Ο νέος κορωνοϊός είναι άγνωστος για τα μέχρι τώρα δεδομένα και φαίνεται τρομακτικός. Έχει επιφέρει πολλές αλλαγές και έχει καθορίσει τη ζωή των ανθρώπων με δικούς του όρους. Αποτελεί από μόνος του μια κρίση και στις κρίσεις εμφανίζονται ως αποτέλεσμα το άγχος, η αβεβαιότητα, η αδυναμία ελέγχου και διαχείρισης. Ο κορωνοϊός δημιουργεί στρεσογόνα κατάσταση και επιδρά στην ψυχική υγεία. Το πώς κανείς θα αντιδράσει και θα επιλύσει την κρίση αυτή, επηρεάζει άμεσα και τα παιδιά του. Πως μπορεί κανείς να μιλήσει, να εξηγήσει, να καθησυχάσει τα παιδιά σε σχέση με αυτό τον ιό και τις συνέπειες που έχει προκαλέσει στη ζωή τους.
Οι αντιδράσεις των παιδιών ποικίλλουν και διαφέρουν. Η κάθε ηλικία είναι διαφορετική και υπάρχει διαφορετική προσέγγιση του θέματος. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η προσωπικότητα και η ιδιοσυγκρασία του κάθε παιδιού. Να λάβει κανείς υπόψιν πως οι αντιδράσεις μπορεί και να παλινδρομήσουν και να αφορούν τη μετάβαση σε
ένα προηγούμενο αναπτυξιακό στάδιο. Δεν συνθέτουν κάποιας μορφής ψυχοπαθολογίας, παρά αντιδράσεις μέσα σε φυσιολογικά πλαίσια απέναντι σε μια κρίση.
Στην προσχολική ηλικία τα παιδιά εμφανίζουν συμπτώματα άγχους και μπορεί να εκδηλώσουν φοβίες διαφόρων τύπων, τραυλισμό, παλινδρόμηση στον έλεγχο σφιγκτήρων, δυσκολία αποχωρισμού από τους γονείς, άρνηση, ανυπακοή.
Στην σχολική ηλικία τα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολίες συγκέντρωσης, διάσπαση προσοχής, προβλήματα συμπεριφοράς, εξάρτησης από τους γονείς, δυσκολίες στη μάθηση, διατροφικές διαταραχές, διαταραχές ύπνου, ευερεθιστότητα.
Στην εφηβεία αυξάνονται οι συγκρούσεις και αναπτύσσονται διάφορες αντιδράσεις. Οι έφηβοι δεν έχουν υπεύθυνη συμπεριφορά, χάνουν το ενδιαφέρον τους, εμφανίζουν κάποια ψυχοσωματικά συμπτώματα και ανορεξία. Ακόμη, φοβούνται η νέα ασθένεια να μην παραμορφώσει την εικόνα του εγώ τους.
Η ηλικία καθορίζει και τον τρόπο που κάθε γονέας πρέπει να μιλήσει στο παιδί του. Τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν καλύτερη συμπεριφορά όταν περιβάλλονται από στοργική αγάπη και πραγματικό ενδιαφέρον από τους γονείς τους. Στα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας εξηγούμε με απλά λόγια και κατανοητά για τον ιό και τις επιδράσεις του, είμαστε ειλικρινείς, ψύχραιμοι και κρατάμε τη βλεμματική επαφή. Επιτρέπουμε τις ερωτήσεις και απαντάμε μόνο σε περιπτώσεις που γνωρίζουμε. Περιορίζουμε την έκθεσή τους σε ειδήσεις από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, γιατί μπορεί να αυξηθεί το άγχος τους και από τις άσχημες εικόνες. Ιδανικά θα μπορούσαμε να τους διαβάσουμε και ένα ωραίο παραμύθι ή να παρακολουθήσουμε ένα παιδικό βίντεο που να μιλά για τον νέον ιό.
Στους εφήβους ενισχύουμε τη συζήτηση και επικοινωνούμε μαζί τους. Οι έφηβοι αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη και μπορούν να αναλύσουν μαζί με τους γονείς τους το θέμα της πανδημίας. Επιβάλλεται να ακούσουμε τις ερωτήσεις τους, να κατανοήσουμε τις αγωνίες και τις ανησυχίες τους. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να ενισχύσουμε την ψυχολογία τους.
