Με τις πρόσφατες εξελίξεις που συνδέονται με τον κορωνοϊό ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πλήττονται καθημερινά όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά ενώ τα ισχύοντα μέτρα στην χώρα μας  και σε άλλες χώρες επιτάσσουν εγκλεισμό με στόχο την προφύλαξη μας και πολύς λόγος γίνεται για τις συνέπειες αυτών των μέτρων σε ψυχικό επίπεδο. Πως μπορούμε τελικά να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και τι μπορούν να κάνουμε οι εκπρόσωποι της Ψυχικής Υγείας; 

Αβεβαιότητα και Απειλή 

Ο καθένας μας αντιδρά πολύ διαφορετικά κάτω υπό ψυχοπιεστικές συνθήκες κυρίως  σύμφωνα με την κουλτούρα τα βιώματα που έχει αλλά και τις πεποιθήσεις που μπορεί να κάνουν μια σκέψη από λειτουργική, δυσλειτουργική. Σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχιατρικής κλινικής στην Σλοβενία κ. Ζάλαρ η αβεβαιότητα που σχετίζεται με την απειλή του κορωνοϊού μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες, όπως αύξηση των περιστατικών αυτοκτονίας και επιθετικότητας σε ανθρώπους που προϋπάρχει κάποια ψυχοπαθολογία. 

Το U.S. department of Health and Human services δηλώνει πως η έξαρση του ιού συνδέεται με πυροδότηση της ανησυχίας και του φόβου σχετικά με την ύπαρξη του καθενός από εμάς, αλλαγές στην διατροφή και τον ύπνο (αϋπνία / υπερυπνία), δυσκολία συγκέντρωσης, επιδείνωση χρόνιων νοσημάτων αλλά και αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και ουσιών.  

Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου 

  • Άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας καθώς και άνθρωποι με χρόνια νοσήματα που είναι και πιο ευάλωτοι στον ιό. 
  • Παιδιά και Έφηβοι 
  • Άνθρωποι που είναι στην πρώτη γραμμή βοήθειας και υποστήριξης όσων νοσούν από τον COVID-19 
  • Άνθρωποι με χρόνια νοσήματα ψυχικής φύσεως συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχουν παθολογική εμπλοκή με ουσίες και αλκοόλ 

Άνθρωποι με προϋπάρχοντα νοσήματα ψυχικής υγείας οφείλουν να έχουν υπ’ όψιν τους πως οι ισχύουσες συνθήκες πιθανόν να μεταβάλλουν και να οξύνουν τα συμπτώματα τους όποτε και θα ήταν φρόνιμο να συνεχίσουν την φαρμακευτική αγωγή τους.(Centers for Disease Control and Prevention ,visit website www.cdc.gov) 

Για υποστήριξη στον εαυτό μας  

  • Κάντε μεγάλα διαλείμματα από το να βλέπετε/ ακούτε/ διαβάζετε για την πανδημία (συμπεριλαμβάνονται και τα social media) 
  • Φροντίστε το σώμα σας με διατάσεις γυμναστική η/και διαλογισμό. 
  • Φάτε ισορροπημένα  
  • Κοιμηθείτε αρκετά  
  • Περιορίστε κάπνισμα /αλκοόλ 
  • Μιλήστε και επικοινωνήστε με τα κοντινά σας πρόσωπα τις σκέψεις σας 

Αν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε νιώθει υπερβολική λύπη, άγχος, φόβο ή εκφράσει επιθυμία να κάνει κακό στον εαυτό του ή σε άλλους επικοινωνήστε με ειδικό ψυχικής υγείας. 

Για τους Γονείς  

Τα παιδιά αντιδρούν μερικώς σύμφωνα με τον τρόπο που βλέπουν τους τριγύρω τους ενήλικες να αντιδρούν. Επιπροσθέτως, δεν αντιδρούν όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο.Μερικές μεταβολές που παρατηρούνται στα παιδιά πιο συχνά εν μέσω κρίσης περιλαμβάνουν: 

  • Παρατεταμένο κλάμα ή εκνευρισμό  
  • Επιστροφή συμπεριφορών προηγούμενων αναπτυξιακών σταδίων (π.χ. νυχτερινή ενούρηση) </li
  • Παρατεταμένη ανησυχία / λύπη 
  • Ακραίες συμπεριφορές σε εφήβους  
  • Φτωχή συγκέντρωση και προσοχή  
  • Ανεξήγητος πονοκέφαλοι ή πόνοι στο σώμα  
  • Χρήση ουσιών/κάπνισμα σε έφηβους  

Περάστε χρόνο με τα παιδιά σας διαβεβαιώνοντας τα πώς ό,τι νιώθουν είναι απολύτως φυσιολογικό και εξηγήστε τους με απλά λόγια οτιδήποτε τους έχει μπερδέψει σχετικά με τον ιό καθώς τα παιδιά πρέπει να αισθάνονται ασφάλεια. Μην παρακολουθείτε μαζί τους ειδήσεις καθώς μπορεί να ερμηνεύσουν λάθος κάτι που θα ακούσουν. Μοιραστείτε μαζί τους τρόπους που εσείς διαχειρίζεστε το άγχος. 

Θα βοηθούσε  να κάνω συνέδρια μέσω Skype με κάποιον Ψυχοθεραπευτή εγώ η το παιδί μου ; 

Το σημαντικότερο εργαλείο στην ψυχοθεραπεία  αδιαμφισβήτητα είναι η θεραπευτική σχέση η αλλιώς το σχεσιακό βάθος. Είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να εμπιστεύονται και να εκθέτουν τα πολλές φορές ανομολόγητα συναισθήματα τους. Εν μέσω πανδημίας πολλοί θεραπευτές έχουν στραφεί στις on line συνεδρίες και υπάρχουν σημαντικά ευρήματα από έρευνες όπως αυτή της Aisling Treanor (University of Roehampton) που υποδεικνύουν πως η φυσική απόσταση μεταξύ των θεραπευτή και του θεραπευόμενο βοηθάει και ξεμπλοκάρει τον δεύτερο να επικοινωνήσει σκέψεις και συναισθήματα. Άλλος ένας παράγοντας που βρέθηκε να βοηθά το σχεσιακό βάθος ήταν η βολικότατα και το άνετο χαλαρωτικό περιβάλλον του σπιτιού (όταν και αν αυτό υπάρχει) αλλά και το γεγονός πως οι περισσότεροι βλέπουν σαν μια κίνηση φροντίδας εκ μέρους του Ψυχοθεραπευτή τους το γεγονός πως ο δεύτερος προσπαθεί να στηρίξει με κάθε δυνατό τρόπο τον θεραπευόμενο του. .Τέλος τις περισσότερες φορές είναι πιο οικονομικές γιατί δεν υπάρχει το κόστος της μετακίνησης .Όλα αυτά τα ευρήματα σίγουρα είναι πολλοί καλοί λόγοι για να ξεκινήσει κάποιος on line συνεδρίες λαμβάνοντας υπ’ όψιν του πως τυχόν τεχνικές δυσκολίες (κακός ήχος /εικόνα ) ή μη ιδιωτικότητα στο σπίτι μειώνουν τα θεραπευτικά οφέλη.