Η ιατρική επίσκεψη στο σπίτι των ασθενών αναγνωρίζεται από την παγκόσμια ιατρική κοινότητα ως το φιλικότερο μοντέλο πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους.
Οι ασθενείς μπορούν να αποφύγουν τις άσκοπες και δαπανηρές εισαγωγές στα νοσοκομεία ή τη μεγάλη αναμονή στα εξωτερικά ιατρεία προκειμένου να εξεταστούν.
Μελέτη των SOS ΙΑΤΡΩΝ έδειξε ότι εννέα στα δέκα περιστατικά μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά στο σπίτι και δε χρειάζεται οι ασθενείς να μετακινηθούν άσκοπα και να ταλαιπωρηθούν αναζητώντας ιατρική βοήθεια σε νοσοκομεία.
Τα παραπάνω δήλωσε ο Πρόεδρος των SOS ΙΑΤΡΩΝ και Παθολόγος Γιώργος Θεοχάρης, σε συνέντευξη τύπου με θέμα «25 Χρόνια SOS ΙΑΤΡΟΙ, ένα εξελισσόμενο μοντέλο της Ιατρικής κατ’ οίκον, με διεθνή απήχηση» που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αθήνα.
Πριν από 25 χρόνια, στην Αθήνα, ήταν δύσκολο να βρει κανείς ιατρό για κατ’ οίκον επίσκεψη, να υποβληθεί σε εργαστηριακές εξετάσεις στο σπίτι, να κάνει ακτινογραφία ή να έχει κατ΄ οίκον νοσηλεία. Μετά από 25 χρόνια όλα αυτά γίνονται εύκολα, γρήγορα και αξιόπιστα 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο, από ιατρούς 20 ειδικοτήτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σύντομα σε όλη την Ελλάδα. Στους SOS ΙΑΤΡΟΥΣ οι πράξεις γίνονται από ειδικούς καρδιολόγους, πνευμονολόγους, παιδιάτρους, δερματολόγους κ.ά. σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης, όπου επισκέψεις στο σπίτι πραγματοποιούν μόνο οι γενικοί ιατροί.
«Εικοσιπέντε χρόνια προσφέρουμε εξειδικευμένη και εξατομικευμένη ιατρική φροντίδα κατ’ οίκον. Έχουμε πραγματοποιήσει πάνω από 700.000 επισκέψεις σε σπίτια ασθενών, ενώ μέσω της τηλεφωνικής γραμμής SOS 1016 έχουμε προσφέρει δωρεάν ιατρικές συμβουλές σε τρία εκατομμύρια πολίτες, έχοντας αλλάξει το τοπίο της παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Η δράση μας περιγράφεται και αξιολογείται επιστημονικά (σχετικό άρθρο δημοσιεύθηκε το 2018 στο επιστημονικό περιοδικό BMC), αποτελώντας ένα μοναδικό μοντέλο άσκησης της εξωνοσοκομειακής εξειδικευμένης επείγουσας ιατρικής», τόνισε ο κ. Θεοχάρης.
«Οι SOS ΙΑΤΡΟΙ αποτελούν έναν αξιόπιστο παρατηρητή του σφυγμού της πόλης, της έλευσης της εποχικής γρίπης (έχουν αναπτύξει ένα μαθηματικό μοντέλο πρόβλεψης και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα αν κάποιο κύμα γρίπης φτάσει στη χώρα μας), της έξαρσης της γαστρεντερίτιδας, της εξέλιξης των χρονίων ασθενών, της επίπτωσης των ψυχικών νοσημάτων, καθώς και της ανάδειξης σύγχρονων φαινομένων, όπως η «Αυγουστίτιδα», το φαινόμενο του Σεπτεμβρίου κ.ά.» ανέφερε από την πλευρά του ο Μιχάλης Οικονόμου, Γαστρεντερολόγος και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εξωνοσοκομειακής Επείγουσας Ιατρικής (ΕΕΕΕΙ).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Οικονόμου, παρατηρείται μία σταθερή αύξηση της νοσηρότητας και θνησιμότητας των ηλικιωμένων τον μήνα Αύγουστο, γεγονός που τεκμηριώνει τον άτυπο όρο «Αυγουστίτιδα». Όπως διευκρίνισε ο ίδιος, η «Αυγουστίτιδα» είναι το κλινικό σύνδρομο που προσβάλλει τους ηλικιωμένους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και οφείλεται στις υψηλές θερμοκρασίες, τη βαρύτητα των παθήσεων των ηλικιωμένων που μένουν στην Αθήνα και την πλημμελή τους παρακολούθηση από τους οικείους τους, λόγω των καλοκαιρινών διακοπών. Στον αντίποδα είναι το φαινόμενο του Σεπτεμβρίου, καθώς τον μήνα Σεπτέμβριο καταγράφονται, λόγω κλιματολογικών και κοινωνικών συνθηκών, τα μικρότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Από τα στοιχεία των SOS ιατρών προκύπτει ότι οι γυναίκες χρειάστηκαν συχνότερα ιατρικές επισκέψεις στο σπίτι (σε ποσοστό 60%) σε σύγκριση με τους άνδρες, ενώ το 56,6% των κλήσεων έγινε από ασθενείς άνω των 75 ετών. Ο μεγαλύτερος αριθμός ιατρικών επισκέψεων εντός της ημέρας πραγματοποιήθηκε στις 11 το πρωί, ενώ οι επισκέψεις κατ’ οίκον κορυφώθηκαν τους χειμερινούς μήνες –κυρίως λόγω λοιμώξεων του αναπνευστικού- και μειώθηκαν κατά τους φθινοπωρινούς μήνες. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, μόλις το 6,3% όλων των κλήσεων στη γραμμή 1016 έγινε κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, με το μεγαλύτερο ποσοστό να καταγράφηκε τον Ιανουάριο, αγγίζοντας το 10,4%.
