Διευκρινίσεις για το σύστημα παραπομπών από τον οικογενειακό γιατρό στους ειδικευμένους γιατρούς δόθηκαν από τον υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό, την Πέμπτη, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου, στην Αριστοτέλους, ωστόσο αυτό που δεν απαντήθηκε είναι… πού θα βρίσκουν οικογενειακό γιατρό οι πολίτες, ασθενείς και υγιείς. Κι αυτό διότι, πάρα τις φιλότιμες προσπάθειες του υπουργού Υγείας να παρουσιάσει την υλοποίηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) ως μια μεταρρύθμιση που έχει δυναμική και εξελίσσεται συνεχώς προς το καλύτερο, η πραγματικότητα είναι πως οικογενειακοί γιατροί δεν υπάρχουν!
Όπως ανέφερε, ο κ. Ξανθός στις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ) έχουν προσληφθεί 500 οικογενειακοί γιατροί, παθολόγοι, γενικοί γιατροί και παιδίατροι, και άλλοι 700 έχουν συμβληθεί μέσω του ΕΟΠΥΥ. Ο σχεδιασμός του υπουργείου Υγείας περιλάμβανε τουλάχιστον 3.900 γιατρούς και 239 ΤΟΜΥ – ενώ μέχρι τώρα έχουν ανοίξει 101. Οι πολίτες που έχουν κάνει εγγραφή σε οικογενειακό γιατρό είναι περίπου 1,1εκατ. και υπάρχουν άλλοι 400.000 σε καθεστώς αναμονής.
Σε μια επίσημη πια αναδίπλωση -γιατί η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει αναδιπλωθεί έναντι των αρχικών εξαγγελιών της από τις αρχές Δεκεμβρίου για την χρονική έναρξη του νέου θεσμού καθώς και για την υποχρεωτικότητα της εγγραφής- ο κ. Ξανθός παραδέχτηκε πως δεν είναι υποχρεωτική η εγγραφή στον οικογενειακό γιατρό και πως δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην εξυπηρέτηση όσων δεν έχουν γραφτεί. Όμως δεν έδωσε απαντήσεις πως θα εξυπηρετηθούν όσοι δεν βρίσκουν οικογενειακό γιατρό στην περιοχή τους, παρόλο που παραδέχθηκε πως σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει γιατρός ούτε δημόσιας μονάδας ούτε ιδιώτης συμβεβλημένος, με το πρόβλημα να μεγιστοποιείται στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη.
Ο κ. Ξανθός υποσχέθηκε πως θα δοθούν κίνητρα στους πολίτες όπως ότι θα έχουν προτεραιότητα στα Κέντρα Υγείας σε πρώτη φάση και στα νοσοκομεία σε δεύτερη φάση στο κλείσιμο ραντεβού για επίσκεψη ή για εξέταση. Δηλαδή όσοι παραπέμπονται μέσω οικογενειακού γιατρού θα εξυπηρετούνται γρηγορότερα. “Θα υπάρχει προτεραιότητα για ραντεβού που κλείνονται μέσω του οικογενειακού γιατρού στα νοσοκομεία, κι αυτό θα το θέσουμε σε εφαρμογή με εγκύκλιο σύντομα” είπε, παραπέμποντας για μια ακόμη φορά γενικώς κι αορίστως στο μέλλον.
Με εγκύκλιο θα λυθεί και το θέμα των ραντεβού προς τους ειδικευμένους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ. Σύμφωνα με τον Ν 4486/2017, από την 1η Ιανουαρίου θα έπρεπε να τεθεί σε ισχύ το σύστημα των παραπομπών, δηλαδή οι επισκέψεις πχ σε ορθοπεδικό, καρδιολόγο, νευρολόγο, κ.α., θα γίνονταν μόνο με παραπεμπτικό από τον οικογενειακό γιατρό. Η ελαστικοποίηση του συστήματος παραπομπής όπως την παρουσίασε η ηγεσία της Αριστοτέλους είναι μία έμμεση παραπομπή της μέχρι τώρα αποτυχίας της ΠΦΥ και της ελλιπούς κάλυψης του πληθυσμού από οικογενειακούς γιατρούς. Όπου υπάρχουν οικογενειακοί γιατροί, θα μειώνονται τα διαθέσιμα για τους πολίτες ραντεβού των ειδικευμένων γιατρών, καθώς η πρόσβαση στους ειδικευμένους θα γίνεται μέσω του οικογενειακού γιατρού. «Όπου ο τελευταίος σπανίζει, τα ραντεβού των ειδικευμένων θα είναι περισσότερα», εξήγησε ο αναπληρωτής γραμματέας, κ. Σταμάτης Βαρδαρός.
