Ο τρόπος που προσεγγίζουμε ένα στρεσογόνο γεγονός ή ένα επώδυνο σωματικό σύμπτωμα μπορεί να μοιάζει με τον τρόπο που οι τυφλοί άνδρες στην ομώνυμη ιστορία «των τυφλών ανδρών και του ελέφαντα» αντιλαμβάνονται αυτό που… δεν βλέπουν.
Οι τυφλοί άνδρες πλησιάζουν και ακουμπούν σημεία του σώματος ενός τεράστιου ζώου που δεν έχουν ξανασυναντήσει. Ο πρώτος από αυτούς ακουμπά την προβοσκίδα και απαντά ότι αυτό είναι ένα παχύ φίδι, ο δεύτερος ακουμπά το αυτί και λέει ότι μοιάζει να είναι ένας ανεμιστήρας, ο τρίτος που ακουμπά την ουρά αναφέρει ότι πιάνει ένα σχοινί, εκείνος που ακουμπά το σώμα σκέφτεται ότι έχει μπροστά του έναν τοίχο, ο επόμενος που αγγίζει το πόδι αναφέρει ότι αυτό είναι ένας μεγάλος κορμός δέντρου. Στην πραγματικότητα το τεράστιο αυτό ζώο είναι ένας ελέφαντας.
Οι άνθρωποι συχνά έχουμε την τάση να υποστηρίζουμε την απόλυτη αλήθεια βασιζόμενοι στην περιορισμένη, υποκειμενική μας εμπειρία, οδηγούμενοι σε λάθος συμπεράσματα και κάνοντας λάθη. Ας αναρωτηθούμε πόσο μας βοηθάει ή πόσο μας δυσκολεύει ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε ένα δύσκολο για μας γεγονός; Ποια οπτική είναι περισσότερο βοηθητική για μας;
Όταν η αντίληψη και η οπτική είναι περιορισμένη εστιάζουμε σε ένα μέρος του στρεσογόνου παράγοντα και όχι στο όλο και αντίστροφα ο στρεσογόνος παράγοντας, για παράδειγμα, ένας έντονος σωματικός πόνος μπορεί να περιορίσει την αντίληψη μας για το τι πραγματικά έχουμε και να οδηγήσει σε «κακές» σκέψεις. Ειδικά όταν μας κατακλύζουν έντονα συναισθήματα και σκέψεις δυσκολευόμαστε να το επιλύσουμε. Λειτουργούμε δηλαδή σαν να είχαμε μία αισθητηριακή δυσκολία που περιορίζει, αν δεν την έχουμε εξασκήσει, την αντίληψη.
Αν φανταστούμε τους ανθρώπους αυτής της ιστορίας με την κατάλληλη καθοδήγηση πιθανόν θα μπορέσουν να αντιληφθούν ότι πρόκειται για έναν ελέφαντα. Θα απεμπλακεί η σκέψη τους από ένα συγκεκριμένο σημείο του σώματος του ζώου που επηρεάζει και την αντίληψη τους για το τι είναι πραγματικά αυτό που ακουμπούν.
Έτσι κατά κάποιο τρόπο λειτουργεί και η ψυχοθεραπεία. Διευρύνοντας την οπτική και την αντίληψή μας αλλά παράλληλα κατανοώντας και ενισχύοντας τα θετικά μας συναισθήματα μέσω της ψυχοθεραπείας μπορούμε να επιλύσουμε τις δυσκολίες μας. Όταν επικεντρωνόμαστε σε ένα κομμάτι της συναισθηματικής μας δυσκολίας η μερική αντίληψη μας εμποδίζει να απεμπλακούμε και να κατανοήσουμε αυτό που μας δυσκολεύει.
Ας σκεφτούμε ένα πρόσφατο στρεσογόνο γεγονός που χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε, είμαστε εκείνοι που προσπαθούμε να υιοθετήσουμε μια ευρύτερη οπτική του προβλήματος ή συνήθως εστιάζουμε σε ένα μέρος του που μπορεί να δυσκολέψει αρκετά την επίλυσή του; Μήπως χρειάζεται μια τέτοια στιγμή να αναζητήσουμε την κατάλληλη βοήθεια;
Διπολική διαταραχή: Οι φάσεις του εναλλασσόμενου συναισθήματος – Από τη μανία στην κατάθλιψη
Η θεραπευτική τεχνική που εφαρμόζουν οι ψυχολόγοι για χαλάρωση και ανακούφιση από τον πόνο
