Ο Αθανάσιος Θεοχάρης, Πρόεδρος του ΔΣ του ΟΚΑΝΑ, μιλά για τον νεοσύστατο Οργανισμό της ΕΕ για τα Ναρκωτικά EUDA (European Union Drug Agency), το νέο τοπίο για τις εξαρτήσεις στην Ευρώπη και στην Ελλάδα
YGEIAMOU.GR TEAM
Photo: Shutterstock
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΟΚΑΝΑ
Tα ηνία του ως τώρα Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (European Monitoring Center for Drugs and Addictions – EMCDDA), ανέλαβε ο νεοσύστατος Οργανισμός της ΕΕ για τα Ναρκωτικά EUDA (European Union Drug Agency). Με νέα διευρυμένη αποστολή, σκοπό και λειτουργία, ο EUDA αναλαμβάνει την ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις στο πολύπλοκο και πολυδιάστατο πεδίο των εξαρτήσεων.
Έγκαιρη προειδοποίηση, αξιολόγηση απειλών και άμεση αντίδραση
Με νέους μηχανισμούς που εστιάζουν στην πρόληψη, την έγκαιρη προειδοποίηση, αλλά και την αντιμετώπιση του φαινομένου των ναρκωτικών στην Ευρώπη, καθώς και την άμεση συνεργασία με τα κράτη μέλη, ο νέος φορέας στοχεύει να καλύψει το ζήτημα των ναρκωτικών με ολιστική προσέγγιση. Η προετοιμασία και η αντίδραση της ΕΕ σε αναδυόμενες και νέες πιθανές απειλές ενισχύονται. Τα κράτη μέλη και οι φορείς απεξάρτησης θα υποστηρίζονται με πλήθος νέων διαθέσιμων υπηρεσιών, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν και να προλαμβάνουν με πλέον βέλτιστο τρόπο το πρόβλημα των ναρκωτικών.
Στους νέους μηχανισμούς συμπεριλαμβάνονται το Ευρωπαϊκό Σύστημα Προειδοποίησης για Ναρκωτικά, το οποίο εκδίδει ειδοποιήσεις όταν εμφανίζονται σοβαροί κίνδυνοι που σχετίζονται με ναρκωτικά στην αγορά, καθώς και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Αξιολόγησης Απειλών για την ενίσχυση της προετοιμασίας της ΕΕ και της αντίδρασής της σε αναδυόμενες ή πιθανές απειλές για την υγεία και την ασφάλεια που σχετίζονται με τα ναρκωτικά.
Για 1η φορά Δίκτυο Τοξικολογικών Εργαστηρίων πανευρωπαϊκά
Ο EUDA με τη δημιουργία ενός δικτύου εθνικών σημείων επαφής, και για 1η φορά ενός Ευρωπαϊκού Δικτύου Τοξικολογικών Εργαστηρίων, θα παρέχει πλέον τη δυνατότητα υποστήριξης στα κράτη μέλη και τους φορείς των εξαρτήσεων με την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις νέες τάσεις στο πεδίο, αλλά και στην έγκαιρη και άμεση ανάλυση των ουσιών ανά χώρα, αλλά και συνολικά. Στο Δίκτυο αυτό των Τοξικολογικών Εργαστηρίων θα συμμετέχουν και Εργαστήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Πριν από λίγες ημέρες ψηφίστηκε στην Βουλή ο νόμος 5129/2024 με τον οποίο δημιουργείται ένας ενιαίος Οργανισμός στη χώρα μας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, εντάσσοντας όλους τους υπάρχοντες φορείς απεξάρτησης. Είναι η 1η φορά που πλέον γίνεται αναφορά στην έννοια των εξαρτήσεων, και όχι μόνο σε ναρκωτικά ή ουσίες, δίνοντας τη δικαιοδοσία στον ΕΟΠΑΕ να ασχοληθεί με όλες τις εξαρτήσεις, εξαρτητικές συμπεριφορές και τους εθισμούς.
