Οι ιοί Coxsackie ανήκουν στην οικογένεια των εντεροϊών, που μπορούν να ζήσουν στον ανθρώπινο πεπτικό σωλήνα. Διακρίνονται σε ιούς της ομάδας Α και της ομάδας Β. Εντός αυτών των ομάδων υπάρχουν διάφοροι ορότυποι, καθένας από τους οποίους έχει διακριτά κλινικά χαρακτηριστικά.
Οι ιοί Coxsackie μπορούν να μεταδοθούν μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων, που μεταδίδονται με τον αέρα από το φτέρνισμα και τον βήχα. Τα παιδιά μπορεί επίσης να μολυνθούν μετά την επαφή με επιφάνειες ή αντικείμενα, που έχουν μολυνθεί με τον ιό. Άλλοι τρόποι εξάπλωσης του ιού είναι μέσω της επαφής με τα κόπρανα κάποιου ατόμου με τη λοίμωξη, ή από μια μητέρα στο βρέφος της κατά τη γέννηση.
Το συνηθισμένο χρονικό διάστημα από την έκθεση έως την έναρξη των συμπτωμάτων για τους περισσότερους ιούς coxsackie είναι 3 έως 6 ημέρες
Οι λοιμώξεις από τον ιό Coxsackievirus μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων, που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Περίπου τα μισά από τα παιδιά με λοίμωξη δεν έχουν συμπτώματα. Άλλα εμφανίζουν ξαφνικά υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο και μυϊκούς πόνους, ενώ ορισμένα εμφανίζουν επίσης πονόλαιμο, δυσφορία στην κοιλιά ή ναυτία.
Ένα παιδί με λοίμωξη από coxsackievirus μπορεί απλώς να αισθάνεται ότι έχει πυρετό αλλά να μην έχει άλλα συμπτώματα. Στα περισσότερα παιδιά, ο πυρετός διαρκεί περίπου 3 ημέρες και στη συνέχεια εξαφανίζεται.
Οι συνήθεις κλινικές μορφές της λοίμωξης με κοξάκι περιλαμβάνουν:
- Τη νόσο των χεριών, των ποδιών και του στόματος (Head Foot Mouth Disease), η οποία προκαλεί επώδυνες κόκκινες φουσκάλες στο λαιμό και στη γλώσσα, τα ούλα, τον ουρανίσκο, το εσωτερικό των μάγουλων και τις παλάμες των χεριών και τα πέλματα των ποδιών. Μπορούν επίσης να εμφανιστούν στους γλουτούς.
- Την ερπατζάϊνα (herpangina). Η ερπατζάϊνα (herpangina), μια λοίμωξη του λαιμού, προκαλεί φουσκάλες με κόκκινους δακτυλίους και έλκη στις αμυγδαλές και στον ουρανίσκο καθώς και το σαρκώδες πίσω τμήμα του ουρανίσκου. Η ερπατζάϊνα εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 3 και 10 ετών και συχνά αναπτύσσεται ξαφνικά, με πρόσθετα συμπτώματα που μπορεί να περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό και πονοκεφάλους.
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο ιός μπορεί να εισβάλει στο μυοκάρδιο και να προκαλέσει κόπωση, πόνο στο στήθος, δύσπνοια (ιδίως με την άσκηση) και μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς, οδηγώντας σε δυνητικά απειλητική για τη ζωή μυοκαρδίτιδα.
Οι περισσότερες περιπτώσεις υποχωρούν εντός 3-6 ημερών
Πόσο σοβαρή είναι ή μπορεί να γίνει η νόσος στα παιδιά;
Η σοβαρότητα των λοιμώξεων από τον ιό Coxsackie στα παιδιά εξαρτάται συχνά από τον τύπο του ιού, την ηλικία του παιδιού, και την υγεία του γενικά. Σε γενικές γραμμές, οι περισσότερες λοιμώξεις προκαλούν ελαφρά έως μέτρια συμπτώματα και επιδεινώνονται σπανίως. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν πιο σοβαρά προβλήματα.
Οι λοιμώξεις με τον ιό coxsackie των τύπων B2 έως B5 μπορεί να προκαλέσουν οίδημα και φλεγμονή του μυός και των ιστών της καρδιάς, η οποία είναι γνωστή ως «μυοπερικαρδίτιδα». Άλλες επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσουν είναι η πνευμονία και η εγκεφαλίτιδα. Αυτές οι σπάνιες επιπλοκές μπορούν να απαιτήσουν ιατρική παρέμβαση και νοσηλεία.
