πρασίνου, τα βουνά και τα δάση συνέβαλαν επίσης σημαντικά στην ψυχική ευημερία.
«Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί υπαίθριοι χώροι απέδωσαν θετικά αποτελέσματα, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης των χώρων πρασίνου στο φυσικό, αλλά και στο δομημένο περιβάλλον μας», δήλωσε η δρ. Bettmann. «Η σχέση μεταξύ φύσης και ψυχικής υγείας είναι παντού. Τα ευρήματά μας συμβάλλουν σημαντικά στην κατανόηση αυτής της σχέσης», σχολίασε από την πλευρά της η ερευνήτρια Dorothy Schmalz από το Τμήμα Πάρκων, Αναψυχής και Τουρισμού του Κολλεγίου Υγείας του Πανεπιστημίου της Γιούτα.
«Είμαστε περιτριγυρισμένοι από όλους αυτούς τους εξαιρετικούς φυσικούς πόρους. Το να έχουμε αυτού του είδους τις γνώσεις για το ρόλο του φυσικού περιβάλλοντος στη συμπεριφορά και την ψυχική υγεία μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε υγιείς διανοητικά, σωματικά και συναισθηματικά», κατέληξε η δρ. Bettmann.
Τα 60′ που προσφέρουν ψυχική ισορροπία στα παιδιά
Η βόλτα που εγγυάται ότι θα βελτιώσει αμέσως διάθεση, μνήμη και υγεία
Αυτό είναι το «πράσινο» μυστικό που βελτιώνει θεαματικά την ψυχική μας υγεία
