Ένα αυστηρό deadline στη δουλειά. Μια δύσκολη εξέταση στο σχολείο. Μια εκδρομή που χρειάζεται πολλή οργάνωση ή μια ανακαίνιση σπιτιού που απαιτεί πολύ τρέξιμο. Όπως κι αν είναι η ζωή σας, σίγουρα υπάρχουν αρκετά πράγματα που σας προκαλούν καθημερινά άγχος. Μήπως, όμως, αυτό δεν είναι και τόσο κακό;
Αυτό ισχυρίζεται τώρα μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Psychiatry Research, και υποστηρίζει ότι λίγο στρες στην καθημερινότητα μπορεί να αποβεί ωφέλιμο μακροπρόθεσμα για την ψυχική μας υγεία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το στρες της καθημερινότητας, σε ήπιο ή και μέτριο βαθμό, θα μπορούσε να μας προετοιμάσει για δυνητικά δυσκολότερες και πιο χαοτικές καταστάσεις της ζωής. «Λειτουργεί περίπου όπως ένα εμβόλιο, που μας προστατεύει από μια μελλοντική λοίμωξη», εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Assaf Oshri, βοηθός καθηγητής στο Κολλέγιο Οικογενειακών και Καταναλωτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια.
«Ένα ήπιο έως μέτριο επίπεδο στρες είναι ικανό να εξασφαλίζει καλύτερη γνωστική λειτουργία. Αυτή με τη σειρά της οδηγεί σε λιγότερες συναισθηματικές δυσκολίες, αλλά και προβλήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς», αποκάλυψε ο δρ. Oshri.
Για τις ανάγκες της μελέτης, ο δρ. Oshri και οι συνεργάτες του ανέλυσαν τα δεδομένα περισσότερων από 1.200 νεαρών ενηλίκων που συμμετείχαν στο Human Connectome Project, ένα χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, που στόχο είχε να παρέχει πληροφορίες αναφορικά με τις λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Οι νεαροί ενήλικες ανέφεραν τα επίπεδα στρες που οι ίδιοι ένιωθαν ότι βιώνουν και υποβλήθηκαν σε μια σειρά από τεστ, ώστε να αξιολογηθεί η εγκεφαλική τους λειτουργία. Στη συνέχεια, οι μελετητές συνέκριναν τα αποτελέσματα αυτών των μετρήσεων με τις απαντήσεις των συμμετεχόντων σχετικά με το άγχος, την προσοχή, την επιθετικότητα και άλλα συμπεριφορικά και συναισθηματικά προβλήματα.
Αυτό που ανακάλυψαν ήταν ότι το στρες χαρακτηρίζεται από μια καμπύλη U, στην οποία τα χαμηλά έως και μέτρια επίπεδα φαίνεται να λειτουργούν ευεργετικά για την ανθρώπινη ψυχολογία. «Το σώμα, ο εγκέφαλος, η ψυχολογία, το νευρικό σύστημα, όλα συνδέονται με το στρες. Ο καθένας είναι εκτεθειμένος σε ένα επίπεδο άγχους και το γεγονός αυτό δημιουργεί μηχανισμούς προετοιμασίας, ώστε να μπορέσει μελλοντικά να προετοιμαστεί για δύσκολες καταστάσεις», εξήγησε ο δρ. Oshri.
Ουσιαστικά, λένε οι ερευνητές, οι στρεσογόνοι παράγοντες της καθημερινότητας μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να γίνει πιο οργανωτικός, αποδοτικός, να σχεδιάζει και να αντιμετωπίζει καλύτερα τις καταστάσεις που προκύπτουν. «Είναι σαν μια διακοπή ρεύματος: Μας αγχώνει στην αρχή, αλλά μας κάνει να παίρνουμε μέτρα, ώστε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι την επόμενη φορά», λέει ο δρ. Oshri.
Οι ειδικοί επισημαίνουν, ωστόσο, ότι, από ένα βαθμό και μετά, το στρες είναι μόνο τοξικό και δεν μπορεί να λειτουργήσει πλέον ωφέλιμα. «Όλοι βιώνουν άγχος σε κάποιο βαθμό. Μπορεί να είναι καθόλου ή λίγο και να είναι εντάξει. Όμως εάν είναι έντονο, ίσως γίνει σοβαρό, ανεξέλεγκτο και, τελικά, τοξικό. Δεν βοηθά να οργανώσετε το μέλλον, αντιθέτως σας πλήττει»., υπογραμμίζει ο δρ. Oshri.
Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως αϋπνία ή δυσκολεύεστε να ανταπεξέλθετε στην καθημερινότητα, τότε ενδεχομένως σημαίνει ότι βιώνετε τοξικά επίπεδα άγχους, προειδοποιεί ο δρ. Oshri.
Η ικανότητα αντιμετώπισης του άγχους και των αντιξοοτήτων διαφέρει σημαντικά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Παράγοντες, όπως η ηλικία, τα γενετικά χαρακτηριστικά και ο περίγυρος μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πόσο αποτελεσματικά διαχειρίζεται ο καθένας τις δυσκολίες.
Η δρ. Lynn Bufka, προϊσταμένη πρακτικής στην Αμερικανική Ένωση Ψυχολογίας (APA), υποστηρίζει ότι τα ευρήματα της νέας έρευνας δείχνουν πως το στρες δεν είναι απολύτως αρνητικό και το να γνωρίζουμε πως να το διαχειριστούμε είναι εξαιρετικά σημαντικό. «Το άγχος μας δίνει κίνητρο να κάνουμε χρήσιμα πράγματα, όπως να διαβάσουμε για ένα τεστ. Μπορεί, επίσης, να νιώθουμε αγχωμένοι για ένα πραγματικά ευχάριστο γεγονός, όπως ένα ταξίδι ή ένας γάμος. Επομένως, δεν είναι το στρες αυτό καθ’ εαυτό αρνητικό, αλλά το άγχος σε υπερβολικά επίπεδα εκείνο που γίνεται πραγματικά άσχημο και προβληματικό», εξήγησε.
«Είναι πολύ σημαντικό οι άνθρωποι να αναπτύξουν στρατηγικές διαχείρισης, γιατί το στρες δεν είναι κάτι από το οποίο μπορούμε να απαλλαχθούμε ολοκληρωτικά. Θα υπάρχει στη ζωή μας και θα εμφανίζεται τακτικά, με διάφορες αφορμές. Γι’ αυτό, το να μάθουμε πώς να το διαχειριζόμαστε και να το αντιμετωπίζουμε είναι εκείνο που έχει πραγματική σημασία», συμπλήρωσε η δρ. Bufka.
Σε μελλοντική μελέτη, ο δρ. Oshri επιθυμεί να εντάξει ακτινογραφίες εγκεφάλου, ώστε οι ειδικοί να διαπιστώσουν τι συμβαίνει στο εσωτερικό του εγκεφάλου, που, σε ορισμένες περιπτώσεις, γεννά το στρες ως τρόπο αυτοπροστασίας.
Διαβάστε ακόμη:
Κινητό στο αθόρυβο: Διώχνει ή επιτείνει το στρες; – Έρευνα αποκαλύπτει
Πέντε τρόποι να μην το «ρίξετε» στο φαγητό επειδή έχετε στρες
Η (ψηφιακή) επαφή που διώχνει το στρες σε 5′
