Αμέτρητες είναι πλέον οι μελέτες που αναδεικνύουν τον ρόλο της διατροφής ή της σωματικής άσκησης στην εξασφάλιση μιας υγιούς ζωής. Ολοένα και περισσότερα ερευνητικά δεδομένα, όμως, έρχονται πλέον να υπογραμμίσουν ότι δεν είναι μόνο αυτές οι συνήθειες που θα μας κρατήσουν υγιείς μέχρι τα βαθιά γεράματα. Νέα έρευνα, που δημοσιεύεται στο General Psychiatry, αναδεικνύει τη σημασία ενός ψυχολογικού παράγοντα στην αποφυγή σοβαρών κινδύνων υγείας και αυτός δεν είναι άλλος από τις κοινωνικές σχέσεις.
Οι οικογενειακές, φιλικές και επαγγελματικές μας σχέσεις φαίνεται πως μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην υγεία των μεσηλίκων και ηλικιωμένων γυναικών, απομακρύνοντάς τις από τον κίνδυνο συσσώρευσης πολλαπλών μακροχρόνιων παθήσεων. Ολοένα και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία αναδεικνύουν την αλληλεξάρτηση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας.
Η μελέτη
Θέλοντας να αξιολογήσουν περαιτέρω τον βαθμό στον οποίο ένας τέτοιος παράγοντας θα μπορούσε να επιδράσει στην υγεία των ηλικιωμένων γυναικών, οι ερευνητές εξέτασαν τα στοιχεία 13.714 συμμετεχουσών στην Αυστραλιανή Διαχρονική Μελέτη για την Υγεία των Γυναικών (ALSWH), μια πληθυσμιακή μελέτη που εξετάζει παράγοντες υγείας και ευημερίας των γυναικών που ήταν 18-23, 45-50 και 70-75 ετών το 1996. Στην τρέχουσα μελέτη, οι ερευνητές αξιοποίησαν τις συμμετέχουσες ηλικίας 45-50 ετών το 1996. Η υγεία και η ευημερία τους παρακολουθούνταν περίπου κάθε 3 χρόνια, έως το 2016, μέσω ενός ερωτηματολογίου.
Ζητήθηκε από τις συμμετέχουσες να βαθμολογήσουν το αίσθημα ικανοποίησης που αντλούν από 5 διαφορετικές κατηγορίες σχέσεων σε μια κλίμακα 4 βαθμών.
Παράλληλα, κλήθηκαν να δηλώσουν εάν στο μεσοδιάστημα ανέπτυξαν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες παθήσεις:
- διαβήτη,
- υψηλή αρτηριακή πίεση,
- καρδιακή νόσο,
- εγκεφαλικό επεισόδιο,
- χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ),
- άσθμα,
- οστεοπόρωση,
- αρθρίτιδα,
- καρκίνο,
- κατάθλιψη
- άγχος
Η θετικά απάντηση σε δύο ή περισσότερες από αυτές τις παθήσεις ορίστηκε ως πολυνοσηρότητα.
Παράλληλα, οι μελετητές συνέλεξαν πληροφορίες σχετικά με δημογραφικούς, ορμονικούς και παράγοντες του τρόπου ζωής, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, όπως:
- τόπος γέννησης,
- οικογενειακή κατάσταση,
- τόπος κατοικίας,
- μορφωτικό επίπεδο
- εισόδημα
- δείκτης μάζας σώματος
- σωματική δραστηριότητα
- κατανάλωση αλκοόλ
- κάπνισμα
- εμμηνοπαυσιακή κατάσταση
Η τελική ανάλυση περιελάμβανε 7.694 γυναίκες, το 58% (4484) από τις οποίες παρουσίασε πολυνοσηρότητα στα 20 χρόνια παρακολούθησης.
Τα ευρήματα
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι περισσότερες γυναίκες που παρουσίασαν πολυνοσηρότητα ήταν πιο πιθανό να χαρακτηρίζονται από χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και εισόδημα, υψηλότερο σωματικό βάρος, μηδενική άσκηση, να είναι καπνίστριες και να έχουν περάσει στο στάδιο της εμμηνόπαυσης μετά από χειρουργική επέμβαση.
Συνολικά, ωστόσο, η ικανοποίηση που αντλούσαν οι συμμετέχουσες από τις κοινωνικές τους σχέσεις έδειξε να συσχετίζεται απόλυτα με το ενδεχόμενο πολυνοσηρότητας: όσο μεγαλύτερα τα επίπεδα ικανοποίησης, τόσο χαμηλότεροι οι κίνδυνοι.
Ειδικότερα, συγκριτικά με τις γυναίκες που ανέφεραν το υψηλότερο επίπεδο ικανοποίησης, εκείνες που εξέφρασαν το χαμηλότερο είχαν περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν πολυνοσηρότητα, μετά και τον πλήρη συνυπολογισμό των παραγόντων πιθανής επίδρασης. Μάλιστα, η συσχέτιση ήταν τόσο ισχυρή όσο σχεδόν και αυτή που παρουσίαζε η πολυνοσηρότητα με άλλους επιδραστικούς παράγοντες, όπως η παχυσαρκία, η σωματική αδράνεια, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η μελέτη αντιμετώπισε διάφορους περιορισμούς, γι’ αυτό και τα ευρήματα δε μπορούν να θεωρηθούν απολύτως ασφαλή. Ωστόσο, θεωρούν τα αποτελέσματα επαρκώς ενδεικτικά της σημασίας της ψυχικής υγείας και των κοινωνικών σχέσεων στη γενικότερη καλή κατάσταση της υγείας. «Τα ευρήματά μας έχουν σημαντικές επιπτώσεις. Σε ατομικό επίπεδο, ενθαρρύνουν τις γυναίκες να αξιοποιούν τα οφέλη των υψηλής ποιότητας ποικίλων κοινωνικών σχέσεων. Σε επίπεδο κοινότητας, οι παρεμβάσεις με γνώμονα την ικανοποίηση από τις κοινωνικές σχέσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην πρόληψη της εξέλιξης των χρόνιων παθήσεων και, τέλος, σε εγχώριο και παγκόσμιο επίπεδο αναδεικνύουν ότι οι κοινωνικές σχέσεις θα πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητα της δημόσιας υγείας στην πρόληψη και διαχείριση χρόνιων ασθενειών».
Διαβάστε ακόμη:
Από τι εξαρτάται η ικανοποίησή μας από τη ζωή;
Το μυστικό της μακροζωίας βρίσκεται δίπλα σας
Η μοναξιά μπορεί να μας κάνει λίγο πιο κακούς και εχθρικούς με τους γύρω μας