Την «πόρτα» της Ελλάδας χτύπησε ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoV και όπως λένε οι επιστήμονες πρέπει να μάθουμε να ζούμε μ’ αυτόν. Αύξηση κρουσμάτων στη χώρα μας αναμένεται το επόμενο διάστημα. Με ακυρώσεις εκδηλώσεων, αναστολή αδειών προσωπικού ΕΣΥ, προληπτικό κλείσιμο και απολυμάνσεις χώρων η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί την αποτροπή της διασποράς του νέου κορωνοϊού. Σε πλήρη ετοιμότητα ΕΚΑΒ, νοσοκομεία και ΕΟΔΥ. Διασφαλισμένη επάρκεια φαρμάκων και υγειονομικού υλικού.
Σύμφωνα με τα διαρκώς ανανεωμένα επιδημιολογικά δεδομένα της ιστοσελίδας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, μέχρι σήμερα 2 Μαρτίου, έχουν επιβεβαιωθεί 89.073 κρούσματα και 3.048 θάνατοι σε τουλάχιστον 67 χώρες παγκοσμίως, από τον νέο κορωνοϊό 2019-nCoV. Μετά την Κίνα που μετρά 80.026 κρούσματα και 2.910 θανάτους, η Νότια Κορέα ακολουθεί με 4.212 κρούσματα και 26 θανάτους και ακολουθεί η Ιταλία με 1.694 κρούσματα και 34 θανάτους, το Ιράν με 978 κρούσματα και 54 θανάτους, και η Ιαπωνία με 256 επιβεβαιωμένα περιστατικά και 6 θανάτους. Τουλάχιστον 45.095 άτομα που έχουν προσβληθεί από τον ιό έχουν αναρρώσει.
Πλέον τα νέα κρούσματα ημερησίως είναι περισσότερα στα κράτη εκτός Κίνας από ότι στην Κίνα. Την τελευταία εβδομάδα κρούσματα επιβεβαιώθηκαν σε Ελλάδα, Βραζιλία, Γεωργία, Πακιστάν, Βόρεια Μακεδονία. Σε όλες τις περιπτώσεις οι ασθενείς είχαν ταξιδέψει πρόσφατα είτε στην Ιταλία, είτε στο Ιράν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και το Πεντάγωνο ζήτησε από το Κονγκρέσο επιπλέον χρηματοδότηση για την ανάσχεση του επιδημικού κύματος. Παράλληλα, η Ιαπωνία συνεχίζει κανονικά τις προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες Τόκυο 2020.
Τα πρώτα κρούσματα στην Ελλάδα
Θέμα χρόνου ήταν σύμφωνα με τους Λοιμωξιολόγους η εμφάνιση κρούσματος 2019-nCoV στην Ελλάδα δεδομένης της εγγύητας της χώρας με την Ιταλία. Μέσα, λοιπόν, σε 48 ώρες, είχαν επιβεβαιωθεί εργαστηριακά τα τρία πρώτα κρούσματα κορωνοϊού, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες είχαν πυκνώσει τα λεγόμενα «ύποπτα» κρούσματα με κοινό χαρακτηριστικό το πρόσφατο ταξιδιωτικό ιστορικό στην Ιταλία, ενώ μέχρι σήμερα 2 Μαρτίου τα κρούσματα έχουν ανέλθει στα επτά.
Από τα τρία πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα στη χώρα μας, τα δύο αφορούν σε γυναίκες που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα στη βόρεια Ιταλία και συγκεκριμένα στο Μιλάνο και η τρίτη περίπτωση αφορά στο παιδί της μιας ασθενούς, που μολύνθηκε από τη μητέρα του. Και τα τρία περιστατικά νοσηλεύονται σε απομόνωση για 14 ημέρες σε νοσοκομεία αναφοράς στην Θεσσαλονίκη (ΑΧΕΠΑ) και την Αθήνα (Αττικό).