Η πλειοψηφία των κλήσεων έγινε για έκτακτα περιστατικά (80,7%), ενώ το 11,7% των κλήσεων αναφέρονταν σε χρόνιες παθήσεις. Ο κύριος λόγος των επισκέψεων κατ΄ οίκον ήταν οι μολύνσεις (29%), με τις λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού να καταγράφονται στο 19,4% των κλήσεων. Ένα άλλο σημαντικό ποσοστό των κλήσεων αφορούσε σε περιστατικά καρδιαγγειακών ασθενειών (10,3%), ενώ πραγματοποιήθηκαν επίσης επισκέψεις σε σπίτια ασθενών για μυοσκελετικά προβλήματα (9,1%), για γαστρεντερικά προβλήματα (6,3%) και για νευρολογικές διαταραχές (3,7%). Τα περισσότερα περιστατικά αντιμετωπίστηκαν στο σπίτι από τους ΙΑΤΡΟΥΣ SOS και μόλις το 9,2% των ασθενών προσκομίστηκε στο νοσοκομείο.
Η ιατρική επιστρέφει στο σπίτι…
Ο Αθανάσιος Δρίτσας, Καρδιολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Συνθέτης και συγγραφέας, παρουσίασε τους λόγους που η αντιμετώπιση-νοσηλεία των ασθενών στο σπίτι θα βαίνει αυξανόμενη στο μέλλον. Όπως υπογράμμισε ο κ. Δρίτσας, «παραδοσιακά ο γιατρός έκανε τις επισκέψεις του στο σπίτι και εξέταζε τον πάσχοντα στην κλίνη του. Όταν άρχισε να αναπτύσσεται το νοσοκομείο, ένα μεγάλο μέρος της φροντίδας μετακινήθηκε από το σπίτι στο νοσοκομείο. Σήμερα η ταχεία πρόοδος της ιατρικής επιστήμης σε συνδυασμό με την προσφερόμενη σύγχρονη τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα επιστροφής της νοσηλείας των ασθενών στο σπίτι τους και αυτό συνδέεται με μεγάλη ικανοποίηση των ασθενών σε συνδυασμό με αποτελεσματική θεραπεία».
«Τα κυριότερα αίτια που ευνοούν σήμερα την επιστροφή της ιατρικής στο σπίτι του πάσχοντα είναι: η δυνατότητα παρακολούθησης φυσιολογικών παραμέτρων του ασθενούς από τον ιατρό (monitoring) μέσω της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας, ενώ εκείνος βρίσκεται στο σπίτι του (mobile technology), η αύξηση των ηλικιωμένων στον γενικό πληθυσμό γεγονός που συνδέεται με προβλήματα κινητικότητας και πολλαπλή νοσηρότητα, το αυξημένο κόστος φροντίδας στο νοσοκομείο σε σχέση με τη νοσηλεία στο σπίτι, η δυνατότητα χορήγησης ενδοφλέβιας χρόνιας θεραπείας στο σπίτι σε σοβαρά περιστατικά (πχ αντλίες έγχυσης ενδοφλεβίως χορηγούμενων φαρμάκων) και η δυνατότητα εκτέλεσης διαγνωστικών εξετάσεων στο σπίτι μέσω μικρού μεγέθους φορητών συσκευών» σημείωσε ο κ. Δρίτσας.
Αποτελεί η επίσκεψη κατ’ οίκον ένα οικονομικότερο μοντέλο υγείας;
Ο κ. Μάρκος Ολλανδέζος, ως Οικονομολόγος Υγείας, επισήμανε ότι πέρα από τη συστηματική δουλειά που ήδη δημοσιεύεται σε συνέδρια και επιστημονικά περιοδικά, από την τεράστια βάση δεδομένων των SOS ΙΑΤΡΩΝ μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τη νοσηρότητα στην πόλη τα οποία και θα μπορούσε να «εκμεταλλευθεί» η πολιτεία.
Σύμφωνα με τον κ. Ολλανδέζο, «η οικονομική/κοινωνική κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές στην υγεία εστίασαν το ενδιαφέρον της δημόσιας συζήτησης στη δημοσιονομική προσαρμογή – βλέπε περιστολή των δαπανών. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αφού υποχρεώνει στην εξεύρεση λύσεων με τη μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα, έχοντας πλέον περιορισμένους πόρους. Στο πλαίσιο αυτό αξίζει να αναζητηθούν απαντήσεις σεερωτήματα, όπως:
-Πόσο ωφελείται το σύστημα από το γεγονός ότι η αντιμετώπιση των περιστατικών κατ’ οίκον έχει σαν αποτέλεσμα τη συγκράτηση της χρήσης ακριβών νοσοκομειακών υπηρεσιών;
-Πώς θα μπορούσε η εμπειρία των SOS ΙΑΤΡΩΝ στην κατ΄ οίκον φροντίδα να αξιοποιηθεί συμπληρωματικά στο πλαίσιο ενός οργανωμένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας;».
Σε μια εποχή που η ιατρική γίνεται ολοένα και πιο απρόσωπη λόγω της εκτεταμένης χρήσης της τεχνολογίας, όπου οι ιατροί μετατρέπονται αργά και σταδιακά από θεράποντες σε διαχειριστές ιατρικής τεχνολογίας που συχνά δεν ακουμπούν τον ασθενή όντες εκπαιδευμένοι να βλέπουν το νόσημα και όχι τον ασθενή, οι SOS ΙΑΤΡΟΙ βάζουν στο επίκεντρο την επαφή με τον ιατρό στο οικείο του περιβάλλον.
