Μια βέλτιστη πρακτική που εφαρμόζει η Σουηδία για την εξάλειψη του HPV και κατ’ επέκταση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, παρουσίασε η Διευθύντρια Πολιτικής Υγείας του Economist Impact, Emily Tiemann.
Όπως είπε, η Σουηδία είναι μία από τις λίγες χώρες που βρίσκεται σε καλό δρόμο για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέχρι το 2030. Ξεκινώντας με το χρονικό των παρεμβάσεων, σημείωσε ότι το εμβόλιο HPV εγκρίθηκε το 2006 και εισήχθη σχεδόν αμέσως, για διάφορες ηλικιακές ομάδες σύμφωνα με τις παγκόσμιες συστάσεις. Συγκεκριμένα, εισήχθη στα σχολεία το 2012, καθώς και σε προγράμματα αναπλήρωσης για μεγαλύτερα κορίτσια. Άρχισε να προσφέρεται στα αγόρια το 2020 και υπήρξε άλλη μια εκστρατεία προληπτικής ενημέρωσης το 2022 για γυναίκες ηλικίας 23-29 ετών.
Όσον αφορά τον προσυμπτωματικό έλεγχο, το εθνικό πρόγραμμα ξεκίνησε για πρώτη φορά το 1967 και η εξέταση HPV, η οποία είναι η συνιστώμενη εξέταση από τον ΠΟΥ, εισήχθη το 2015. Το 2020 ξεκίνησε η αυτοεξέταση ως μέτρο έκτακτης ανάγκης κατά τη διάρκεια της πανδημίας και λειτούργησε τόσο καλά που εισήχθη σε εθνικό επίπεδο το 2022. Σε σχέση με τους στόχους 90-70-90 που έχει θέσει ο ΠΟΥ για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, η Σουηδία βρίσκεται σε καλό δρόμο, σύμφωνα με την κυρία Tiemann.
«Από το 2021, το 90% των κοριτσιών είχε λάβει μία δόση εμβολιασμού κατά του HPV μέχρι την ηλικία των 15 ετών και το 84% τις πλήρεις δύο δόσεις. Σε εθνικό επίπεδο, ο έλεγχος του τραχήλου της μήτρας είναι πάνω από το 70% με ποσοστό κάλυψης 78,5% για τις γυναίκες ηλικίας 23-70 ετών το 2021. Και μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι για 2.212 γυναίκες που διαγνώστηκαν με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μεταξύ 2011 και 2015, μόνο το 6% των ασθενών δεν έλαβαν θεραπεία. Η επίπτωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στη Σουηδία έχει μειωθεί από 24 ανά 100.000 γυναίκες το 1965 σε 8 ανά 100.000 γυναίκες σήμερα, γεγονός που πλησιάζει πολύ κοντά στον στόχο εξάλειψης (4 ανά 100.000 γυναίκες)», ανέφερε.
Από την παρουσίαση της Emily Tiemann (Photo: William Faithful)
Τι διαφορετικό έκανε λοιπόν η Σουηδία για να φτάσει σε αυτούς τους αριθμούς; «Αυτό οφειλόταν κυρίως στην οργάνωση των προγραμμάτων, στην έξοδο και την πρόσκληση των ανθρώπων να υποβληθούν σε έλεγχο και στον εμβολιασμό στα σχολεία, αντί να βασίζονται στον κόσμο να το κάνει μόνος του. Οι σκανδιναβικές χώρες πρωτοστάτησαν σε αυτό το σύστημα «οργανωμένων παρεμβάσεων» τη δεκαετία του 1960 και σταδιακά εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες.
Η συνηγορία και η πολιτική ανάμειξη είναι πολύ ισχυρές στη Σουηδία, υπάρχουν πολλές ομάδες υπεράσπισης και οργανώσεις ασθενών που συνεργάζονται στενά με την κυβέρνηση. Η Σουηδία λαμβάνει επίσης πολλές αποφάσεις βάσει στοιχείων, εν μέρει επειδή διαθέτει πολύ ολοκληρωμένα μητρώα δεδομένων υγειονομικής περίθαλψης του πληθυσμού, και το Εθνικό Μητρώο Προληπτικού Ελέγχου καταγράφει το 100% των δεδομένων για τον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι ερευνητές που διεξάγουν μελέτες με βάση τον πληθυσμό δεν χρειάζεται να ζητήσουν άδεια για τη χρήση δεδομένων ασθενών, και οι ερευνητές στη Σουηδία χρησιμοποιούν αυτές τις μελέτες για να παρουσιάσουν στοιχεία στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την εισαγωγή συγκεκριμένων παρεμβάσεων, καθώς και για να αναλύσουν τον αντίκτυπο αυτών των πολιτικών. Και πραγματικά το κάνουν αυτό συχνά», είπε.
Ο αυτοέλεγχος για τον HPV, όπως εξήγησε η κυρία Tiemann, χρησιμοποιείται εδώ και πολύ καιρό για άτομα που ζουν μακριά από κλινικές, αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο πρωτογενούς ελέγχου μέχρι την πανδημία, όταν στάλθηκαν κιτ σε κάθε γυναίκα μεταξύ 23 και 29 ετών. «Αυτά ήταν πολύ επιτυχημένα και η κάλυψη του προσυμπτωματικού ελέγχου αυξήθηκε, ενώ η σουηδική κυβέρνηση θέσπισε κανονισμούς το 2022 για να επιτρέψει τη χρήση της αυτοεξέτασης ρουτίνας».
Το επόμενο είναι ο συμπληρωματικός εμβολιασμός, οπότε η Σουηδία πρωτοστάτησε σε μια εκστρατεία συμπληρωματικού εμβολιασμού το 2012 για να βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα κορίτσια ηλικίας 12 έως 18 ετών, τα οποία ήταν πολύ μεγάλα για να είναι επιλέξιμα για τα προγράμματα μαζικού εμβολιασμού στα σχολεία, δεν θα χάσουν την ευκαιρία. Και τέλος, εξετάζοντας τα εμπόδια στον εμβολιασμό και τον προσυμπτωματικό έλεγχο στη Σουηδία, έχει διεξαχθεί ειδική έρευνα για τον εντοπισμό και την κατανόησή τους, και με βάση αυτά υπάρχουν ειδικές εκστρατείες που απευθύνονται στους μη συμμετέχοντες. «Έτσι, υπάρχουν πολλά διδάγματα εδώ σχετικά με το τι λειτουργεί καλά, και η ελπίδα είναι ότι και άλλες χώρες μπορούν να διδαχθούν από την εμπειρία της Σουηδίας για να εισαγάγουν προγράμματα όπως αυτά», τόνισε η Διευθύντρια Πολιτικής Υγείας του Economist.