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από Λοιμογόνους Παράγοντες κ. Σωτήρη Τσιόδρα και τα τρία περιστατικά έχουν ήπια συμπτωματολογία και η κλινική τους εικόνα είναι καλή, δεδομένης της καλής κατάστασης της υγείας τους γενικότερα. Προς αποφυγή της διασποράς του νέου κορωνοϊού έχει γίνει ιχνηλάτιση όλων των επαφών και των τριών ατόμων, ώστε να ενημερωθούν όλοι όσοι ήρθαν σε επαφή μαζί τους και να λάβουν οδηγίες για περιορισμό των δραστηριοτήτων τους και προσεκτική παρακολούθηση της υγείας τους για τυχόν ύποπτα συμπτώματα. Προληπτικά παραμένει κλειστό για 14 ημέρες το 105ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, ενώ έχει γίνει απολύμανση του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης και λοιπών κτιριακών υποδομών του δήμου. Ο ΟΑΣΑ αποφάσισε προληπτικά την καθημερινή απολύμανση (καθαριότητα) συρμών και οχημάτων με έμφαση σε μπάρες και χειρολαβές, τα οποία οι επιβάτες ακουμπούν συστηματικά, ενώ εντατικοποιούνται τα μέτρα καθαριότητας των σταθμών. Επιπλέον, σε ότι αφορά την προστασία των εργαζομένων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ο ΟΑΣΑ τοποθετεί αντισηπτικά (για χρήση μόνο των εργαζομένων) σε σταθμούς, εκδοτήρια, γραφεία και όλους τους χώρους στους οποίους βρίσκονται οι εργαζόμενοι στις συγκοινωνίες.
Τέλος με κοινή απόφαση των υπουργείων Υγείας, Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη, κατόπιν σύστασης της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από Λοιμογόνους Παράγοντες και στο πλαίσιο της γενικότερης προστασίας του πληθυσμού με γνώμονα τη Δημόσια Υγεία, αποφασίστηκε η ματαίωση των εκδηλώσεων για το καρναβάλι σε όλη την Ελλάδα. Το ίδιο ακριβώς συνέβη στη Βενετία και στη Νίκαια, όπως και σε πολλές πόλεις της Γερμανίας. Η Επιτροπή κατά την εισήγησή της, έθεσε δύο βασικές παραμέτρους: τον αυξημένο συγχρωτισμό σε μαζικές συγκεντρώσεις, με κίνδυνο μετάδοσης και διάχυσης κρουσμάτων και την προστασία του πληθυσμού.
Απέτυχε το screening
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αρνείται πεισματικά να χαρακτηρίσει τη διαμορφωθείσα κατάσταση «πανδημία», παρά την εκτεταμένη διασπορά και μετάδοση της νόσου εκτός Κίνας. Όμως, όπως τονίζει ο κ. Τσιόδρας «ο ιός αυτός δεν σέβεται τα σύνορα. Και ο κύριος τρόπος με τον οποίο δεν σέβεται τα σύνορα είναι αυτή η μετάδοση μέσω των ηπίων μορφών της νόσου».
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της επιδημιολογικής ανάλυσης και μαθηματικών μοντέλων κινδύνου διεθνούς ομάδας επιστημόνων από τα πανεπιστήμια του Σικάγο και της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ και της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου στο Ηνωμένο Βασίλειο, η εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα των μέτρων διαλογής (θερμομέτρηση) πιθανών κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού είναι κάτω του 50%. Ο θεμελιώδης περιορισμός όλων αυτών των μέτρων διαλογής είναι η αδυναμία εντοπισμού των ασυμπτωματικών φορέων που δεν έχουν εκδηλώσει συμπτώματα και αγνοούν την παρουσία της λοίμωξης. Επομένως, σε περιοχές όπου υπάρχει συρροή κρουσμάτων, τα γενικά μέτρα ατομικής υγιεινής είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη της διασποράς του νέου κορωνοϊού.
Ο κ. Λαζανάς Μάριος, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης & Αντιμετώπισης του AIDS και μέλος της Επιτροπής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας από Λοιμογόνους Παράγοντες επιβεβαιώνει με τη σειρά του ότι, «φαίνεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων είναι ήπιας έντασης ή ασυμπτωματικά και έτσι δεν είναι δυνατόν να ανιχνευθούν στις πύλες εισόδου των χωρών. Άλλωστε όπως προαναφέρθηκε ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και κατά την περίοδο επώασης όταν δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα».
Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με το νέο κορωνοϊό
Καθώς ο κορωνοϊός, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Ελλήνων και ξένων ειδικών, ήρθε για να μείνει αφού δεν αναμένεται άμεσα αναχαίτιση του νέου κορωνοϊού, ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας κ. Τσιόδρας, τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι «εξακολουθεί να παραμένει μια ήπια νόσος, η οποία σε ποσοστό πάνω από 85%, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, συμπεριφέρεται σαν ένα απλό κρυολόγημα. Αυτό είναι σημαντικό για να καθησυχάσει ο κόσμος και να είναι ψύχραιμος».