Συνεπώς, είναι σημαντικό να επικοινωνείτε με τον παιδίατρό σας αν παρατηρήσετε οποιαδήποτε ανησυχητικά συμπτώματα, όπως πολύ υψηλό πυρετό, πόνο στο στήθος, ή σοβαρά προβλήματα στην αναπνοή.
Αντιμετώπιση της ίωσης και θεραπεία
Η θεραπεία της νόσου από τον ιό Coxsackie, συνήθως, επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, καθώς ο ιός συνήθως αυτοπεριορίζεται με τον χρόνο.
Σε περιπτώσεις σοβαρών επιπλοκών, ο παιδίατρος μπορεί να προτείνει συγκεκριμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε πάντα τον ειδικό προτού ξεκινήσετε οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή, ιδίως στα παιδιά.
Ανάλογα με τον τύπο της λοίμωξης και τα συμπτώματα, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για να νιώσει το παιδί καλύτερα. Επειδή τα αντιβιοτικά δρουν μόνο κατά των βακτηρίων, δεν έχει κανένα νόημα, (ή και μπορεί να βλάψουν την υγεία του παιδιού), να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση μιας λοίμωξης από τον ιό coxsackie.
- Ανακούφιση των Συμπτωμάτων: Παρακολούθηση και διατήρηση της ενυδάτωσης του παιδιού, ειδικά εάν υπάρχει πυρετός ή δυσκολία στην πρόσληψη τροφής.
- Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα: Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορείτε να δώσετε παρακεταμόλη (πχ Depon) ή ιβουπροφαίνη ( πχ Algofren), για να ανακουφίσετε το παιδί από τον πυρετό και τον πόνο.
- Κατάλληλη τροφή: Σε περιπτώσεις όπου το παιδί εμφανίζει φυσαλίδες και έλκη στο στόμα, ΜΗΝ του δώσετε να φάει τροφή με λεμόνι ξύδι ή αλάτι, γιατί θα τον τσούζουν πολύ οι βλάβες στο στόμα. Η τροφή είναι σημαντικό να είναι δροσερή και μαλακιά.
- Νοσηλεία και Παρακολούθηση: Σε περιπτώσεις επιπλοκών, όπως εγκεφαλίτιδα ή λοίμωξη του καρδιακού μυός, κλπ μπορεί να απαιτηθεί νοσηλεία και ειδική ιατρική παρακολούθηση.
Συνολικά, η φαρμακευτική αγωγή εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και τις ενδείξεις που θα καθορίσει ο γιατρός με βάση την κλινική εικόνα κάθε περίπτωσης. Η θεραπεία συνήθως επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, όπως ο πυρετός και ο πόνος.
Ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψετε την εξάπλωση των coxsackieviruses είναι να εφαρμόζετε καλή υγιεινή, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό, ιδίως μετά τη χρήση του μπάνιου ή την αλλαγή πάνας και πριν από το φαγητό ή την προετοιμασία φαγητού.
Επιστροφή στο σχολείο και μέτρα προστασίας
Ο ιός Coxsackie είναι ένας εξαιρετικά μεταδοτικός ιός που μπορεί να μεταδοθεί εύκολα από άτομο σε άτομο. Τα άρρωστα παιδιά θα συνεχίσουν να μεταδίδουν σε μικρό βαθμό τον ιό για μερικές εβδομάδες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Επομένως, είναι σημαντικό να λαμβάνονται μέτρα πρόληψης και να αποφεύγεται η επαφή με ασθενείς κατά τη διάρκεια της περιόδου μετάδοσης του ιού.
Για να βοηθήσετε στην πρόληψη της εξάπλωσης της λοίμωξης, είναι σημαντικό:
- Να εφαρμόζετε καλή υγιεινή, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό, ιδίως μετά τη χρήση του μπάνιου ή την αλλαγή πάνας και πριν από το φαγητό ή την προετοιμασία του φαγητού.
- Ο συχνός καθαρισμός των επιφανειών και των παιχνιδιών μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης του ιού.
- Εάν ένα παιδί έχει λοίμωξη από τον ιό coxsackievirus, είναι σημαντικό να το κρατάτε στο σπίτι από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό μέχρι να μην είναι πλέον μεταδοτικό.
- Τα παιδιά που νοσούν είναι πιο μεταδοτικά την πρώτη εβδομάδα της νόσου.
- Τα άρρωστα παιδιά θα συνεχίσουν να μεταδίδουν σε μικρό βαθμό τον ιό για μερικές εβδομάδες.
- Αποφύγετε την επαφή με μολυσμένα άτομα.
- Εάν ένα παιδί έχει οποιαδήποτε συμπτώματα λοίμωξης από τον ιό coxsackie, είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον παιδίατρό σας.
