Τα διάφορα είδη τροφών συνδέονται με τον κίνδυνο διαφορετικού είδους εγκεφαλικού επεισοδίου (ισχαιμικού ή αιμορραγικού), σύμφωνα με τη μεγαλύτερη έρευνα του είδους της μέχρι σήμερα, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα και σε άλλες οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, καλύπτοντας συνολικά 418.329 ανθρώπους.
Έως τώρα σχεδόν όλες οι έρευνες έχουν εξετάσει την επίπτωση της διατροφής συνολικά στα εγκεφαλικά επεισόδια, χωρίς να διακρίνουν ανάμεσα στα δύο βασικά είδη του. Η νέα μελέτη, με επικεφαλής την Δρ Τάμι Τονγκ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που δημοσιεύθηκε στο European Heart Journal της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, ανέλυσε σε βάθος 13 ετών τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων, από τους οποίους 4.281 έπαθαν ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και 1.430 αιμορραγικό στη διάρκεια της έρευνας.
Από ελληνικής πλευράς στη μελέτη συμμετείχαν η Αντωνία Τριχοπούλου, η Άννα Καρακατσάνη και η Ελένη Πέππα από το Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Διαπιστώθηκε ότι η μεγάλη κατανάλωση αυγών αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγικού αλλά όχι ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η συχνή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ινών, γάλατος, τυριού και γιαουρτιού μειώνει τον κίνδυνο ισχαιμικού αλλά όχι αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Αντίθετα η μεγαλύτερη κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος (αλλά όχι πουλερικών) αυξάνει σε μέτριο βαθμό τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Πιο ασαφής είναι η κατάσταση με τα ψάρια και τους ξηρούς καρπούς, όπου δεν βρέθηκε κάποια σημαντική αύξηση ή μείωση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια συμβαίνουν όταν κάποιος θρόμβος είτε μπλοκάρει την ροή του αίματος σε κάποια αρτηρία που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο, είτε σχηματίζεται κάπου αλλού στο σώμα και μετά καταλήγει στον εγκέφαλο όπου εμποδίζει την κυκλοφορία του αίματος. Στα αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδια κάποια εσωτερική αιμορραγία προκαλεί ζημιά στα γειτονικά εγκεφαλικά κύτταρα. Περίπου το 85% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικά και το 15% αιμορραγικά. Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως.
«Το σπουδαιότερο εύρημα είναι ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση ινών, φρούτων και λαχανικών σχετίζεται σημαντικά με μειωμένο κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Το κοινό πρέπει να αυξήσει την κατανάλωση αυτών των τροφών», δήλωσε η Δρ Τονγκ.
Το μεγαλύτερο όφελος παρέχουν οι διατροφικές ίνες (από φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς κ.α.). Για κάθε γραμμάρια έξτρα κατανάλωσης ινών τη μέρα, μειώνεται κατά 23% ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού, πράγμα που ισοδυναμεί με δύο λιγότερα περιστατικά ανά 1.000 άτομα στη διάρκεια μιας δεκαετίας.
Για κάθε 200 γραμμάρια φρούτων και λαχανικών τη μέρα, ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού μειώνεται κατά 13%, πράγμα που ισοδυναμεί με ένα λιγότερο περιστατικό ανά 1.000 άτομα μέσα σε δέκα χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστούν την κατανάλωση τουλάχιστον 400 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών καθημερινά, καθώς επίσης 30 έως 45 γραμμαρίων ινών.
Δεν βρέθηκε κάποιο τρόφιμο που να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Αντίθετα, στην περίπτωση του αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου, ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 25% για κάθε έξτρα 20 γραμμάρια αυγών τη μέρα (ένα μέσο μεγάλο αυγό έχει βάρος περίπου 60 γραμμάρια). Η μελέτη δείχνει πάντως ότι στις εννέα ευρωπαϊκές χώρες που εξετάσθηκαν, η μέση κατανάλωση αυγών είναι χαμηλή (κάτω από 20 γραμμάρια τη μέρα).
