Μπορεί στην αρχή να αντιμετωπίζεται ως αστείο όταν κάποιος ξεχνάει διάφορα πράγματα, καθώς μεγαλώνει, όμως, οι αλλαγές στη νοητική λειτουργία δεν είναι σε καμία περίπτωση για γέλια. Οι αλλαγές στον εγκέφαλο που ξεκινούν περίπου στην ηλικία των 50 ετών, μπορούν να επηρεάσουν τη μνήμη του ατόμου, όπως και άλλες γνωστικές λειτουργίες, μεταξύ των οποίων η ικανότητα περάτωσης πολλών πραγμάτων ταυτόχρονα, η ταχεία επεξεργασία πληροφοριών και η συγκέντρωση στις λεπτομέρειες. Στην ηλικία των 70 ετών, ένας στους έξι ανθρώπους έχουν ήπια γνωστική εξασθένιση (η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε νόσο Αλτσχάιμερ).
Μέχρι και πριν δύο δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο εγκέφαλος μπορεί να παράγει νέα κύτταρα μόνο στην αρχή της ζωής ενός ατόμου. Οι έρευνες, ωστόσο, δείχνουν ότι ο εγκέφαλος έχει την ικανότητα να μεταβάλλεται καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής, αναπτύσσοντας νέα κύτταρα, σχηματίζοντας νέες συνδέσεις, ακόμα και αυξάνοντας το μέγεθός του. Οι αλλαγές αυτές μπορούν να βελτιώσουν τη γνωστική λειτουργία, με κάποια είδη γυμναστικής, όπως το Tai Chi, να έχουν αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικά σε αυτό.
Πράγματι, σε μια μετα-ανάλυση 20 μελετών πάνω στο Tai Chi και τη γνωστική λειτουργία, φάνηκε πως η άσκηση αυτή βελτιώνει την εκτελεστική λειτουργία, δηλαδή την ικανότητα περάτωσης πολλών καθηκόντων, διαχείρισης του χρόνου και λήψης αποφάσεων, σε ανθρώπους χωρίς κάποια γνωστική φθορά. Όσον αφορά αυτούς που είχαν ήδη μια ήπια γνωστική εξασθένιση, το Tai Chi επιβράδυνε την εξέλιξη της άνοιας περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο είδος άσκησης και βελτίωνε τη γνωστική λειτουργία με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που το πετύχαιναν άλλες ασκήσεις ή η γνωστική εξάσκηση,
Σε μια από τις μελέτες, οι ερευνητές έβαλαν σχεδόν 400 Κινέζους άνδρες και γυναίκες με γνωστική εξασθένιση να κάνουν είτε Tai Chi είτε ένα πρόγραμμα διατάσεων και τόνωσης τρεις φορές την εβδομάδα. Ένα χρόνο αργότερα, λοιπόν, η ομάδα του Tai Chi παρουσίασε μεγαλύτερη βελτίωση και μόνο το 2% των συμμετεχόντων της εκδήλωσε άνοια, σε αντίθεση με το 11% των ατόμων στην ομάδα της κλασικής άσκησης.
Σε μια άλλη μελέτη το Tai Chi «αναμετρήθηκε» με το περπάτημα. Μετά από 40 εβδομάδες με Tai Chi, περπάτημα, κοινωνική αλληλεπίδραση ή καμία παρέμβαση, οι ερευνητές συνέκριναν τις μαγνητικές τομογραφίες των συμμετεχόντων και διαπίστωσαν ότι ο όγκος του εγκεφάλου είχε αυξηθεί περισσότερο στην ομάδα του Tai Chi. Αυτή η ομάδα, τέλος, απέδιδε καλύτερα στα γνωστικά τεστ, αποδεικνύοντας ότι το εν λόγω είδος γυμναστικής μπορεί πραγματικά να συμβάλει στη βελτίωση της λειτουργίας του μυαλού μας.
