Νιώθετε φουσκωμένοι και πρησμένοι από τις διατροφικές υπερβολές των προηγούμενων ημερών; Μήπως η χοληστερόλη σας είναι αυξημένη και φοβάστε ότι τα τριγλυκερίδια ακολουθούν και αυτά ανιούσα πορεία; Τότε μάλλον χρειάζεστε μια αποτοξινωτική διατροφή ώστε να αποφορτίσετε το σώμα σας από τις επιβαρυντικές τοξίνες, να απαλλαγείτε από την πιθανή κατακράτηση υγρών και να επαναφέρετε τα λιπίδια σε τάξη.

Η ιδέα της αποτοξινωτικής διατροφής βασίζεται στη θεωρία ότι καθημερινά «βομβαρδιζόμαστε» από τοξίνες, οι οποίες έχουν επιβλαβείς επιδράσεις στο πεπτικό και γαστρεντερικό σύστημα, όπως επίσης στο δέρμα και τα μαλλιά. Η συσσώρευσή τους στον οργανισμό έχει συσχετιστεί με την πρόκληση κόπωσης και πονοκεφάλων, ενώ θεωρείται ότι αποτελούν και τη βάση πολλών χρόνιων παθήσεων.

Αν θέλαμε να δώσουμε έναν ορισμό στη διατροφή detox, θα λέγαμε πως πρόκειται για μικρού διαστήματος διατροφικές παρεμβάσεις που γίνονται με σκοπό να απομακρύνουν τις τοξίνες από τον οργανισμό συνολικά και το ήπαρ ειδικότερα. Η αποτοξινωτική διατροφή θεωρείται ότι συμβάλλει στην απώλεια βάρους και τη θωράκιση του οργανισμού από τις χρόνιες παθήσεις. Ωστόσο εικάζεται ότι οι βελτιώσεις αυτές οφείλονται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι ακολουθείται μια διατροφή με αγνά τρόφιμα, χωρίς ίχνος επεξεργασμένων προϊόντων. Πάντως μια αποτοξινωτική διατροφή φαίνεται ότι συνεισφέρει στη βελτίωση διαφόρων προβλημάτων υγείας, όπως η παχυσαρκία, οι πεπτικές ενοχλήσεις, οι αυτοάνοσες ασθένειες, οι φλεγμονές, οι αλλεργίες και η χρόνια κόπωση.

Αποτοξινωτικό διάλειμμα

Οι δίαιτες detox προβλέπουν συνήθως ένα διάλειμμα για -τουλάχιστον- μία εβδομάδα από την καθιερωμένη διατροφή μας. Πρόκειται για διατροφικά πλάνα που εστιάζουν σε «καθαρές» τροφές, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, και άλλες μη επεξεργασμένες τροφές, ενώ αποκλείουν συστατικά όπως η ζάχαρη και η καφεΐνη. Επίσης περιέχουν ελαφριά, αλλά πλήρη γεύματα.

Η αποτοξίνωση δεν σημαίνει την αφαίρεση των πρωτεϊνών από τη διατροφή μας, ούτε ταυτίζεται με άνοστα, βραστά «νοσοκομειακά» φαγητά. Αν δεν συμπεριλάβουμε άπαχες, ελαφρά μαγειρεμένες πρωτεΐνες στη καθημερινότητά μας, θα νιώθουμε ακόμα πιο αδύναμοι και πεινασμένοι στο τέλος της ημέρας, με αποτέλεσμα να στραφούμε τελικά σε τρόφιμα πιο θερμιδογόνα και επιβαρυντικά για το σώμα μας. Θα πρέπει να επιλέγουμε πιάτα ελαφριά με βάση τα λαχανικά, τα ψάρια και τα πουλερικά, μαγειρεμένα με ελάχιστο ελαιόλαδο και σχεδόν χωρίς αλάτι. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να δώσουμε στον εαυτό μας τις βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που έχει στερηθεί και που έχει ανάγκη για να λειτουργεί και πάλι σε όλο το εύρος των δυνατοτήτων του.

Ετσι, στα όσα ακολουθούν η αποτοξίνωση συνίσταται κυρίως στο να απαλλαγούμε από τις τοξικές «κακές» μας συνήθειες, είτε αυτές αφορούν τη διατροφή είτε όχι, όπως είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα τηγανητά, τα πολύ λιπαρά και τα πολύ γλυκά τρόφιμα. Επίσης, εστιάζουμε στα λαχανικά και τα φρούτα και σε τρόπους μαγειρέματος όπως ο ατμός ή στον φούρνο σε λαδόχαρτο ή μόνο με νερό ή στο γουόκ, όπου τα τρόφιμα παρασκευάζονται γρήγορα χωρίς την προσθήκη πολλών λιπαρών, κρατώντας τα θρεπτικά συστατικά τους και τη γεύση τους. Με αυτό τον τρόπο δεν είναι απαραίτητη η προσθήκη αλατιού και καρυκευμάτων παρά μόνο αρωματικών βοτάνων.

