Η ρομποτική χειρουργική είναι ένα είδος ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής που χρησιμοποιεί ρομποτικά συστήματα για την εκτέλεση πολύπλοκων επεμβάσεων με ακρίβεια, ευελιξία και έλεγχο πέραν των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Το σύστημα παρέχει στον χειρουργό μια υψηλής ευκρίνειας, μεγεθυμένη, τρισδιάστατη εικόνα, επιτρέποντας απαράμιλλη ακρίβεια και έλεγχο. Οι ρομποτικοί βραχίονες μιμούνται τις κινήσεις των χεριών του χειρουργού, αλλά με μεγαλύτερο εύρος κίνησης και σταθερότητα.
Τα πρώτα ρομποτικά συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν στην χειρουργική ξεκίνησαν το 1999 και σταδιακά εξελίχθηκαν στην σημερινή τους μορφή. Πλέον, στα σύγχρονα ρομπότ ενσωματώνεται και η τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Τα βασικά πλεονεκτήματα των ρομποτικών χειρουργικών συστημάτων είναι:
1. Ακρίβεια στους χειρισμούς
2. Ελάχιστα επεμβατικά (μικρές τομές, γρήγορη ανάρρωση)
3. Μικρότερη απώλεια αίματος
4. Βελτιωμένη, 3D απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου
5. Καλύτερη εργονομία για τον χειρουργό
6. Μεγαλύτερη ποικιλία στην κίνηση των εργαλείων
7. Λιγότερες επιπλοκές
Η ρομποτική χειρουργική εφαρμόζεται πλέον σε αρκετές χειρουργικές ειδικότητες, όπως η γυναικολογία, η χειρουργική, η ουρολογία, η θωρακοχειρουργική κλπ. Αναφορικά με τη γυναικολογία, στις ΗΠΑ οι περισσότερες επεμβάσεις αφαίρεσης της μήτρας (υστερεκτομές) εκτελούνται πλέον ρομποτικά. Στη γυναικολογική ογκολογία υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις για τη χρήση των ρομποτικών συστημάτων.
Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η κύρια ένδειξη για να χειρουργηθεί κάποια ασθενής ρομποτικά. Δεδομένου ότι η συγκεκριμένη κακοήθεια σχετίζεται, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, με αυξημένο σωματικό βάρος και υπερπαραγωγή οιστρογόνων, το ρομποτικό χειρουργείο ενδείκνυται εφόσον η τρισδιάστατη όραση, ο χειρισμός με τα εξειδικευμένα εργαλεία, η ακρίβεια των ρομποτικών βραχιόνων και η μειωμένη κόπωση του χειρουργού, ο οποίος εκτελεί την επέμβαση καθιστός σε κονσόλα, μακριά απο το χειρουργικό τραπέζι, αποτελούν θεμελιώδη πλεονεκτήματα έναντι των ανοικτών, αλλά και των λαπαροσκοπικών χειρουργικών μεθόδων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η πλειοψηφία των χειρουργών στις ΗΠΑ, τις σκανδιναβικές χώρες και σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, προτιμούν την ρομποτική χειρουργική για την αντιμετώπιση του καρκίνου του ενδομητρίου. Συγκεκριμένα για τον καρκίνο ενδομητρίου, όπου πλέον, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, εφαρμόζεται η βιοψία του φρουρού λεμφαδένα, πρέπει να τονιστεί ότι το ρομποτικό σύστημα έχει ενσωματωμένο το σύστημα ανάδειξης του φρουρού λεμφαδένα με την χρήση ICG (πράσινο της ινδοκυανίνης), κάνοντας έτσι ευκολότερη την όλη διαδικασία αφαίρεσής του.
Στον καρκίνο των ωοθηκών η ρομποτική χειρουργική μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους όγκους οριακής κακοήθειας (Borderline tumors), καθώς και στη σταδιοποίηση του αρχόμενου καρκίνου ωοθηκών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εκτελείται ρομποτική ολική υστερεκτομία και εξαίρεση του επιπλόου (στους όγκους οριακής κακοήθειας), ενώ στον αρχόμενο καρκίνο των ωοθηκών η ασθενής υποβάλλεται, εκτός απο τα ανωτέρω, και σε αφαίρεση των λεμφαδένων.
Υπάρχουν νεότερες μελέτες οι οποίες δείχνουν ότι, ακόμα και σε προχωρημένο καρκίνο ωοθηκών, όπου η ασθενής υποβλήθηκε αρχικά σε εισαγωγική χημειοθεραπεία και δείχνει πλήρη ανταπόκριση σε αυτή (απεικονιστική και εργαστηριακή), ενδεχομένως να μπορεί να χειρουργηθεί ρομποτικά στο χειρουργείο ενδιάμεσης κυτταρομείωσης – μετά δηλαδή απο 3 κύκλους χημειοθεραπείας – στο οποίο θα πρέπει να υποβληθεί. Αυτή η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος θα ελαττώσει τον χρόνο αποθεραπείας της ασθενούς προκειμένου να ολοκληρώσει την θεραπεία της με άλλους 3 κύκλους χημειοθεραπείας.
Στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας επί του παρόντος δεν συστήνονται οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι της ρομποτικής και λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Υπάρχουν, όμως, ενδείξεις ότι στο άμεσο μέλλον, ασθενείς με νεοπλάσματα τραχήλου έως 2 εκατοστά και ευνοϊκούς προγνωστικούς παράγοντες θα μπορούν να χειρουργηθούν ρομποτικά σε κέντρα γυναικολογικής ογκολογίας από εξειδικευμένους χειρουργούς.
Συμπερασματικά, η ρομποτική χειρουργική είναι το παρόν και όχι το μέλλον στη γυναικολογική ογκολογία. Στα επόμενα χρόνια, θα υπάρξουν ακόμα μεγαλύτερες εξελίξεις στα ρομποτικά συστήματα, τα οποία θα καθιστούν αυτού του είδους την χειρουργική προσέγγιση ακόμα πιο ασφαλή για τις ασθενείς και φιλική πρός τον θεράποντα ιατρό.
Διαβάστε επίσης
Kαρκίνος ωοθηκών: Το δημοφιλές χάπι που μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου
Καρκίνος: 3 συμπτώματα που δεν πρέπει ποτέ να αγνοούν οι γυναίκες – Ποια κακοήθεια μαρτυρούν