Με τη σειρά του ο Αντιπρύτανης Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Καθηγητής Μικροβιολογίας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής, Αθανάσιος Τσακρής, εξηγεί ότι «πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον κορωνοϊό, όπως μάθαμε να ζούμε με τη γρίπη».
Σύμφωνα με τον κ. Τσακρή, ο 2019-nCoV έχει πια προσαρμοστεί στον ανθρώπινο οργανισμό, γεγονός που τον βοηθά να μεταδίδεται εύκολα από άτομο σε άτομο. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάποιος φορέας του ιού μπορεί να γίνει μεταδοτικός τόσο πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων, όσο και κατά τη διάρκεια νόσησης, αλλά και στο στάδιο της ανάρρωσης. Γι’ αυτό ο καθηγητής Μικροβιολογίας συστήνει και αυτός ψυχραιμία καθώς «ο πανικός δεν βοήθησε ποτέ. Το σύστημα Υγείας είναι καλά προετοιμασμένο, όπως έχει φανεί και από τη διαχείριση των ατόμων που θεωρήθηκαν ως ύποπτα για κορωνοϊό».
Πως αναμένεται να εξελιχθεί η κατάσταση
Ο κ. Ιορδάνης Α. Ρωμιόπουλος, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, επιστημονικός συνεργάτης της Μονάδας Λοιμώξεων του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» και συνεργάτης του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)-PHILOS II, υπενθυμίζει μια παραγνωρισμένη πτυχή του νέου κορωνοϊού. «Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι έχουν νοσήσει και έχουν αναρρώσει από τη λοίμωξη περισσότερα από 33.000 άτομα», λέει στο ΘΕΜΑ καθώς οι δημοσιογραφικές αναφορές παγκοσμίως έχουν εστιάσει κατά κόρον στα θανατηφόρα κρούσματα του 2019-nCoV.
Το θετικό, σύμφωνα με τον κ. Ρωμιόπουλο, είναι ότι η ανάρρωση όσων έχουν προσβληθεί από τον νέο κορωνοϊό «συνοδεύεται κλινικά από πλήρη -κατά κανόνα- ύφεση των συμπτωμάτων και εργαστηριακά από μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο (αρνητική rRT-PCR) και εμφάνιση αντισωμάτων για τα οποία όμως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει διαθέσιμη ορολογική μέθοδος προσδιορισμού και κατ’ επέκταση δεν είναι εφικτό να προσδιοριστεί η διάρκεια της ανοσίας που προκαλεί η λοίμωξη».
Περιορισμένη αισιοδοξία δημιουργεί και το γεγονός ότι, στην Κίνα όπου ξεκίνησε η επιδημία τον Δεκέμβριο του 2019, λόγω των μέτρων που εφαρμόστηκαν και εφαρμόζονται, ο αριθμός νέων κρουσμάτων εμφανίζει πτωτική τάση. Όμως σύμφωνα με τον κ. Ρωμιόπουλο «πολύ πιθανό στη χώρα μας, να έχουμε το επόμενο διάστημα αύξηση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων από τον COVID-19 με κύρια πηγή προέλευσης την Βόρειο Ιταλία». Αλλά υπενθυμίζει ότι «προέχει η ψυχραιμία καθώς επίσης και η τακτική και σωστή ενημέρωση των πολιτών από τις επίσημες ανακοινώσεις του Υπ. Υγείας και του ΕΟΔΥ σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης και τήρησης των κανόνων υγιεινής χεριών».
Σε πλήρη ετοιμότητα ΕΚΑΒ, νοσοκομεία και ΕΟΔΥ
Εν τω μεταξύ σε πλήρη ετοιμότητα λειτουργεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας, οι Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ), το ΕΚΑΒ και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, σε εφαρμογή του σχεδίου δράσης του υπουργείου Υγείας.
Τα 15 «νοσοκομεία αναφοράς» του ΕΣΥ (Σωτηρία, Ευαγγελισμός, Αττικόν, Θριάσιο, ΑΧΕΠΑ, Αλεξανδρούπολης, Μποδοσάκειο, Λάρισας, Λαμίας, Πάτρας, Ιωαννίνων, Ηρακλείου, Χανίων, Αγία Σοφία και Αγλαΐα και Παναγιώτη Κυριακού) καθώς και τα πληρώματα των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ και των Υγειονομικών Περιφερειών έχουν επάρκεια σε γάντια, ειδικές μάσκες και στολές.
