Μπορεί οι άνθρωποι να ντρέπονται να ρωτήσουν το γιατρό για τον πόνο στον πρωκτό, αλλά η συγκεκριμένη μορφή πόνου είναι ένα κοινό σύμπτωμα πολλών διαφορετικών ιατρικών καταστάσεων και συνήθως αντιμετωπίζεται εύκολα. Ο πόνος στον πρωκτό εμφανίζεται μέσα ή γύρω από την πρωκτική περιοχή και το ορθό, δηλαδή στο τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου που καταλήγει στον πρωκτό, πολύ συχνά συνοδευόμενος από πόνο και αιμορραγία από το ορθό.
Συχνά, ο πόνος στον πρωκτό, συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα όπως κνησμός, τσούξιμο, εκροή υγρού ή/και αιμορραγία και ευθύνονται πολλές και διαφορετικές καταστάσεις.
Τα περισσότερα συμπτώματα είναι ήπια και θα υποχωρήσουν γρήγορα με συντηρητική θεραπεία. Σε σπάνιες περιπτώσεις ωστόσο, ο πρωκτικός πόνος είναι σύμπτωμα μιας πιο σοβαρής πάθησης, και χρήζει άμεσης διερεύνησης.
Αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες, δηλαδή οι διογκωμένες φλέβες στον πρωκτό ή το ορθό, είναι μια πολύ κοινή αιτία πόνου στη συγκεκριμένη περιοχή. Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται εξαρτώνται από το σημείο εντόπισης των αιμορροΐδων, δηλαδή από το αν είναι εσωτερικές ή εξωτερικές. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες συνήθως βρίσκονται μέσα στον πρωκτό και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το γνωρίζουν, καθώς δεν προκαλούν πόνο. Μερικές φορές μπορεί να εκδηλωθούν με ανώδυνη αιμορραγία από το ορθό, ειδικά μετά από κενώσεις.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες αποτελούν στην ουσία μικρά εξογκώματα, στο χρώμα του δέρματος, που προβάλλουν στον πρωκτό, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν πόνο σε περιπτώσεις αιμορραγίας ή δημιουργία θρόμβωσης. Αν σχηματιστεί ένας θρόμβος αίματος μέσα σε μια εξωτερική αιμορροΐδα, μπορεί να προκαλέσει ξαφνικό, έντονο πόνο στο ορθό ή στον πρωκτό. Επίσης, η συγκεκριμένη πάθηση μπορεί να προκαλέσει κνησμό ή ερεθισμό και πρήξιμο και στην περιπρωκτική περιοχή. Τα άτομα με αιμορροΐδες μπορεί επίσης να έχουν ενόχληση κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου ή όταν κάθονται.
Πρωκτικές Ραγάδες
Οι ραγάδες πρωκτού αποτελούν μια πληγή του δέρματος του πρωκτού στην περιοχή του σφιγκτήρα. Αυτές αναπτύσσονται όταν σκληρά ή μεγάλα κόπρανα τεντώνουν την ευαίσθητη επένδυση του ορθού και σχίζουν το δέρμα. Επουλώνονται αργά γιατί οποιαδήποτε κίνηση του εντέρου μπορεί να ερεθίσει περαιτέρω την πληγή και να προκαλέσει φλεγμονή του ιστού. Ο πόνος στον πρωκτό αποτελεί πολύ κοινό σύμπτωμα της συγκεκριμένης πάθησης. Εκτός από τον πόνο, μπορεί να εμφανιστεί έντονο κόκκινο αίμα στα περιττώματα ή το χαρτί υγείας, κνησμός γύρω από τον πρωκτό ή ένα μικρό εξόγκωμα που αναπτύσσεται κοντά στη ραγάδα.
Περιεδρικό συρίγγιο ή απόστημα και εκδήλωση πόνου
Το περιεδρικό συρίγγιο είναι μια μη φυσιολογική δίοδος επικοινωνίας που αναπτύσσεται μεταξύ του εσωτερικού του πρωκτού και του εξωτερικού δέρματος γύρω από αυτόν. Τα περισσότερα συρίγγια του πρωκτού είναι αποτέλεσμα μιας λοίμωξης που ξεκινά από κάποιο πρωκτικό αδένα, η οποία συντελεί στη δημιουργία ενός αποστήματος γεμάτου με πύον. Αρκετά αποστήματα γύρω από τον πρωκτό εξελίσσονται σε συρίγγια, ή μικρές διόδους επικοινωνίας που συνδέουν το μολυσμένο αδένα με ένα άνοιγμα στο δέρμα του πρωκτού. Ένα συρίγγιο είναι πιο πιθανό να αναπτυχθεί εάν κάποιο απόστημα δεν αντιμετωπιστεί. Προκαλεί έντονο πόνο στον πρωκτό, ο οποίος μπορεί να εκδηλωθεί είτε στην περίπτωση αποστήματος, είτε του συριγγίου. Ακόμα, τα πρωκτικά περιεδρικά συρίγγια μπορούν να προκαλέσουν πρήξιμο γύρω από τον πρωκτό και το άνοιγμα του, δυσκολία στις κινήσεις του εντέρου, εκροή αίματος ή πύου κατά τις κενώσεις, ή και πυρετό.
Σε πολλές περιπτώσεις, ανώδυνες καταστάσεις όπως κάποιο τραύμα ή τραυματισμός στο ορθό ή τον πρωκτό προκαλεί πόνο στη συγκεκριμένη περιοχή. Μπορεί επίσης να προκύψει από μια ιδιαίτερα έντονη πτώση ή τραυματισμό κατά τη διάρκεια άλλης σωματικής δραστηριότητας. Ωστόσο, ο πόνος στον πρωκτό μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα μιας πιο απειλητικής για τη ζωή κατάστασης, όπως ο καρκίνος του πρωκτού. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό ο ασθενής που βιώνει τη συγκεκριμένη μορφή πόνου κατ’ εξακολούθηση να συμβουλευτεί κάποιον ειδικό, ώστε να προληφθούν δυσάρεστες καταστάσεις.