Αρχή νέου έτους! Νέες υποσχέσεις που δίνετε κάθε νέα χρονιά αλλά τις τηρείτε;
Δεν πρόκειται για μόδα καθώς οι υποσχέσεις για το νέο έτος λέγεται ότι απαντώνται έως και 4000 χρόνια πριν, την εποχή των Βαβυλωνίων. Ενώ και οι Αρχαίοι Ρωμαίοι, επί αυτοκράτορα Ιουλίου Καίσαρα αναφέρεται ότι έκαναν θησίες στον θεό Ιανό στην αρχή κάθε νέας χρονιάς.
Οι υποσχέσεις λοιπόν φαίνονται να είναι συνυφασμένες με την ανθρώπινη φύση. Αλλά γιατί η πλειοψηφία των ανθρώπων αποτυγχάνουν να τις τηρήσουν;
Σύμφωνα με έρευνα του 2007 έως και το 88% των ανθρώπων αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις που δίνουν στους εαυτούς τους στην αρχή κάθε νέας χρονιάς.
Οι περισσότεροι υπόσχονται να βελτιώσουν την υγεία τους, είτε χάνοντας βάρος, διακόπτοντας το τσιγάρο ή κάνοντας περισσότερη γυμναστική. Άλλοι θέλουν να αποταμιεύσουν περισσότερα χρήματα.
«Η πρόκληση αναφορικά με την τήρηση των υποσχέσεων αυτών είναι ότι προϋποθέτουν την υιοθέτηση νέων συνηθειών. Και συνεχίζουμε να δίνουμε υποσχέσεις στον εαυτό μας παρ’ ότι συνειδητοποιούμε ότι δεν θα τις τηρήσουμε», εξηγεί η Wendy Wood, καθηγήτρια Ψυχολογίας και Επιχειρήσεων στο Κολέγιο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών Dornsife του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια
«Η σωματική και οικονομική ευημερία προϋποθέτουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και δεν εννοώ να τρως σαλάτα για μια εβδομάδα ή να μένεις εντός οικονομικού προϋπολογισμού κάθε μήνα», προσθέτει.
Κατά την ίδια, οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται λάθος την πρόκληση της διαμόρφωσης μιας νέας συνήθειας και ίσως να πιστεύουν ότι η υιοθέτηση μιας νέας συμπεριφοράς είναι απλά ζήτημα θέλησης ή μιας απόφασης που μπορεί να αλλάξει τα πάντα.
«Η διαμόρφωση μιας νέας συνήθειας δεν αφορά την αλλαγή μιας παλιά. Και καθώς το κίνητρο που έχουμε παρουσιάζει διακυμάνσεις, η όποια υπόσχεση δίνουμε στον εαυτό μας δίνει μάχη με την παλιά συνήθεια που ανθίσταται. Και φυσικά δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πως λειτουργούν οι συνήθειες καθώς είναι μέρος του ασυνειδήτου μας», σύμφωνα με την Δρ. Wood.
Η καθηγήτρια προτείνει λοιπόν έναν εναλλακτικό τρόπο τήρησης των υποσχέσεων που δίνουμε στους εαυτούς μας ώστε να υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να τις τηρήσουμε. «Αν οι νέες υποσχέσεις γίνουν ασυνείδητα μέρος της ζωής μας τότε ενδεχομένως να τηρηθούν ευκολότερα. Για παράδειγμα, αν απ’ το προηγούμενο βράδυ ετοιμάσω το σακίδιο για το γυμναστήριο τότε το πρωί έχω περισσότερες πιθανότητες να πάω όντως στο γυμναστήριο. Επίσης, αν προετοιμάζω τα γεύματά μου έχω περισσότερες πιθανότητες να αποφύγω την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού», λέει.
Η Δρ. Wood αλλά και άλλοι ερευνητές του αμερικανικού πανεπιστημίου προτείνουν και κάποιους άλλους τρόπους που μπορούν να σας βοηθήσουν να τηρήσετε τις υποσχέσεις της νέας χρονιάς.
Αν θέλετε να σταματήσετε να καπνίζετε, ξανασκεφτείτε με ποιους κάνετε παρέα. «Οι φίλοι παίζουν ρόλο στο αν θα τηρήσουμε αυτή τη σοβαρή δέσμευση στον εαυτό μας. Αν κάνετε παρέα με άτομα που δεν καπνίζουν, πίνετε πολλά υγρά καθημερινά και γυμνάζεστε, έχετε πολλές πιθανότητες να καταφέρετε τελικά να διακόψετε το κάπνισμα», λέει ο Steven Sussman, καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Ψυχολογίας στην Ιατρική Σχολή Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια.
Αν θέλετε να βελτιώσετε τη φυσική σας κατάσταση, διαλέξτε σωματικές δραστηριότητες που σας αρέσουν. «Η τήρηση ενός προγράμματος εκγύμνασης σχετίζεται με την χαρά και την ευχαρίστηση που μπορεί να σου προσφέρει. Αν σου αρέσει ο χορός, τότε μάθε χορό. Αν μπορείτε μάλιστα να γυμναστείτε μαζί με φίλους ή αγαπημένα πρόσωπα, τότε ακόμα περισσότερες οι πιθανότητες να τηρήσετε την υπόσχεσή σας για καλύτερη φυσική κατάσταση τη νέα χρονιά», εξηγεί η Lorraine Turcotte, καθηγήτρια Βιολογικών Επιστημών και ειδική σε θέματα μεταβολισμού στο Κολέγιο Dornsife.
Αν θέλετε να χάσετε βάρος «θέστε ρεαλιστικούς στόχους. Όσο λιγότερο σαφής είναι ο στόχος τόσο πιο απίθανο να τον πετύχετε», υπενθυμίζει η Lorraine Turcotte.
Ενώ η Daphna Oyserman, καθηγήτρια Ψυχολογίας και Μόρφωσης στο ίδιο κολέγιο σημειώνει ότι όσο πιο άμεσος είναι ο στόχος που θέτει κανείς τόσο πιθανότερο είναι να τον πετύχει. «Αντί να σκέφτεστε ότι θέλετε να είστε υγιείς σε 30 ή 40 χρόνια από τώρα, όταν πια θα είστε συνταξιούχοι, αναρωτηθείτε τί μπορείτε να κάνετε σήμερα για να είστε καλά», λέει.