Η αλλαγή στον τρόπο ζωής, τις τελευταίες δεκαετίες, με ολοένα περισσότερη μείωση στη σωματική δραστηριότητα σε συνδυασμό με την εύκολη πρόσβαση σε υψηλής θερμιδικής αξίας τρόφιμα, έχουν οδηγήσει στην διαρκώς αυξανόμενη επίπτωση της παχυσαρκίας. Η νόσος αναπτύσσεται συχνά στο έδαφος ενός παθολογικού γενετικού περιβάλλοντος.
Ο ακρογωνιαίος λίθος στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας είναι η σωστή διατροφή και η άσκηση. Τα σύγχρονα φάρμακα κυκλοφορούν στην Ελλάδα από το 2017. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει στη μείωση της πείνας και στην αύξηση του αισθήματος του κορεσμού. Το σωματικό βάρος μειώνεται μέσω της πρόσληψης λιγότερων θερμίδων από αυτές που δαπανούμε καθημερινά, οδηγώντας στη μείωση του σωματικού βάρους. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα φάρμακα δεν είναι «αδυνατιστικά». Δεν αδυνατίζουν παρά τη λήψη τροφής, αλλά οδηγούν σε μειωμένη λήψη τροφής.
Στην Ελλάδα έχουμε στη διάθεσή μας φάρμακα ασφαλή με ισχυρή αποτελεσματικότητα στην απώλεια βάρους. Τα φάρμακα που έχουν ένδειξη και είναι διαθέσιμα στη χώρα μας είναι: η ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη, σκεύασμα το οποίο λαμβάνεται ως δισκία καθώς και το ανάλογο GLP-1 (λιραγλουτίδη) που χορηγείται καθημερινά υποδορίως. Τα προαναφερθέντα φάρμακα οδηγούν σε μεσοσταθμική απώλεια βάρους 9-11%.
Η μεγάλη πρόοδος στην κατηγορία των αναλόγων του πεπτιδίου GLP-1 θα βοηθήσει ιδιαίτερα τα άτομα με παχυσαρκία, καθώς παράγονται νεότερα και πιο αποτελεσματικά φάρμακα, τα οποία έχουν παρόμοιο προφίλ ασφαλείας και φαίνεται να οδηγούν σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους. Πολλά από αυτά τα φάρμακα βρίσκονται ήδη σε προχωρημένα στάδια κλινικών μελετών.
Τα ανάλογα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου GLP-1 (GlucagonLikePeptide-1) ανήκουν στην κατηγορία των ινκρετινικών ορμονών, οι οποίες παράγονται και ενδογενώς στα κύτταρα του γαστρεντερικού μας σωλήνα κάθε φορά που τρώμε. Καταστέλλουν την όρεξη χαρίζοντας αίσθημα κορεσμού μέσω της δράσης τους στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Στα GLP-1 ανάλογα συγκαταλέγεται και η σεμαγλουτίδη. Το σκεύασμα και η δοσολογία που κυκλοφορεί στη χώρα μας έχει ένδειξη μόνο στη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Σε άλλες χώρες έχει κυκλοφορήσει σε διαφορετική, μεγαλύτερη δοσολογία, έχοντας ένδειξη και για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
Πρόσφατα, κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα ένα νέο σκεύασμα που ονομάζεται τιρζεπατίδη και είναι ο πρώτος εκπρόσωπος μιας νέας κατηγορίας ινκρετινικών αγωνιστών. Είναι ένας διπλός αγωνιστής των GLP-1/GIP υποδοχέων, δηλαδή έχει τη δυνατότητα να δρα και στον υποδοχέα του GLP-1, αλλά και στον υποδοχέα του εξαρτώμενου από τη γλυκόζη ινσουλινότροπου πεπτιδίου GIP (glucose-dependent insulinotropic polypeptide). Bάσει των μελετών, η τιρζεπατίδη οδηγεί σε μεσοσταθμική απώλεια βάρους της τάξεως του 22,5%. Η τιρζεπατίδη χορηγείται υποδορίως με εβδομαδιαία συχνότητα.
Οι ενδείξεις χορήγησης των φαρμάκων αφορά άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ≥30 kg/m2ή και ≥27 kg/m2, εφόσον συνοδεύεται από κάποια συννοσηρότητα της παχυσαρκίας, όπως ο προδιαβήτης, η λιπώδης διήθηση του ήπατος, η υπνική άπνοια και άλλα.
Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή και αποθαρρύνουμε πλήρως τη λήψη τους χωρίς τη σύσταση και ιατρική παρακολούθηση, καθώς όπως όλες οι φαρμακευτικές αγωγές, έχουν και αυτά αντενδείξεις αλλά και ανεπιθύμητες ενέργειες που συνηθέστερα αφορούν το πεπτικό σύστημα. Η χορήγηση αγωγής οφείλει να συνοδεύεται από συμβουλευτική για σωστή διατροφή και αύξηση της ενεργειακής δαπάνης, μέσω της σωματικής άσκησης.