Οι γονείς θα πρέπει να κρατήσουν το σπίτι τους ως ένα ασφαλές μέρος. Ότι και να γίνεται στον έξω κόσμο, μέσα στο σπίτι θα υπάρχει η ασφάλεια και η προστασία που θέλουν να νιώθουν τα παιδιά. Μέσα σε αυτό να αισθάνονται άνετα και ήρεμα. Καλό θα ήταν να βοηθήσουν τα παιδιά να έχουν δυναμική προσέγγιση του θέματος και να έχουν τον έλεγχο της κατάστασης. Τους παρουσιάζουν και τους υπενθυμίζουν συχνά την υγιεινή που πρέπει να κρατάνε. Να δημιουργούν μια νέα ρουτίνα μέσα σε αυτό και να την τηρούν για να μην βγαίνουν από τις συνήθειες τους και χάνουν τον έλεγχο.
Επίσης, θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη διατήρηση των κοινωνικών τους σχέσεων μέσω της τεχνολογίας. Να προσπαθήσουν να αποφύγουν τις κατηγορίες αν ακούσουν και μάθουν πως ένα άτομο του κοινωνικού περιβάλλοντος νοσήσει και να μην ενισχύσουν το στιγματισμό. Σε περίπτωση που υπάρξει απώλεια κατά τη διάρκεια της νόσου, τα ενημερώνουν και τους επιτρέπουν να τη δυνατότητα να θρηνήσουν με το δικό τους τρόπο.
Ακόμη, μπορούν να ασκούνται μαζί με τα παιδιά τηρώντας πάντα τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας. Με αυτόν τον τρόπο να ενισχύουν τη σημασία του υγιεινού τρόπου ζωής. Εναλλακτικά, αν δεν μπορούν να βγουν έξω λόγω συγκεκριμένων συνθηκών, μπορούν να κάνουν γυμναστική στο σπίτι, ή να χορέψουν ή να παίξουν ένα παιχνίδι με κίνηση.
Αυτό που χρειάζονται τόσο τα παιδιά, όσο και οι έφηβοι είναι η ανάγκη κατανόησης της πανδημίας. Πρέπει να μην τον φοβούνται και να ενημερώνονται σωστά και με ρεαλισμό. Ενισχύουμε την έκφραση των συναισθημάτων τους, γιατί με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουν να τα αναγνωρίσουν και στη συνέχεια να τα αποδεχτούν. Θα είναι σημαντικό να αναγνωρίζουν και να διαχωρίζουν τα θετικά συναισθήματα και τα αρνητικά και να τα συνειδητοποιούν. Ο γονέας ως ενεργητικός δέκτης θα τους προσφέρει το αίσθημα ασφάλειας και συναισθηματικής στήριξης. Θα τους καλλιεργήσει την έννοια της ευγνωμοσύνης για όλα όσα έχουν, επισημαίνοντας τα αγαθά που τους παρέχονται καθημερινά. Θα γίνει πρότυπο και παράδειγμα για τα παιδιά. Θα τα διαβεβαιώσει πως θα
καταφέρει να τα κρατήσει ασφαλή και θα διασφαλίσει το αισιόδοξο τέλος αυτής της συνθήκης.
Η πανδημία αυτή είναι πρωτόγνωρη για όλο τον κόσμο. Οι γονείς να υψώσουν το αίσθημα ευθύνης απέναντι στα παιδιά τους και να διαφυλάξουν την ψυχική τους υγεία. Είναι μια ευκαιρία τα παιδιά να αναπτύξουν άμυνες στον ψυχολογικό τομέα και να μπορούν ευκολότερα να διαχειριστούν κάθε δυσκολία που θα παρουσιάζεται στην πορεία της ζωής τους.
Αν δυσκολεύονται οι γονείς να διαχειριστούν την κατάσταση και χρειάζονται μια συμβουλευτική, μη διστάσουν να αναζητήσουν βοήθεια από ένα ειδικό Ψυχικής Υγείας με διαδικτυακή συνεδρία, είτε καλώντας μια συμβουλευτική γραμμή που παρέχεται από το κράτος.
