Χάρις στις νέες μεθόδους, η διάνοιξη του θώρακα στην καρδιοχειρουργική δεν είναι απαραίτητη.
Ο καρδιοχειρουργός Αριστοτέλης Πάνος θεωρείται πρωτοπόρος της ενδοσκοπικής και ρομποτικής χειρουργικής στον εν λόγω τομέα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γενεύη και σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης, ολοκληρώνοντας την ειδικότητα της καρδιοχειρουργικής και αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης. Συνέχισα με υπερειδίκευση στις βαλβιδοπάθειες στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία της Λυών (Louis Pradel) και των Παρισίων (Pitie-Salpetrière και Broussais). Κατόπιν έγινε διευθυντής της καρδιοχειρουργικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Γενεύης ως το 2008 και τακτικός Privat Docent της Ιατρικής σχολής της ίδιας πόλης από το 2007 ως και σήμερα. Εμείς τον μάθαμε ως διευθυντή της Γ’ καρδιοχειρουργικής κλινικής του Νοσοκομείου «Υγεία» Αθηνών.
«Σκοπός μου ήταν να μπορέσω να εφαρμόσω και να καθιερώσω και στη χώρα μας την ενδοσκοπική και ρομποτική καρδιοχειρουργική και μετά από έντεκα χρόνια αισθάνομαι ότι το πέτυχα», μας λέει στην αρχή. «Ασχολούμαι από το 1997 με την ελάχιστα επεμβατική καρδιοχειρουργική και έτσι ήμουν μέρος όλης της εξέλιξης σε αυτόν το τομέα. Το 2008 πραγματοποίησα την πρώτη επέμβαση επιδιόρθωσης της μιτροειδούς βαλβίδας με το ρομπότ Da Vinci στην Ελλάδα και το 2011 το πρώτο πλήρως ρομποτικό μπαι-πάς στην Ελβετία κατόπιν ειδικής εκεί πρόσκλησής μου. Αυτή τη στιγμή, με την ομάδα μου έχουμε μακράν τη μεγαλύτερη εμπειρία στη χώρα και από τις μεγαλύτερες διεθνώς, όπως το μαρτυρούν οι πολυάριθμες διεθνείς δημοσιεύσεις μας», συμπληρώνει.
Καρδιοχειρουργική επανάσταση
Τον ρωτάμε ευθέως τι γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα σε αυτό τον τομέα, στην ενδοσκοπική και ρομποτική καρδιοχειρουργική. Να, η απάντηση: «Από το 2008 που εγώ και η ομάδα μου πραγματοποιήσαμε την πρώτη εγχείρηση στη χώρα μας, επιδιόρθωσης μιτροειδούς με το ρομπότ da Vinci, στον νοσοκομείο Υγεία, έχουν ακολουθήσει πάρα πολλές τέτοιες εγχειρήσεις με μεγάλη επιτυχία και απήχηση στους ασθενείς. Παράλληλα αναπτύξαμε την Ενδοσκοπική (ή video-assisted) καρδιοχειρουργική που θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε με τη λαπαροσκοπική αφαίρεση της χολής, που όλοι μας γνωρίζουμε. Όλη η επέμβαση γίνεται μέσα από μικρές οπές ανάμεσα από τα πλευρά στο θώρακα του ασθενή. Τα ειδικά εργαλεία και η κάμερα-video εισάγονται μέσα από αυτές τις μικρές οπές. Ο χειρουργός εκτελεί την επέμβαση με λεπτομερή ακρίβεια, έχοντας μεγεθυμένη εικόνα της περιοχής στην οποία επεμβαίνει, επιτυγχάνοντας την επιδιόρθωση των βαλβίδων της καρδιάς ή την αντικατάσταση τους. Τα αποτελέσματα είναι άριστα και αυτή τη στιγμή είμαστε από τις λίγες ομάδες διεθνώς με εμπειρία πολλών εκατοντάδων εγχειρήσεων καρδιάς με αυτή την τεχνική. Έτσι η βίντεο-υποβοηθούμενη (video-assisted) ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική μάς επιτρέπει να επέμβουμε στην ανεπάρκεια ή στένωση της μιτροειδούς και αορτικής βαλβίδας, στην τριγλώχινα, τη σύγκλειση μεσοκολπικής επικοινωνίας, την αφαίρεση του μυξώματος ή ακόμη και ορισμένα μπαιπάς.
Θεραπεία εκ των ένδον
Η ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική δεν είναι μια ξεχωριστή ειδικότητα αλλά η προέκταση της κλασικής καρδιοχειρουργικής μετά από μία πολύ εξειδικευμένη εκπαίδευση. Μπορούμε να την προσομοιάσουμε με τον άνθρωπο που πρώτα μαθαίνει να περπατάει ύστερα να τρέχει και κατόπιν γίνεται αθλητής. Αυτή η εξειδίκευση στη θεραπεία των βαλβίδων της καρδιάς, οδηγεί στο γραφείο του ασθενείς για την πιο απλή αντικατάσταση βαλβίδας ως την πιο περίπλοκη καρδιοπάθεια για τρίτο ή τέταρτο χειρουργείο. «Πολλές από αυτές τις παθήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με την ενδοσκοπική καρδιοχειρουργική, άλλες όχι και χρειάζονται κλασικό χειρουργείο, άλλες, δε, αντιμετωπίζονται με υβριδικές μεθόδους δηλαδή την εφαρμογή χειρουργικών και καρδιολογικών επεμβατικών τεχνικών. Εδώ βρίσκει εφαρμογή η έννοια του Heart Team, μιας ομάδας καρδιάς με άλλα λόγια, η οποία θα συζητήσει το συγκεκριμένο πρόβλημα του ασθενούς για να μπορέσει να του προτείνει την καλύτερη και πιο ενδεδειγμένη θεραπεία».
