Αν κανείς ρωτούσε για τη ζωή μας, οι περισσότεροι θα απαντούσαμε ότι ζούμε σε φρενήρεις ρυθμούς, νιώθοντας ένα διαρκές άγχος να ανταπεξέλθουμε στις καθημερινές μας υποχρεώσεις. Η καθημερινότητα μας κυριεύει και δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθουμε ανήμποροι να αλλάξουμε τη ζωή μας και να βελτιώσουμε την ποιότητά της.
Θα αποτελέσει έκπληξη, επομένως, για πολλούς ότι μια απλή καθημερινή συνήθεια είναι ικανή να βελτιώσει τόσο την υγεία μας, που θα μπορούσε ουσιαστικά να αλλάξει τη ζωή μας. Αναρωτιέστε ακόμη ποια είναι η συνήθεια εκείνη που μειώνει την αρτηριακή πίεση, ελέγχει τους καρδιακούς παλμούς, βελτιώνει τη διάθεση και παρέχει το συναίσθημα της ολοκλήρωσης;
Η απάντηση κρύβεται σε μια γνώριμη και διαχρονική μέθοδο, γνωστή ως forest bathing και δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια απλή βόλτα στη φύση και συγκεκριμένα στο δάσος. Τα οφέλη που μπορεί κανείς να αντλήσει από την επαφή με τη φύση δεν είναι νέα ανακάλυψη, καθώς έχει προκύπτει από πολλές σχετικές έρευνες ότι το φυσικό τοπίο ασκεί ισχυρή τονωτική επίδραση στην ψυχολογία και την υγεία μας γενικότερα.
Ο όρος forest bathing (ή shinrin-yoku) εφευρέθηκε από Ιάπωνες στις αρχές της δεκαετίας του 1980 για να εξηγήσει την επαφή ενός ανθρώπου με τον περιβάλλοντα χώρο ενός δάσους. Έρευνες δείχνουν ότι αρνητικά συναισθήματα, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, τείνουν να κυριαρχούν στην εποχή μας, γεγονός που καθιστά όλο και πιο ξεκάθαρο ότι το forest bathing θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της υγείας μας.
Σε δημοσίευση του Frontiers in Psychology αναφέρεται ότι μια βόλτα σε φυσικά τοπία έχει συνδέεται με πολλούς δείκτες υγείας, όπως μειωμένο άγχος, ελεγχόμενη πίεση, μειωμένο καρδιακό ρυθμό, ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, αλλά και αυξημένη ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, που είναι υπεύθυνο για τις διαδικασίες ανάπαυσης του οργανισμού. Παράλληλα, σύμφωνα με ένα άρθρο του Journal of Environmental Health Research έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που περνούν χρόνο στη φύση καταγράφουν μειωμένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης που ευθύνεται για το στρες που νιώθουμε.
Μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε γιατί το να περπατάμε ανάμεσα στα δέντρα, να ακούμε τον ήχο του αέρα και των πουλιών μπορούν να επιδράσουν θετικά στην ψυχολογία μας. Στο άρθρο του Frontiers in Psychology αναφέρεται ότι το forest bathing είναι ικανό να μειώσει τα συναισθήματα θυμού, σύγχυσης, κατάθλιψης, κόπωσης, άγχους και την επιθυμία να μένουμε αδρανείς. Οι άνθρωποι που αφιέρωσαν χρόνο για ένα περίπατο στη φύση ένιωσαν μια καταπραϋντική αίσθηση άνεσης, ηρεμίας και ανανέωσης. Ταυτόχρονα, ένιωθαν πιο ενεργητικοί και «ζωηροί».
Μια άλλη μελέτη, που διεξήχθη στην Αλαμπάμα το 2020 και δημοσιεύθηκε επίσης στο Journal of Environmental Health Research, έκανε πιθανότατα την καλύτερη διαπίστωση από όλες: Μερικές επισκέψεις στο πάρκο πρόσφεραν μια σημαντική βελτίωση στο αίσθημα του ευ ζην και της ικανοποίησης από τη ζωή. Για να είναι αποτελεσματικές, οι βόλτες αυτές πρέπει οπωσδήποτε να διαρκούν περισσότερο από 20,5 λεπτά.
Σύμφωνα με την επισκόπηση του Frontiers, ωστόσο, ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει αυτά τα οφέλη σε λιγότερο από 10 λεπτά, όταν βρίσκεται σε φυσικά τοπία και όχι σε αυτό που χαρακτηρίστηκε ως «τεχνητές δομές». Σύμφωνα με άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, για να επωφεληθεί κανείς, πρέπει να ξοδεύει τουλάχιστον 120 λεπτά στη φύση κάθε εβδομάδα. Δεν είναι απαραίτητο να έχουν την ίδια διάρκεια όλες οι βόλτες. Μπορείτε, για παράδειγμα, να κάνετε περισσότερες μικρές βόλτες και μια ή δύο μεγαλύτερες. Στην ίδια μελέτη, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι η μέγιστη διάρκεια που ωφελούσε τους συμμετέχοντες ήταν τα 250 λεπτά εβδομαδιαίως. Πέρα από το χρονικό αυτό διάστημα, δεν παρατηρούνταν επιπλέον πλεονεκτήματα για τον άνθρωπο.
Αν αναρωτιέστε ακόμη πώς μια τόσο απλή δραστηριότητα λειτουργεί ευεργετικά για τον οργανισμό, μια μελέτη του 2020 που δημοσιεύθηκε στο Emotion δίνει μια πιθανή απάντηση: Δέος. Το δέος που μας προκαλεί κάτι που είναι έξω και πέρα από τα μέτρα μας και η αίσθηση ότι μπορούμε να εναποθέσουμε τα προβλήματά μας σε ένα αχανές, ισχυρό πλαίσιο είναι αυτό που κάνει την επαφή με τη φύση τόσο ευεργετική.
Στη μελέτη του Emotion, οι ηλικιωμένοι συμμετέχοντες που έκαναν υπαίθριους περιπάτους για 8 εβδομάδες ανέφεραν ότι ένιωσαν περισσότερα θετικά συναισθήματα, ενώ παράλληλα το άγχος και η αγωνία κάμφθηκαν σημαντικά. Η Gretchen Reynolds των New York Times υποστήριξε ότι η επαφή με τη φύση μας βοηθά να θέσουμε τα προβλήματά μας σε προοπτική, θεωρώντας τους εαυτούς μας ως ένα μικρό μόνο μέρος του τεράστιου περιβάλλοντος όπου ζούμε. Εστιάζουμε στην ομορφιά του φυσικού τοπίου και καταλαβαίνουμε πόσο μικρά μοιάζουν τα προβλήματά μας.
Ανεξάρτητα, πάντως, από το πώς και γιατί λειτουργεί, το να περάσει κανείς χρόνο μακριά από το δομημένο περιβάλλον, σε ένα τοπίο με τους δικούς του κανόνες και τη δική του αίσθηση του χρόνου λειτουργεί ως πολύτιμη απελευθέρωση του στρες και καλλιεργεί θετικά συναισθήματα για τον εαυτό και το μέλλον μας.
Διαβάστε ακόμη:
Μακροζωία: Θα ξεπεράσουμε τα 90; Ναι, αν σκεφτόμαστε με αυτό τον τρόπο
Ψυχικό σθένος: 6 πράγματα που κάνουν όσοι αντέχουν στα δύσκολα
Διάθεση: 11 τρόποι να τη βελτιώσετε – Ανακαλύψτε τα ελιξήρια της ευτυχίας