Ολιστική προσέγγιση και ενιαία παροχή υπηρεσιών
Ο ΕΟΠΑΕ έρχεται να διασυνδέσει όλες τις κατακερματισμένες παρεχόμενες υπηρεσίες, να αξιοποιήσει βέλτιστα τους πόρους, ανθρώπινους και οικονομικούς, να εξαλείψει την αλληλοεπικάλυψη των υπηρεσιών και να παρέχει υπηρεσίες στους ωφελούμενους και τους οικείους τους ολιστικά και ανθρωποκεντρικά από την πρόληψη της χρήσης και της εμφάνισης εξαρτητικών συμπεριφορών, τη σωματική αποτοξίνωση, τη θεραπεία σε πρόγραμμα με υποκατάστατο ή στεγνό, τη μείωση της βλάβης, τη ψυχοκοινωνική φροντίδα και την υποστήριξη, ολοκληρωμένη φροντίδα και κάλυψη αναγκών που συνδέονται με την εξάρτηση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την επαγγελματική κατάρτιση, ενδυνάμωση και επανένταξη. Όλα αυτά με τρόπο ενιαίο, έτσι ώστε κανένας άνθρωπος που αντιμετωπίζει πρόβλημα εξάρτησης να μην μένει εκτός συστήματος υποστήριξης και φροντίδας.
Θα υπάρχει κάθε θεραπευτική επιλογή σε κάθε περιοχή
Όλα τα θεραπευτικά προγράμματα συνεχίζουν κανονικά τη λειτουργία τους, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, με τη μόνη διαφορά ότι θα διασυνδέονται και θα συνεργάζονται πιο άμεσα, πιο συντονισμένα και πιο λειτουργικά. Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι ο ωφελούμενος θα έχει κάθε θεραπευτική επιλογή για τις ανάγκες του διαθέσιμη, στην περιοχή του.
Δωρεάν υπηρεσίες χωρίς να «χάνεται» ο ωφελούμενος στην διαφορετική αντιμετώπιση του κάθε φορέα
Όλα αυτά θα υλοποιούνται σε ένα πλαίσιο δωρεάν παροχής υπηρεσιών, καθώς ο ΕΟΠΑΕ θα είναι ένας δημόσιος φορέας, χρηματοδοτούμενος από το κράτος, όπως ήταν και ως τώρα ο ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, το 18ΑΝΩ, ο ΙΑΝΟΣ, το ΑΡΓΩ, ο Διάπλους και το Πολυδύναμο του Χατζηκώστα. Όλοι αυτοί οι φορείς θα λειτουργούν υπό ενιαία διοίκηση, με συντονισμό και εποπτεία για την απρόσκοπτη παροχή των υπηρεσιών τους σε κάθε περιοχή. Τα θεραπευτικά προγράμματα θα λειτουργούν ως θεραπευτικές επιλογές. Ο ωφελούμενος θα επιλέγει ποια θεραπευτική επιλογή επιθυμεί να ακολουθήσει, και θα προχωρά στο επόμενο θεραπευτικό βήμα, χωρίς να «χάνεται» στο κατακερματισμένο σύστημα που λειτουργούσε μέχρι σήμερα. Αν στην πορεία, ο ωφελούμενος αντιμετωπίσει κάποια δυσκολία με την θεραπευτική του επιλογή, θα έχει εκ νέου τη δυνατότητα θεραπευτικής επιλογής που επιθυμεί να συνεχίσει. Έτσι, δεν θα «χάνεται» ο εξαρτημένος άνθρωπος στο κυκεώνα της γραφειοκρατίας και της διαφορετικής αντιμετώπισης του κάθε φορέα, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Θα υπάρχει η δυνατότητα άμεσης διασύνδεσης με όποια θεραπευτική επιλογή ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ωφελούμενου. Ένα μοντέλο πλήρως ανθρωποκεντρικό.