Βαθιά ανάσα ανακούφισης: «Aντε, το παιδί πέρασε στις Πανελλήνιες, εργάζεται, δόξα τω Θεώ πέρασαν οι αγωνίες τού να θηλάζεις όλη νύχτα, να αλλάζεις πάνες, να σκουπίζεις μύξες και δάκρυα, να αγωνιάς για τα εφηβικά ξενύχτια…». Αλλά για όλες αυτές τις φάσεις υπήρχαν οδηγοί και βιβλία για γονείς. Τώρα που το παιδί είναι ενήλικας και έχετε διαφορετική σχέση μαζί του, οι κανόνες της σχέσης αλλάζουν. Το να είστε γονιός ενήλικων παιδιών είναι δύσκολο έργο και δεν έχει συζητηθεί πολύ.
Η σημερινή πραγματικότητα είναι ότι οι νέοι ενήλικες ζουν σε κόσμο διαφορετικό από αυτόν στον οποίο ενηλικιωθήκαμε εμείς. Υπάρχει δυσκολία ανεύρεσης εργασίας, οι μισθοί είναι χαμηλοί, ενώ τα έξοδα ζωής υψηλά, υπάρχει ανταγωνισμός και συνεχόμενη σύγκριση με τους συνομήλικους μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πώς μπορείτε να συνεχίσετε με βάση τους νέους όρους και τις νέες συνθήκες να έχετε μια καλή σχέση με το ενήλικο παιδί σας; Τα δέκα κλειδιά που ακολουθούν σας ανοίγουν την πόρτα της καλής σχέσης.
Σεβαστείτε τις διαφορές σας
Το ενήλικο παιδί μπορεί να έχει διαφορετικές προτιμήσεις, γούστα και τρόπο ζωής από εσάς. Δεχτείτε ότι το παιδί σας δεν είναι προέκτασή σας και ότι η προσωπικότητά του είναι διαφορετική από τη δική σας. Δεν χρειάζεται να είστε «ίδιοι» για να έχετε καλή σχέση. Αναγνωρίστε τις διαφορές σας και το δικαίωμα του παιδιού σας στη διαφορετικότητα.
Γνωρίστε το ενήλικο παιδί σας
Οσο και αν σας φαίνεται παράξενο, το ενήλικο παιδί σας δεν είναι προέκταση του μικρού παιδιού που γνωρίζατε τόσο καλά! Αφιερώστε λοιπόν χρόνο για να γνωρίσετε το ενήλικο παιδί σας, ειδικά αν έχει επιστρέψει από σπουδές σε άλλο μέρος ή αν ξεκίνησε μία νέα δουλειά.
Δεν έχει ανάγκη την «έγκρισή» σας
Εχετε άποψη για το πώς πρέπει να είναι ο/η σύντροφος του παιδιού σας, για την εθνικότητα, το χρώμα του, αλλά και για το τι σημαίνει επιτυχία και καταξίωση; Ξεκαθαρίστε μέσα σας ότι αυτά είναι δικές σας πεποιθήσεις, χωρίς καθολική ισχύ. Το παιδί σας δεν χρειάζεται την παρέμβαση ή την έγκρισή σας, χρειάζεται τη συναισθηματική κατανόηση και την παρουσία σας, ακόμα και σε φάσεις πειραματικής αβεβαιότητας στη ζωή του. Οι προσπάθειες να παρέμβετε για να του δείξετε ή να του επιβάλετε το «σωστό» και να του δώσετε την έγκρισή σας σε αυτά που κάνει τορπιλίζουν τη σχέση σας.
Κρατήστε την κριτική μέσα σας
Είναι μεγάλος πειρασμός να δίνετε κάθε φορά τη γνώμη σας και να ασκείτε αρνητική κριτική στο ενήλικο παιδί σας με καλή πρόθεση: στο κάτω-κάτω, παιδί σας είναι, να το βοηθήσετε θέλετε, σωστά; Λάθος! Το παιδί σας έχει τις απόψεις και τις θέσεις του, ακόμα και αν διαφέρουν από τις δικές σας. Φροντίστε να δίνετε συμβουλές και την εμπειρία σας μόνο όταν σας ρωτάει, χωρίς να ανακατεύεστε διαρκώς. Με την καλή επικοινωνία χτίζετε δεσμό συναισθηματικής κατανόησης και ψυχικής εγγύτητας.
