Η μετεγχειρητική κήλη είναι εκείνο το είδος κήλης του κοιλιακού τοιχώματος, το οποίο εμφανίζεται σε τομές από προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιά. Συγκεκριμένα, μια μετεγχειρητική κήλη προκύπτει όταν το ενδοκοιλιακό περιεχόμενο, όπως τμήμα του εντέρου ή κάποιου οργάνου, προπίπτει εκτός της ανατομικής του θέσης, δηλαδή «βγαίνει έξω» από την κοιλιά μέσω μιας παλαιότερης εγχειρητικής τομής, η οποία άνοιξε. Αυτό το είδος κήλης μπορεί να εμφανιστεί μήνες ή ακόμα και χρόνια μετά από την εν λόγω επέμβαση.
Πρόκειται για μια πολύ συχνή επιπλοκή των χειρουργικών επεμβάσεων στην περιοχή της κοιλιάς, καθώς υπολογίζεται ότι το ένα τρίτο των ασθενών που υπόκεινται σε χειρουργική επέμβαση αυτής της περιοχής θα αναπτύξουν στη συνέχεια μετεγχειρητική κήλη. Αποτελεί τη δεύτερη σε συχνότητα κήλη που μπορεί να εμφανιστεί στον άνθρωπο, με πρώτη τη βουβωνοκήλη. Ωστόσο, όταν αποκατασταθεί ρομποτικά το ποσοστό υποτροπής είναι κάτω από 4%.
Πού οφείλεται η εμφάνιση της μετεγχειρητικής κήλης;
Οι χειρουργικές τομές έχουν ως συνέπεια τη διακοπή της συνέχειας των μυών και την αποδυνάμωση του φυσιολογικά ισχυρού κοιλιακού τοιχώματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό κήλης σε αυτά τα ευένδοτα σημεία των τομών, μόλις παρουσιαστούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.
Έτσι, η μετεγχειρητική κήλη θα προκύψει συνήθως μετά από άσκηση αυξημένης πίεσης στην κοιλιακή χώρα: τα ενδοκοιλιακά όργανα, με τη «βοήθεια» αυτής της πίεσης, βρίσκουν κάποιο αδύναμο σημείο όπως ο ουλώδης ιστός της προηγούμενης χειρουργικής τομής και βγαίνουν μέσα από αυτό. Στους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση μετεγχειρητικής κήλης περιλαμβάνονται (κατά φθίνουσα σειρά):
• Οι πολλαπλές χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα
• Η τεχνική συρραφής του τραύματος: τα πολύ σφιχτά ράμματα που ίσως είχαν τοποθετηθεί, έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία τάσης και συνεπώς δυσκολία επούλωσης του χειρουργικού τραύματος
• Η λοίμωξη του τραύματος
• Το κάπνισμα
• Η υπερβολική σωματική άσκηση μετά την επέμβαση
• Η αύξηση του σωματικού βάρους σε μικρό χρονικό διάστημα
• Η εγκυμοσύνη πριν από την πλήρη αποκατάσταση του τραύματος
• Οι διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, δηλαδή η ανοσοκαταστολή
• Ο χρόνιος βήχας και οι διαταραχές θρέψης.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της μετεγχειρητικής κήλης είναι η διόγκωση, η προπέτεια και το πρήξιμο, δηλαδή, κοντά στην περιοχή του χειρουργικού τραύματος κάτι «πετάει» μέσα από την κοιλιά. Επίσης, μπορεί να εμφανιστούν προβλήματα όπως έντονοι πόνοι, δυσκοιλιότητα, ναυτία, ενώ, αν δεν αναταχθεί το εντερικό περιεχόμενο και παρουσιαστεί περίσφιξη, τότε τα συμπτώματα επιδεινώνονται και δημιουργείται ειλεός, με πολύ πιθανή την ισχαιμία και τη διάτρηση του εντέρου, με τελικό αποτέλεσμα να μπει σε κίνδυνο η ζωή του ασθενούς.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση μιας μετεγχειρητικής κήλης είναι μόνο χειρουργική. Πραγματοποιείται περίπου με τις ίδιες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για να αποκατασταθούν και οι υπόλοιπες κήλες του κοιλιακού τοιχώματος. Ωστόσο, η επέμβαση μετεγχειρητικής κήλης απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, μεγάλη εμπειρία και άρτια καταρτισμένους χειρουργούς κηλών, καθώς αυτή μπορεί να παρουσιάζει ιδιαιτερότητες όπως οι ενδοκοιλιακές συμφύσεις, που δημιουργούνται πολύ συχνά μετά από ένα χειρουργείο ή να είναι πολύ μεγάλη λόγω της μεγάλης τομής, η οποία έχει δημιουργηθεί από την προηγούμενη επέμβαση.
Οι σύγχρονες μέθοδοι αποκατάστασης των μετεγχειρητικών κηλών περιλαμβάνουν τις νεότερες τεχνικές eTEP (eTEP, eTEP-RS, eTEP-TAR). Η τεχνική eTEP αποτελεί μια πρωτοποριακή, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο αποκατάστασης των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος, η οποία ενδείκνυται για απαιτητικές περιπτώσεις όπως αυτή της μετεγχειρητικής κήλης.
Η τεχνική αυτή μπορεί να εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία λαπαροσκοπικά, αλλά κυρίως ρομποτικά. Η ρομποτική εφαρμογή της τεχνικής eTEP προσφέρει ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια στον χειρουργό και κατ’ επέκταση, πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια στον ασθενή. Η αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης επιτυγχάνεται με τοποθέτηση πλέγματος μέσα από 3-4 πολύ μικρές τρύπες που γίνονται στην κοιλιά.
Με τη μέθοδο αυτή, η τοποθέτηση του πλέγματος γίνεται εξωπεριτοναϊκά, δηλαδή ανάμεσα στα κοιλιακά τοιχώματα, χωρίς να «μπούμε ξανά» μέσα στην ήδη χειρουργημένη κοιλιά, αποφεύγοντας έτσι την πρόκληση συμφύσεων και ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτροπής. Η τεχνική eTEP επιτρέπει την αποτελεσματική αντιμετώπιση ακόμα και των πολύ μεγάλων κοιλιακών χασμάτων όταν συνδυάζεται με τεχνικές διαχωρισμού όπως η τεχνική ΤΑR (eTEP-TAR).
Οι ασθενείς που χειρουργούνται με τις τεχνικές eTEP φεύγουν από το νοσοκομείο την ίδια ή την επόμενη ημέρα με σχεδόν ανύπαρκτο πόνο, ενώ η επάνοδός τους στην καθημερινότητα είναι ταχύτατη.
