Η παγκρεατίτιδα μπορεί να αποτελέσει επιπλοκή -βαριάς μορφής -της χολολιθίασης, δηλαδή αυτού που ονομάζουμε απλοϊκά, πέτρες στη χολή. Η χοληδόχος κύστη αποτελεί έναν μικρό σάκο που βρίσκεται κάτω από το ήπαρ και λειτουργεί ως χώρος αποθήκευσης της χολής. Η χολή παράγεται από το ήπαρ, χρησιμεύει στην πέψη των τροφών και μεταφέρεται μέσω των χοληφόρων αγγείων στο δωδεκαδάκτυλο. Η χολολιθίαση αποτελεί την πιο συχνή πάθηση της χολοδόχου κύστης. Αρκετοί άνθρωποι μπορεί να έχουν χολολιθίαση αλλά να μην το γνωρίζουν και η διάγνωση να τίθεται όταν προχωρήσουν τα συμπτώματα με κυρίαρχο τον έντονο πόνο στην κοιλιακή χώρα και να ακολουθήσει η διάγνωση μέσω υπερηχογραφήματος. Είναι μία πάθηση που αφορά πολύ συχνά τον γυναικείο πληθυσμό αλλά φυσικά επηρεάζει και τους άνδρες. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η ηλικία (αυξάνει η πιθανότητα εμφάνισης σε άτομα άνω των 40 ετών), η απότομη απώλεια βάρους, η διατροφή πλούσια σε λίπη.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της χολολιθίασης
Η χολολιθίαση μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα κολικού χοληφόρων, δηλαδή πόνου στην κοιλιακή χώρα, δυσπεψίας και ναυτίας. Η παρουσία χολολίθων μπορεί να οδηγήσει όμως σε ανεπιθύμητες επιπλοκές φλεγμονής όπως είναι η χολοκυστίτιδα. Σε αυτήν την περίπτωση συνήθως χορηγείται αντιβιοτική αγωγή και το χειρουργείο με αφαίρεση της χοληδόχου κύστης προγραμματίζεται σε δεύτερο χρόνο εκτός από περιπτώσεις φλεγμονής όπου κρίνεται απαραίτητη η χολοκυστεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης να γίνει επειγόντως. Σημαντική επιπλοκή αποτελεί επίσης η παγκρεατίτιδα όπου προκαλείται φλεγμονή του παγκρέατος η οποία μπορεί να οδηγήσει σε βαριά κλινική κατάσταση αλλά και η πιθανότητα να «δραπετεύσει» λίθος στον χοληδόχο πόρο, δηλαδή η χοληδοχολιθίαση. Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης δεν προκαλεί προβλήματα στην πέψη των τροφών εφόσον η χολή περνάει κατευθείαν στο δωδεκαδάκτυλο και δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για αποθήκευση της.
Ποιοι ασθενείς κινδυνεύουν να πάθουν παγκρεατίτιδα λόγω χολολιθίασης
Ασθενείς που διαγιγνώσκονται με χολική λάσπη ή μικρολιθίαση της χοληδόχου κύστης έχουν αυξημένες πιθανότητες να βιώσουν τα συμπτώματα της παγκρεατίτιδας, δηλαδή έντονη και ξαφνική κοιλιαλγία, τάση για έμετο, εφίδρωση και σε εργαστηριακό αιματολογικό έλεγχο αύξηση της αμυλάσης. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παγκρεατίτιδας είναι ότι μπορεί να εκδηλωθεί σε ήπια μορφή αλλά επίσης και σε εξαιρετικά βαριά μορφή όπου ο ασθενής θα χρειαστεί νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Εάν υπάρχει διάγνωση χολικής λάσπης ή μικρο-χολολιθίασης, ειδικά όταν συνοδεύονται από συμπτωματολογία με κολικό χοληφόρων-δηλαδή πόνο στην άνω-δεξιά μεριά της κοιλιακής χώρας με αντανάκλαση στην πλάτη, τότε υπάρχει κίνδυνος να «δραπετεύσει» κάποιος μικρός λίθος προς τον χοληδόχο πόρο και το δωδεκαδάκτυλο προκαλώντας στη διαδρομή παγκρεατική διαταραχή. Η διάγνωση της χολικής λάσπης και της μικρο-χολολιθίασης γίνεται με υπερηχογράφημα κοιλιάς και κάποιες φορές χρειάζεται και η μαγνητική χολαγγειο-παγκρεατογραφία (MRCP).
Ποια είναι η αντιμετώπιση της χολικής λάσπης και της μικρο-χολολιθίασης
Η ιδανική αντιμετώπιση επί συμπτωμάτων είναι χειρουργική, η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Υπό γενική αναισθησία, το χειρουργείο περιλαμβάνει μικρές τομές στην κοιλιακή χώρα ώστε να περάσουν η κάμερα και τα εργαλεία εντός της κοιλιακής χώρας και να πραγματοποιηθεί η επέμβαση. Με την τεχνική της ενδοδερμικής ραφής των τομών στο τέλος της επέμβασης καταφέρνουμε το επιθυμητό κοσμητικό αποτέλεσμα ώστε να μην εμφανίζεται διακριτή ουλή. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί και ρομποτικά ανάλογα με την προτίμηση του ασθενούς.