Αποτελεί πάγια τακτική των γιατρών στις εγχειρήσεις εγκεφάλου να κρατούν τους ασθενείς ξύπνιους, προκειμένου να μπορούν να τους μιλήσουν κι έτσι να εξασφαλίσουν ότι δεν παρεμβαίνουν σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου. Κατά τη διάρκεια της εγχείρησης ο εγκέφαλος είναι εκτεθειμένος, οπότε το κεφάλι του ασθενούς είναι περιορισμένο έτσι ώστε να μην μπορεί να κουνηθεί και δημιουργηθεί πρόβλημα στη διαδικασία.
Για να κρατήσουν τους ασθενείς ξύπνιους και ήρεμους κατά τη διάρκεια της εγχείρησης ανοικτού εγκεφάλου χωρίς αναισθησία, οι γιατροί συνήθως χρησιμοποιούν μια συνδυαστική πρακτική αναισθησίας και απόσπασης της προσοχής, η οποία, ωστόσο, δεν λειτουργεί πάντα. Όταν, λοιπόν, συμβαίνει αυτό, οι ασθενείς κινδυνεύουν να πανικοβληθούν και να κουνήσουν το κεφάλι τους ή ακόμα και να σηκώσουν τα χέρια τους και να ακουμπήσουν τον εκτιθέμενο εγκέφαλό τους.
Για να αποτρέψουν αυτό το ενδεχόμενο σε μια εγχείρηση ανοικτού εγκεφάλου χωρίς αναισθησία σε γυναίκα ασθενή που έπασχε από επιληψία, οι γιατροί από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory δοκίμασαν μία νέα προσέγγιση: όταν η γυναίκα ξύπνησε από την καταστολή και άρχισε να αγχώνεται και να κλαίει, οι γιατροί την έκαναν να γελάσει.
Φυσικά, δεν εννοούμε ότι της είπαν κάτι αστείο. Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, το να κάνεις έναν άνθρωπο να γελάσει κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης ανοικτού εγκεφάλου χωρίς αναισθησία δεν το πετυχαίνεις με ένα… καλό ανέκδοτο. Οι γιατροί, λοιπόν, πήγαν κατευθείαν στην πηγή, δηλαδή στον εγκέφαλο, όπως αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Investigation.
Για να προκαλέσουν γέλιο, διήγειραν μια συγκεκριμένη περιοχή σε μια δέσμη εγκεφαλικών κυττάρων που ξεκινούν από το εμπρόσθιο του εγκεφάλου και φτάνουν στο οπίσθιο. Το γέλιο που ακολούθησε βοήθησε την γυναίκα να ηρεμήσει για το υπόλοιπο της επέμβασης.
«Αμέσως ανακουφίστηκε, ήταν χαρούμενη και ικανή να επικοινωνήσει και να κάνει αστεία», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Δρ. Jon Willie, νευροχειρουργός της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Emory και ένας εκ των χειρουργών της συγκεκριμένης επέμβασης.
Όταν, μάλιστα, οι γιατροί δοκίμασαν αυτή τη διαδικασία σε δύο άλλους ασθενείς με επιληψία (που είχαν ηλεκτρόδια εμφυτευμένα στον εγκέφαλο για την παρακολούθηση των κρίσεών τους αλλά δεν είχαν υποβληθεί σε εγχείρηση ανοικτού εγκεφάλου χωρίς αναισθησία), είχαν αντίστοιχα αποτελέσματα. Η διέγερση αυτών των περιοχών του εγκεφάλου προκάλεσε την αίσθηση της ευεξίας και την ανακούφιση από το άγχος.
Το τμήμα του εγκεφάλου στο οποίο στόχευσαν οι γιατροί ονομάζεται δέσμη κυστιδίων και συνδέεται με πολλά μέρη του εγκεφάλου που συντονίζουν τα συναισθήματα. Τα προηγούμενα χρόνια οι γιατροί ενεργοποιούσαν ένα άλλο σημείο του εγκεφάλου, η νέα αυτή μελέτη, όμως, υποδεικνύει ότι ενδεχομένως αυτό το τμήμα να είναι πιο σχετικό, καθώς προκαλεί το γέλιο αλλά και όλα τα συναισθήματα που συνδέονται με αυτό.
Ο Δρ. Willie και η ομάδα του θέλησαν, επίσης, να διαπιστώσουν αν η διέγερση του συγκεκριμένου σημείου που εξέταζαν παρουσίαζε παρενέργειες. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, η διέγερση έβλαπτε τη νοητική κατάσταση των ασθενών, εκτός από έναν συγκεκριμένο ασθενή που όντως παρουσίασε μια παρενέργεια, η οποία όμως σταμάτησε τη στιγμή που σταμάτησε και η διέγερση.
«Είμαι αισιόδοξος ότι τέτοιου είδους διέγερση σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου θα μπορούσε κάποια μέρα να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε το άγχος και την κατάθλιψη», είπε ο Δρ. Willie. Πριν λίγους μήνες είχε μάλιστα γίνει γνωστή περίπτωση του μουσικού που έπαιζε κιθάρα ενώ εγχειριζόταν.