Για να καλυφθούν οι περιοχές όπου δεν υπάρχουν οικογενειακοί γιατροί είτε διότι δεν υπήρξαν καθόλου είστε διότι «συμπλήρωσαν» τον πληθυσμό ευθύνης τους, ο κ. Ξανθός υποσχέθηκε πως «θα αλλάξει στο σύστημα η γεωγραφική κατανομή των περιοχών όπως εμφανίζονται στην πλατφόρμα της ΗΔΙΚΑ, ώστε να μπορούν οι πολίτες να αναζητούν γιατρό και σε όμορες περιοχές». Για παράδειγμα, αν οι κάτοικοι του Αμαρουσίου δεν βρίσκουν οικογενειακό γιατρό -στο Μαρούσι υπάρχουν οκτώ σε δημόσια μονάδα υγείας και δύο ιδιώτες συμβεβλημένοι- θα μπορούν να αναζητούν οικογενειακό γιατρό στις γειτονικές περιοχές. Ωστόσο, απάντηση για το χρονοδιάγραμμα αυτής της δυνατότητας δεν δόθηκε.
Επίσης, ο υπουργός Υγείας επανέλαβε ότι εξαιρούνται από τις παραπομπές όλα τα έκτακτα και επείγοντα όπως και τα γυναικολογικά, οφθαλμιατρικά, ψυχιατρικά και οδοντιατρικά περιστατικά.
Παρουσίασε ακόμη τις πιλοτικές ακαδημαϊκές ΤΟΜΥ, δηλαδή ΤΟΜΥ με συνέργεια των πανεπιστημίων Κρήτης και Θεσσαλονίκης, και τις κινητές ΤΟΜΥ, χωρίς πάλι να κάνει καμία αναφορά σε χρονοδιάγραμμα.
Το πλαίσιο που συζητείται με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) για τις συμβάσεις που θα υπογραφούν με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων το επόμενο διάστημα, και μόλις διακοπούν οι ισχύουσες σήμερα συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ, περίγραψε ο κ. Βαρδαρός.
«Θα πάμε κατά πράξη και περίπτωση, ανά περιοχή και ανά ειδικότητα, και δίνοντας τη δυνατότητα στους γιατρούς να κάνουν συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ. Οι επισκέψεις και κατά συνέπεια οι αποζημιώσεις θα είναι τριών κατηγοριών: θα υπάρχει η ελεύθερη επίσκεψη του ασφαλισμένου όπως πχ σήμερα πηγαίνει σε καρδιολόγο, θα υπάρχει η επίσκεψη με παραπεμπτικό και θα υπάρχει και η επίσκεψη των χρονίως πασχόντων. Κάθε επίσκεψη θα αποζημιώνεται διαφορετικά», είπε ο κ. Βαρδαρός. Τέλος, ανέφερε πως το 2019 πρόκειται να ξεκινήσει η οδοντιατρική φροντίδα μέσω του ΕΟΠΥΥ που θα καλύψει περίπου 900,000 παιδιών, ηλικίας 5 -12 χρόνων προληπτικά και θεραπευτικά.
Η αυτοκριτική του κ. Ξανθού για την ΠΦΥ
Υπερασπιζόμενος με σθένος το εγχείρημα της ΠΦΥ ο κ. Ξανθός, ανέφερε πως «δεν πρόκειται για μνημονιακή υποχρέωση, δεν είναι ιδεολογική εμμονή ούτε αγκύλωση
ούτε φαραωνικη πρακτική όπως γράφτηκε. Δεν είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης ούτε προσωπικό στοίχημα του υπουργού. Είναι εθνική υπόθεση».
Επιχειρώντας να εξηγήσει για ποιο λόγο η μεταρρύθμιση έχει…βαλτώσει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες, ο υπουργός ανέφερε τρεις παράγοντες: «Είναι μειωμένη η δεξαμενή των γιατρών λόγω του brain drain. Δεν βρίσκουμε εύκολα χώρους για τις ΤΟΜΥ. Υπάρχει αδράνεια σε επαγγελματίες υγείας και σε πολίτες», είπε.
Ερωτηθείς από το protothema.gr και το ygeiamou.gr αν θεωρεί πως υπάρχει πιθανόν κάποιο λάθος στους σχεδιασμούς και τους χειρισμούς που έγιναν από πλευράς του και γενικά του υπουργείου, ο κ. Ξανθός κάνοντας μια έντιμη αυτοκριτική παραδέχθηκε πως δεν τηρήθηκαν τα χρονοδιαγράμματα (για αυτό ενδεχομένως τώρα να μην υπάρχει καμία χρονική έναρξη, λήξη, προθεσμία σε ό,τι προστίθεται ή διορθώνεται) και πως υποτιμήθηκαν οι δυσκολίες της νησιωτικής χώρας και των απομακρυσμένων περιοχών. Υπεραμύνθηκε της απόφασης να καθοριστούν οι αποδοχές των οικογενειακών γιατρών στο ύψος εκείνων που λαμβάνουν οι επιμελητές Α ΕΣΥ, αλλά πρόσθεσε πως εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε πως δεν αρκούσε μόνο αυτή. «Η ΠΦΥ ήταν πολύ σύνθετο θέμα, δεν ήταν μόνο οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που φαίνονταν, υπήρχαν μεγάλες δυσκολίες τεχνικού χαρακτήρα», είπε καταλήγοντας ο κ. Ξανθός.