Κανόνες detox

  • Πίνετε άφθονο νερό, απαλλαγμένο από χλώριο και βαρέα μέταλλα. Κατανάλωση πολλών υγρών, συμπεριλαμβανομένων βιολογικών αφεψημάτων και βοτάνων.
  • Καταναλώνετε πλούσιο πρωινό. Για να μην πεινάτε πολύ και να μη νιώθετε την ενέργειά σας μειωμένη στη διάρκεια της ημέρας, προσθέστε στο πρωινό σας δημητριακά ολικής άλεσης ή βρώμη που βοηθούν στον καθαρισμό του δέρματος και του στομάχου.
  • Επιλέξτε φρούτα και λαχανικά εποχής. Καταναλώστε τουλάχιστον δύο γεύματα από αυτά μέσα στη μέρα εξασφαλίζοντας έτσι τις απαραίτητες βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες.
  • Προτιμήστε βιολογικά προϊόντα μειώνοντας έτσι την πιθανότητα να περιέχουν υπολείμματα από φυτοφάρμακα και χημικές ουσίες. Επιλέξτε όσο περισσότερα βιολογικά μπορείτε, που συχνά περιέχουν περισσότερα θρεπτικά στοιχεία από τα συμβατικά.
  • Αποφύγετε τη ζάχαρη και τα γλυκά. Για επιδόρπιο επιλέξτε 2 με 4 κομματάκια μαύρη σοκολάτα, φρέσκα φρούτα ή ψημένα με μέλι και κανέλα.
  • Αποφύγετε τα κακά λιπαρά. Στη διατροφή πρέπει να επιλέγουμε τα καλά λιπαρά τα οποία δεν διαταράσσουν το λιπιδαιμικό προφίλ. Χρησιμοποιήστε ελαιόλαδο και αυτό προτιμήστε το ωμό ή ρίξτε το στην κατσαρόλα μετά το μαγείρεμα.
  • Ξεχάστε το αλάτι. Μην προσθέτετε αλάτι στο φαγητό σας και αποφύγετε αλμυρά τρόφιμα όπως τυριά, παστά ψάρια και αλλαντικά. Προσθέστε όσα περισσότερα φρέσκα μυρωδικά μπορείτε όπως βασιλικό, δυόσμο, άνηθο ή μαϊντανό. Θα ωφελήσουν την υγεία σας χάρη στα μοναδικά στοιχεία που περιέχουν και θα νοστιμίσουν πολύ τα φαγητά σας.
  • Μην αποκλείετε τις πρωτεΐνες από τη διατροφή σας. Οταν είναι άπαχες, είναι πολύ σημαντικές. Διατηρούν τη μυϊκή μάζα και συμβάλλουν στον κορεσμό. Επιλέξτε γαλοπούλα, κοτόπουλο χωρίς πέτσα, ψάρι και αυγά. Αποφύγετε τη χύτρα και τις πολλές ώρες βρασίματος, ψησίματος, μαγειρέματος.
  • Βάλτε φρένο σε αλκοόλ, καφέ και αναψυκτικά. Είναι εντελώς αντίθετα με την έννοια της αποτοξίνωσης, ευνοούν τις κατακρατήσεις, το φούσκωμα, την κυτταρίτιδα και έχουν συχνά αρκετές κρυμμένες θερμίδες.

