Η «ψυχολογική πρώτη βοήθεια» (Psychological First Aid) είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη των ανθρώπων που έχουν πληγεί από τις φωτιές. Είτε είστε φίλος, συγγενής ή εθελοντής, προσφέροντας συναισθηματική και πρακτική υποστήριξη, μπορείτε να βοηθήσετε τους πληγέντες να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες τους και να ξαναβρούν τον έλεγχο της ζωής τους. Ακολουθούν 5 πρακτικά βήματα:
1. Εξασφάλιση της ασφάλειας: Βεβαιωθείτε ότι το άτομο βρίσκεται σε ασφαλές περιβάλλον και ότι οι βασικές του ανάγκες, όπως τροφή, νερό και καταφύγιο, έχουν καλυφθεί. Εάν χρειάζεται ιατρική βοήθεια ή ψυχολογική υποστήριξη, εξασφαλίστε την πρόσβασή του στις απαραίτητες υπηρεσίες, ενισχύοντας έτσι την αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας.
2. Διασφάλιση της ηρεμίας: Συνήθως, οι άνθρωποι βιώνουν έντονα συναισθήματα (θυμό, φόβο, ενοχές) σε τέτοιες καταστάσεις. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να τους προσφέρετε έναν ασφαλή χώρο, όπου μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, είτε κλαίγοντας είτε μένοντας σιωπηλοί. Χρησιμοποιήστε απλές τεχνικές χαλάρωσης, όπως η ελεγχόμενη αναπνοή, για να μειώσετε το αίσθημα του πανικού και να τους βοηθήσετε να ηρεμήσουν. Διατηρήστε μια σταθερή και ήρεμη παρουσία, αποφεύγοντας έντονες αντιδράσεις. Προτείνετε μικρά διαλείμματα από στρεσογόνες καταστάσεις ή δραστηριότητες που προάγουν τη γαλήνη (περπάτημα).
Τέλος, υπενθυμίστε τους ότι είναι φυσιολογικό να νιώθουν συναισθήματα όπως θυμό, αγωνία, απελπισία, φόβο ή πένθος. Αυτά τα συναισθήματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα να τα διαχειριστεί κανείς και συχνά δημιουργούν την αίσθηση ότι η ζωή έχει τελειώσει. Ενθαρρύνετέ τους να πάρουν τα πράγματα ένα βήμα τη φορά, αναγνωρίζοντας ότι, αν και χρειάζεται χρόνος, είναι δυνατόν να ξαναβρούν την εσωτερική τους ισορροπία και να συνεχίσουν.
3. Διατήρηση της επικοινωνίας: Το άτομο έχει ανάγκη να μιλήσει, να εκφράσει τον πόνο και την απελπισία του. Είναι ουσιαστικό να του δώσετε την ευκαιρία να εκφραστεί με τον δικό του τρόπο και να τον ακούσετε προσεκτικά – κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη διαδικασία. Ακούγοντας με ενσυναίσθηση και χωρίς να διακόπτετε, μπορείτε να βοηθήσετε το άτομο να αισθανθεί ότι οι ανησυχίες του γίνονται κατανοητές και σεβαστές. Παράλληλα, βοηθήστε το να παραμείνει σε συχνή επικοινωνία με τους αγαπημένους του, την κοινότητα ή άλλους πληγέντες, καθώς αυτή η σύνδεση προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη και αίσθηση του ‘ανήκειν’. Επίσης, διευκολύνετε την πρόσβασή του στις απαραίτητες υπηρεσίες υποστήριξης, καθώς αυτό μπορεί να του προσφέρει την πρακτική βοήθεια που χρειάζεται για να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες δυσκολίες
4. Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης: Ενθαρρύνετε το άτομο να πάρει μικρές αποφάσεις για τον εαυτό του και την οικογένειά του, και να αναγνωρίσει τη δύναμή του να διαχειριστεί την κατάσταση. Βοηθήστε το να θέσει προτεραιότητες, να επικεντρωθεί στα άμεσα προβλήματα και να βρει λύσεις για όσα μπορεί να ελέγξει και να υλοποιήσει. Αυτό θα βοηθήσει το άτομο να νιώσει ότι έχει τον έλεγχο της κατάστασης, ώστε να αισθάνεται πιο δυνατό και ικανό να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις.
Επιπλέον, η δημιουργία μιας ρουτίνας συμβάλλει στην αίσθηση ασφάλειας, καθώς μειώνει την αβεβαιότητα και ενισχύει το αίσθημα ελέγχου και σταθερότητας στη ζωή του ατόμου. Αν το άτομο έχει οικογένεια και παιδιά, η καθιέρωση μιας καθημερινής ρουτίνας μπορεί να βοηθήσει όλη την οικογένεια να νιώσει πιο ασφαλής και οργανωμένη, προσφέροντας στα παιδιά μια αίσθηση κανονικότητας σε μια δύσκολη περίοδο. Αυτή η σταθερότητα είναι κρίσιμη για τη συναισθηματική ευημερία όλων και μπορεί να συμβάλει στη συνολική ανθεκτικότητα της οικογένειας.
5. Καλλιέργεια της ελπίδας: Η ελπίδα είναι ουσιαστική, αλλά πρέπει να παραμείνουμε ρεαλιστικοί. Μην δίνετε υποσχέσεις που δεν μπορείτε να τηρήσετε! Προσφέρετε τη βοήθεια που πρακτικά μπορείτε, είτε χρηματικά είτε με το να φιλοξενήσετε το άτομο. Βοηθήστε το να θέσει άμεσα και πρακτικά σχέδια, όπως η διαχείριση των χρημάτων για τους επόμενους μήνες, ώστε να απομακρυνθεί από τα χαοτικά συναισθήματα. Αυτή η προσέγγιση θα του δώσει μια αίσθηση σταθερότητας και ελέγχου, διευκολύνοντας την αντιμετώπιση των προκλήσεων με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Οι «μικρές λύσεις και νίκες» στα άμεσα προβλήματα δημιουργούν την αίσθηση προόδου και σταθερότητας, αναδεικνύοντας τη σημασία της ιεράρχησης των προτεραιοτήτων. Όταν το άτομο νιώσει πιο σταθερό, μπορεί να αρχίσει να σκέφτεται πιο μακροπρόθεσμα σχέδια, αποφεύγοντας έτσι το επιπλέον άγχος και την αίσθηση του χάους. Αυτή η σταδιακή προσέγγιση βοηθά το άτομο να επανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του και να προσαρμοστεί καλύτερα στις νέες συνθήκες.
Φωτιές: Ποιες είναι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία
Καρκίνος γαστρεντερικού: Ο παράγοντας που εκτοξεύει τον κίνδυνο – Οι επικίνδυνες ηλικίες
