Οποιοδήποτε έχει αφιερώσει λίγο χρόνο στα social media, θα έχει συναντήσει το φαινόμενο των gym selfies, τις φωτογραφίες μπροστά στον καθρέφτη του γυμναστηρίου κυρίως που πιστοποιούν την πρόοδο του ιδιοκτήτη του προφίλ, τους κόπους που δεν πάνε χαμένοι και τα αποτελέσματα που θα έκαναν τον γυμναστή -ή τον influencer που έδειξε τις ασκήσεις- περήφανο.
Πολύ πιθανώς, οι καλά εξοικειωμένοι με νεολογισμούς που γέννησε η εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα γνωρίζουν τον όρο “fitspiration“, ο οποίος περιγράφει τις αναρτήσεις και το περιεχόμενο συνολικά στα social media που στόχο έχουν να εμφυσήσουν την αγάπη για τη σωματική άσκηση και να προάγουν τη υγεία.
Και όπως κάθε τι σχετίζεται με τα παντοδύναμα πλέον social media -τα οποία μετέτρεψαν τα κινητά σε προέκταση του χεριού μας-, δεν διέφυγε την προσοχή των επιστημόνων και ερευνητών που θέλησαν να διακριβώσουν αν η ιδρωμένη πόζα μπροστά στον καθρέφτη, οι συμβουλές του διάσημου personal trainer ή και απλού χρήστη που αγαπά τη γυμναστική και μοιράζεται τα δικά του μυστικά μυϊκής ενδυνάμωσης και απώλειας βάρους, μπορούν πράγματι να δώσουν κίνητρα για μεγαλύτερη προσπάθεια και προσήλωση στον στόχο για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης.
Τα επιστημονικά ευρήματα όσο και απόψεις είναι μάλλον αντικρουόμενα.
Επιμονή στον στόχο και καλύτερα αποτελέσματα
Η κοινοποίηση της προόδου στο γυμναστήριο ή άλλο χώρο άθλησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να βοηθήσει να παραμείνουμε πιστοί στον στόχο μας, σύμφωνα με μια μελέτη του 2021 στο Journal of Medical Internet Research.
Μελετώντας τον αριθμό αναρτήσεων που σχετίζονταν με τη σωματική άσκηση, των επαληθευμένων λογαριασμών fitness περιεχομένου που ακολούθησαν και των likes που έλαβαν για κάθε ανάρτηση, διαπίστωσαν ότι τα τελευταία ήταν άμεσα συνδεδεμένα με την εικόνα που έχει το άτομο για τη σχέση του με την άσκηση (ταυτότητα σωματικής άσκησης), ενώ κάθε ενίσχυση κατά μία μονάδα αυτής της ταυτότητας αύξανε κατά 34 λεπτά την εβδομαδιαία διάρκεια σωματικής δραστηριότητας.
Άλλη έρευνα επιβεβαιώνει εμμέσως τη θετική επίδραση των gym selfies, σύμφωνα με τα ευρήματά της που έδειξαν ότι εν γένει αυτός ο τύπος φωτογραφίας προάγει τη σύνδεση με ανθρώπους και επιτρέπει τις θετικές σκέψεις. Μια ακόμα δημοσίευση στο Journal of Interactive Marketing (2017) έδειξε ότι η κοινοποίηση στα κοινωνικά δίκτυα των επιτυχιών στο ταξίδι για την απώλεια βάρους, συνέβαλε καθοριστικά στη στοχοπροσήλωση και τα θετικά αποτελέσματα.
Ως προς τον αντίκτυπο των infuencers στις αθλητικές επιδόσεις, μελέτη με άνδρες και γυναίκες fitness influencers του YouTube έδειξε ότι όταν οι τελευταίοι κρίνονται από τους ακόλουθούς τους ως αξιόπιστοι, ειδικοί στον τομέα τους και εμφανίσιμοι, μπορούν να οδηγήσουν το ανδρικό και γυναικείο κοινό τους σε αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
Απογοήτευση και χαμηλή αυτοπεποίθηση
Οι επικριτικές φωνές αφήνουν απ’ έξω τις selfies και στρέφονται κατά του τρόπου που λειτουργούν οι πλατφόρμες όσο και του περιεχομένου σε προφίλ fitness influencers. Ο Robert H. Shmerling, MD, αρχισυντάκτης στο “Harvard Health Publishing”, συνοψίζει σε άρθρο του τα συμπεράσματα μιας μελέτης του 2023 στο BMC Public Health που ανέτρεξε στους λογαριασμούς Instagram των 100 δημοφιλέστερων fitspiration influencers και ανέλυσε τις τελευταίες 15 αναρτήσεις κάθε προφίλ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
- το 26% απεικόνιζε σεξουαλικές εικόνες
- το 22% δημοσίευσε γυμνό ή εικόνες ατόμων που ασκούνται με αποκαλυπτικά ρούχα ακατάλληλα για άσκηση
- το 15% παρουσίαζε άτομα με εξωπραγματικά γυμνασμένα ή λεπτά σώματα
- το 41% δημοσίευσε περιεχόμενο σχετικό με τη φυσική κατάσταση σε τρεις ή λιγότερες αναρτήσεις.
«Σίγουρα, οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τη φυσική κατάσταση μπορεί να έχουν θετικά αποτελέσματα, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, ειδικά όταν επικεντρώνονται σε ρεαλιστικούς στόχους άσκησης και όχι στην εμφάνιση. Ωστόσο, οι fitspirational αναρτήσεις μπορεί να έχουν μειονεκτήματα για τους θεατές, όπως έντονη δυσφορία με την εικόνα του σώματος, κακή διάθεση κ.α.» σχολιάζει.
Τέλος, υπάρχουν έρευνες που συμπεραίνουν ότι οι fitspiration αναρτήσεις ωθούν πολλές γυναίκες σε ψυχαναγκαστική σωματική άσκηση και διατροφικές διαταραχές, καθώς και ότι ο χρόνος που δαπανάται στα social media για παρακολούθηση fitspirational προφίλ και ανάρτηση αντίστοιχων δημοσιεύσεων σχετίζεται αναλογικά με τις παραπάνω συμπεριφορές.
Διαβάστε επίσης:
Η άσκηση που νικά το στρες και διώχνει τη θλίψη
Η τεχνική για top αθλητικές επιδόσεις χωρίς προσπάθεια
Silent walking: Η νέα μόδα του TikTok που καταπολεμά το στρες