Top αποτοξινωτικές τροφές

  • Γκρέιπφρουτ: Εχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά. Δροσίζει και αναζωογονεί τον οργανισμό. Καταπολεμά τους μύκητες, «καθαρίζει» τον οργανισμό από τα παράσιτα και παίζει σημαντικό ρόλο ώστε να παραχθούν καλά (ωφέλιμα) μικρόβια.
  • Αβοκάντο: Το καλοκαίρι είναι η καλύτερη εποχή για καλής ποιότητας αβοκάντο. Είναι ένα φρούτο που βοηθάει τον οργανισμό να παράγει γλουταθιόνη, μια χημική ένωση που είναι απαραίτητη για τη διαδικασία αυτο-αποτοξίνωσης του ήπατος.
  • Πικραλίδα: Διουρητικό και τονωτικό βότανο που καθαρίζει το αίμα και αποτοξινώνει. Βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος, του εντέρου, του παγκρέατος και του στομάχου.
  • Σκόρδο: Βοηθάει στη διέγερση του ήπατος ώστε να παράγει ένζυμα, τα οποία με τη σειρά τους βοηθούν στην αποβολή των αποβλήτων που συσσωρεύονται στο πεπτικό σύστημα.
  • Λεμόνι: Πλούσιο σε βιταμίνη C, βοηθάει το σώμα να παράγει ισχυρά αντιοξειδωτικά με αποτοξινωτική δράση. Εχει καθαρτικές και διουρητικές ιδιότητες.
  • Ανανάς: Πέρα από τη βιταμίνη C, ο ανανάς περιέχει το ένζυμο βρομελίνη, το οποίο καταπραΰνει το έντερο και βοηθά στην απομάκρυνση των τοξινών. Επίσης του αποδίδονται αντιφλεγμονώδεις και παυσίπονες ιδιότητες.
  • Αγκινάρα: Είναι πλούσια σε φλαβονοειδή που βοηθούν στην καλύτερη πέψη. Βοηθάει στην τόνωση του ήπατος, του πιο σημαντικού οργάνου όσον αφορά την αποτοξίνωση. Προκαλεί αύξηση της παραγωγής της χολής, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τον καλύτερο μεταβολισμό των λιπών.
  • Μήλα: Η κατανάλωσή τους συνδέεται με καλύτερο έλεγχο του σακχάρου, της πίεσης και της χοληστερόλης. Η περιεκτικότητά τους σε φλοριζίνη, ένα φλαβονοειδές με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, διεγείρει την παραγωγή χολής στο ήπαρ και τα καθιστά Νο 1 σύμμαχο αποτοξίνωσης.
  • Σταφύλια: Τονώνουν το ήπαρ και βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου και των νεφρών. Τα κόκκινα σταφύλια είναι πλούσια σε ρεσβερατρόλη, μια ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα απέναντι σε πιθανές ασθένειες.
  • Τζίντζερ: Τονώνει την κυκλοφορία του αίματος, προωθώντας έτσι την αποβολή των τοξινών μέσω του δέρματος, των εντέρων και των νεφρών. Εχει αντιβακτηριδιακές και αντιπαρασιτικές ιδιότητες και βοηθά στην αντιμετώπιση των φλεγμονών.
  • Ραπανάκια: Καθαρίζουν το αίμα, το ήπαρ και τονώνουν τη λεμφική δραστηριότητα. Βοηθούν στη διαδικασία της πέψης και στην απομάκρυνση του ουρικού οξέος από το σώμα.

Anti-toxin πλάνο 3 ημερών

1η μέρα
Πρωινό: 1 φέτα ψωμί ολικής με 1 αυγό βραστό και ¼ αβοκάντο
Δεκατιανό: 1 ποτήρι φυσικό χυμό γκρέιπφρουτ και 10 κομμάτια ανάλατους ξηρούς καρπούς
Μεσημεριανό: ένα φιλέτο κοτόπουλο με ένα φλιτζάνι κινόα και λαχανικά της αρεσκείας σας
Απογευματινό: πράσινο τσάι με 1 φρυγανιά ολικής άλεσης και 1 κουταλάκι ταχίνι
Βραδινό: 1 γλυκοπατάτα με μια κουταλιά ανθότυρο και άφθονα sticks λαχανικών

2η μέρα
Πρωινό: 1 ποτήρι γάλα αμυγδάλου με 3 κουταλιές βρώμη και 1 κουταλιά μούρα
Δεκατιανό: 2 φέτες ανανά με ½ κεσεδάκι γιαούρτι πρόβειο
Μεσημεριανό: Ψητό σολομό με λαχανικά στον ατμό και 1 κουταλιά ελαιόλαδο
Απογευματινό: 1 μήλο με 1 κουταλάκι μέλι και κανέλα
Βραδινό: Ομελέτα με 1 αυγό, δύο ασπράδια, φρέσκα μανιτάρια και λαχανικά

3η μέρα
Πρωινό: Γιαούρτι γίδινο ή πρόβειο με 1 κουταλιά αλεσμένο λιναρόσπορο και μέλι
Δεκατιανό: 10 ρώγες σταφύλι με 10 κομμάτια ανάλατους ξηρούς καρπούς
Μεσημεριανό: 1½ φλιτζάνι φακόρυζο με καστανό ρύζι, κόκκινες πιπεριές και σπανάκι
Απογευματινό: πράσινο τσάι με τζίντζερ και 2 φρυγανιές ολικής άλεσης με 1 κουταλάκι φυστικοβούτυρο
Βραδινό: φρέσκο τόνο ή μπακαλιάρο με ραπανάκια, κρεμμύδι, σκόρδο και φέτες από λεμόνι

Προσοχή! Το παραπάνω detox πρόγραμμα διατροφής δεν απευθύνεται σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και απαγορεύεται να το ακολουθήσουν άτομα που πάσχουν από διαβήτη, υπογλυκαιμίες, διατροφικές διαταραχές και καρδιαγγειακές παθήσεις. Επίσης δεν επιτρέπεται να το ακολουθήσουν παιδιά, έφηβοι, ηλικιωμένοι, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.

 

Η κ. Ματίνα Νέζη είναι κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος