Με ποιον τρόπο μπορούμε να επικοινωνήσουμε με έναν σκυλάκο που έχει απώλεια ακοής; Η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος συμπεριφοράς, ενεργειακή θεραπεύτρια ανθρώπων και ζώων, Χριστιάννα Ξένου – Αϊδινιώτου, μας λύνει κάθε μας απορία.
«Υπάρχουν σκύλοι που γεννιούνται κωφοί, και άλλοι που χάνουν την ακοή τους κατά τη διάρκεια της ζωής τους είτε από γηρατειά, είτε από κάποια πάθηση.
Ένας από τους λόγους που ξεκινάμε να εκπαιδεύουμε τον σκύλο με νοήματα, είναι γιατί μπορεί στο μέλλον η ακοή του να μειωθεί, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται να μας κατανοήσει.
Αρχικά, λοιπόν, στην εκπαίδευση ενός σκύλου η εκμάθηση των συνθημάτων γίνεται πάντα με νοήματα των χεριών αντί με λέξεις, γιατί ο σκύλος μπορεί να κατανοήσει και να διαβάσει καλύτερα τη γλώσσα σώματος του ανθρώπου. Γι΄ αυτό και μας παρατηρεί όλη τη μέρα.
Στη συνέχεια, στο σινιάλο προστίθεται και μία λέξη, για να μπορέσει να τα συνδέσει.
Όταν, όμως, απευθυνόμαστε σε έναν εκ γενετή κωφό σκύλο, τότε μερικοί τρόποι για να του «μιλήσουμε» είναι:
• με νοήματα των χεριών και του σώματός μας,
• με δονήσεις που κάνουμε με τα πόδια μας στο έδαφος και
• με απαλά αγγίγματα στο σώμα του.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως για να επικοινωνήσουμε με έναν κωφό σκύλο χρειάζεται να βρίσκεται πάντα στο οπτικό μας πεδίο.
Βασικά πράγματα που πρέπει να του μάθουμε από την αρχή της συμβίωσής μας είναι:
• Οπτική Επαφή:Σημαντικό είναι ο σκύλος μας να μάθει το σύνθημα «κοίτα με». Το σύνθημα αυτό έχει ως στόχο να ενισχύσουμε την οπτική του επαφή με εμάς και τον χρόνο που μένει συγκεντρωμένος. Σταδιακά θα συνδυάσει πως κάθε φορά που μας κοιτά, επιβραβεύεται.
• Μπράβο!: Για να μπορεί ο σκύλος να κατανοεί ότι μια συμπεριφορά του μας ευχαριστεί, θα πρέπει, πέρα από τη λιχουδιά, να τη συνδέσει και με ένα σινιάλο. Συνήθως, το σινιάλο που χρησιμοποιούμε είναι αυτό του «μπράβο», αντί του κλίκερ που χρησιμοποιούμε οι θετικοί εκπαιδευτές.
• Αγγίγματα: Τα κωφά σκυλιά, κάποιες φορές, τρομάζουν εύκολα, όπως όταν περάσει κάτι από δίπλα τους και δεν το έχουν δει να έρχεται, ή αν τα πλησιάσουμε την ώρα που κοιμούνται και δεν μας έχουν αντιληφθεί. Ακόμα και στα αγγίγματά μας, αν δεν μας έχουν δει. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να καταλάβει ο σκύλος μας από την αρχή πως κάθε φορά που τον ακουμπάμε είναι γιατί θέλουμε να επικοινωνήσουμε μαζί του.
Θα πρέπει, λοιπόν, να ξεκινήσουμε ασκήσεις, ώστε να συνδυάσει το άγγιγμά μας με επιβράβευση. Όπως, επίσης, την ώρα που κοιμάται, θα πρέπει προτού τον ξυπνήσουμε να πηγαίνουμε το χέρι μας κοντά στη μύτη του, ώστε να μας μυρίσει, κι έπειτα, πολύ – πολύ απαλά, να τον χαϊδέψουμε. Μόλις μας δει, θα πρέπει να τον επιβραβεύσουμε.
Μία θετική εκπαίδευση βασικών συνθημάτων βοηθά πολύ στην επικοινωνία μας και στην εμπιστοσύνη του προς εμάς. Θα πρέπει να μάθει να έρχεται όταν του το ζητάμε, να περιμένει όταν χρειάζεται, να χαιρετά ευγενικά τον κόσμο που μπαίνει στο σπίτι, να αδιαφορεί όταν μυρίζει φαγητό στο δρόμο, να αφήνει πράγματα που έχει στο στόμα του κ.ά., όπως κάθε σκύλος.
Επίσης, η συμβίωση με έναν σκύλο που ακούει, θα τον βοηθήσει να μιμηθεί συμπεριφορές και να κατανοεί πιο γρήγορα αυτό που προσπαθούμε να του επικοινωνήσουμε.
Ως κηδεμόνας ενός εκ γενετής μεγαλόσωμου κωφού σκύλου, μπορώ να πω πως η εκπαίδευση δεν είναι δύσκολη. Είναι, όμως, ιδιαίτερη. Γι’ αυτό κάποιες φορές, ίσως χρειαστεί ο κηδεμόνας να συμβουλευτεί έναν επαγγελματία, για να τον καθοδηγήσει στο πώς να επικοινωνήσει με τον σκύλο του. Κι αυτό γιατί εμείς οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε τον λόγο για να συνεννοηθούμε, άρα ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια διαφορετική κατάσταση, όταν προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε με ένα ζώο που δεν ακούει.
Όπως και να ‘χει, το μόνο σίγουρο είναι πως οι σκύλοι θέλουν να αλληλεπιδρούν με τον άνθρωπό τους. Και θα προσπαθήσουν πολύ γι’αυτό. Ακόμα κι αν έχουν την ιδιαιτερότητα να μην ακούνε».