Κάντε «χώρο» για το ταίρι του
Μπορεί στην εφηβεία να είχατε την έγνοια του παιδιού σας και να θέλατε να αποτρέψετε πιθανές «κακές» σχέσεις ή να μη θέλατε να μπλέξει με κάποιο συγκεκριμένο τύπο ανθρώπου για να το προστατέψετε. Τώρα που το παιδί σας είναι ενήλικο, θα πρέπει να κάνετε συναισθηματικά χώρο στη ζωή σας για να δεχτείτε τον/τη σύντροφο που θα σας γνωρίσει – και που μπορεί να καταλήξει σε γάμο, μπορεί και όχι. Θυμηθείτε τον χρυσό κανόνα «αν δεν έχεις να πεις κάτι καλό, μην πεις τίποτα». Εχετε διαφορετικά κριτήρια αλλά και γούστο από το παιδί σας! Μην αναλωθείτε στο να το αποτρέψετε από τη σχέση του, γιατί το πιθανότερο είναι ότι θα βλάψετε τη δική σας σχέση μαζί του. Δεχτείτε τον άνθρωπο που σας έφερε, φροντίστε να τον γνωρίσετε και, αν πιστεύετε ότι έχει κάποιο βασικό ελάττωμα, εμπιστευτείτε την κρίση του παιδιού σας: θα το δει και θα αποφασίσει αν θέλει να συνεχίσει ή αν θα διακόψει τη σχέση.
Μην επιμένετε στο θέμα «γάμος» και «παιδιά»
Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να σχολιάζετε και να φέρνετε σε κάθε συζήτηση την κουβέντα γύρω από το θέμα «πότε θα παντρευτείς, τα χρόνια περνάνε κι εσύ ακόμα τίποτα» ή να επιμένετε στο οικογενειακό τραπέζι «μα να μου κάνετε ένα εγγονάκι τώρα που μπορώ να σας βοηθήσω». Ολες οι συζητήσεις έχουν την ώρα και τον τρόπο τους. Να θυμάστε ότι στην εποχή μας κανένα «παιδί» δεν παντρεύτηκε ή έκανε παιδιά επειδή του το είπαν οι γονείς του, αλλά επειδή ήρθε η κατάλληλη στιγμή και το αποφάσισε το ίδιο με τον/τη σύντροφό του.
Μην ανακατεύεστε στις επαγγελματικές αποφάσεις του
Είναι μεγάλος πειρασμός να δώσετε τη συμβουλή σας βάσει της εμπειρίας σας στο τι να κάνει ή να μην κάνει επαγγελματικά το ενήλικο παιδί σας. Τα πράγματα έχουν αλλάξει βαθύτατα και ενδεχομένως αυτό που ίσχυε επαγγελματικά στην εποχή σας να μην ισχύει πλέον. Μπορεί να ωθείτε το παιδί σας να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση ή να το αποτρέπετε να κάνει κάτι δικό του ή να φύγει στο εξωτερικό, με το σκεπτικό ότι εσείς ξέρετε καλύτερα. Στην πραγματικότητα όμως το παιδί σας «ξέρει καλύτερα» και θα πρέπει να του επιτρέψετε να ακολουθήσει τον δρόμο του, ακόμα και αν δεν συμφωνείτε ή αν «δεν σας συμφέρει» (π.χ. επειδή θα είστε μακριά).
«Εγώ σου τα ’λεγα»
Μην προσπαθείτε να λύσετε τα συναισθηματικά τους προβλήματα. Αποφύγετε το «εγώ σου τα ’λεγα» και τις νουθεσίες που μειώνουν ή προσβάλλουν το παιδί όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά συναισθηματικά. Να το ακούσετε, να το στηρίξετε, αλλά να θυμάστε ότι δεν είστε ο ψυχολόγος του, ούτε ευθύνεστε για τις επιλογές του.
Τηρήστε βασικά όρια
Οι καλές σχέσεις έχουν και καλά όρια. Τώρα θα πρέπει να αντιμετωπίζετε το παιδί σας ως τον ενήλικα που είναι και όχι ως παιδί. Επομένως, δεν πρέπει να του ζητάτε να σας δίνει αναφορά για το πού πήγε ή πότε θα γυρίσει, δεν πρέπει να μπαίνετε στο σπίτι του με το κλειδί σας ή να περνάτε από εκεί χωρίς να το έχετε ανακοινώσει προηγουμένως. Τα μικρά πράγματα κάνουν μεγάλη διαφορά στην ποιότητα της σχέσης σας!
Κάντε όμορφα πράγματα μαζί
Αυτό που είναι σημαντικό για μία ποιοτική σχέση είναι να βρίσκετε χρόνο να κάνετε όμορφα πράγματα με το ενήλικο παιδί σας. Επενδύστε στο να πάτε σινεμά, θέατρο, για φαγητό, ψώνια, ή για έναν καφέ, απολαύστε ο ένας τη συντροφιά του άλλου και καμαρώστε ελεύθερα το πώς το μικρό παιδάκι σας έγινε ένας ωραίος ενήλικας!
Το ενήλικο παιδί σας δεν χρειάζεται την έγκρισή σας, χρειάζεται τη συναισθηματική κατανόηση και την παρουσία σας
Η κ. Λίζα Βάρβογλη Ph.D., είναι Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Διδάσκουσα στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