Σε όλα τα «νοσοκομεία αναφοράς» υπάρχουν ειδικοί θάλαμοι, ενώ σε κάθε ΥΠΕ υπάρχει τουλάχιστον ένα νοσοκομείο αναφοράς με θάλαμο αρνητικής πίεσης. Στη δημιουργία θαλάμου αρνητικής πίεσης έχει προχωρήσει και το 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, το οποίο, μαζί με το 251 ΓΝΑ και το ΝΝΑ στην περιοχή της πρωτεύουσας και το 424 ΓΣΝΕ Θεσσαλονίκης, έχουν επιλεγεί ως «νοσοκομεία υποδοχής» τυχόν ασθενών που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις και εμφανίζουν συμπτώματα που παραπέμπουν σε λοίμωξη από κορωνοϊό.
Σε αντίστοιχη ετοιμότητα βρίσκονται και τα τρία «εργαστήρια αναφοράς» στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Ινστιτούτο Παστέρ, εξετάζοντας κατά προτεραιότητα δείγματα γενετικού υλικού ατόμων που θεωρούνται «ύποπτα» για λοίμωξη από τον κορωνοϊό.
Ο πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας – Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας κ. Νίκος Παπαευσταθίου τονίζει μιλώντας στο ΘΕΜΑ ότι «τόσο το ΕΚΑΒ όσο και το ΕΚΕΠΥ βρίσκονται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για τη διαχείριση τυχόν περισσότερων κρουσμάτων του κορωνοϊού.» και ξεκαθαρίζει ότι από τις 10-15 κλήσεις που δέχεται καθημερινά το ΕΚΑΒ για τον κορωνοϊό παραπέμπει τους πολίτες στον ΕΟΔΥ για πληροφόρηση και έπειτα συναποφασίζεται η αναγκαιότητα διακομιδής ή όχι.
Σε ότι αφορά στο ΕΚΕΠΥ βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με όλα τα νοσοκομεία αναφοράς, τις ΥΠΕ και τον ΕΟΔΥ γαι τον καλύτερο δυνατό συντονισμό και διαχείριση της κατάστασης. Να σημειωθεί ότι προσωπική συμμετοχή του κ. Παπαευσταθίου έχουν γίνει περισσότερες από 22 ασκήσεις επιχειρησιακής ετοιμότητας ώστε να διασφαλιστεί ότι ΕΚΑΒ και νοσοκομεία αναφοράς είναι ικανά να διαχειριστούν ορθά όλα τα κρούσματα του 2019-nCoV.
Παράλληλα με απόφαση του Υπουργού Υγείας κ. Βασίλη Κικίλια, έχουν ανασταλεί μέχρι νεωτέρας, οι κανονικές άδειες του προσωπικού της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας, των Κεντρικών Υπηρεσιών των Υγειονομικών Περιφερειών, των νοσοκομείων του ΕΣΥ, του ΕΚΑΒ, του ΕΟΔΥ, του ΕΚΕΑ, της ΕΚΑΠΥ, του ΙΦΕΤ και των Δημοσίων Δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Κέντρα Υγείας, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία, Περιφερειακά Ιατρεία και Τοπικά Ιατρεία), καθώς και των Τοπικών Ομάδων Υγείας σε όλη τη χώρα.
Προσλήψεις προσωπικού
Την Τετάρτη δημοσιεύθηκε και η προκήρυξη για την πρόσληψη 200 νέων υπαλλήλων απο τον ΕΟΔΥ στα πλαίσια αντιμετώπισης των κρουσμάτων κορωνοϊού στη χώρα μας. Το νέο προσωπικό, πέντε διαφορετικών ειδικοτήτων, θα υπογράψει σύμβαση μίσθωσης έργου με τον Οργανισμό.
Τέλος, οι θεσμικοί εκπρόσωποι του κλάδου Φαρμάκου (ΠΕΦ, ΣΦΕΕ, Pharma Innovation Forum, ΣΑΦΕΕ) εγγυήθηκαν σε συνάντηση που είχαν την Πέμπτη με τον κ. Κικίλια την επάρκεια των φαρμάκων στην ελληνική αγορά, ενώ σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Στέλιο Πέτσα έχουν προβλεφθεί επιπλέον δαπάνες για υγειονομικό υλικό για τους ανθρώπους της Υγείας, του ΕΚΑΒ και της ΕΛΑΣ.
