Αν έχετε βρεθεί έστω και για λίγο στη wellness πλευρά του TikTok, είναι σχεδόν σίγουρο ότι έχετε ακούσει τη λέξη ασβαγκάντα (ashwagandha) να αναφέρεται ανάμεσα σε πρωινές ρουτίνες και τις ιεροτελεστίες χαλάρωσης. Ένα φυτό που ακούγεται εξωτικό, έχει όνομα που θυμίζει mantra και υπόσχεται ηρεμία, ενέργεια και γλυκό ύπνο. Στα social media, celebrities όπως η Meghan Markle και η Jennifer Aniston έχουν συνδεθεί με τη χρήση του, ενώ το hashtag #ashwagandha ξεπέρασε τα 670 εκατομμύρια προβολές στο TikTok μέσα στο 2024. Τι κρύβεται πίσω από τη δημοφιλία του συγκεκριμένου βοτάνου; Και κυρίως, κάνει πράγματι αυτά που λέει ή πρόκειται για άλλο ένα viral hype;
Τι είναι η ασβαγκάντα (ashwagandha);
Η ασβαγκάντα (επιστημονικά Withania somnifera) έχει ρίζες που φτάνουν μέχρι την αρχαία Ινδία και την Αγιουρβεδική ιατρική. Εκεί χρησιμοποιείται ως προσαρμογόνο βότανο, δηλαδή ως φυσικός τρόπος να βοηθήσετε το σώμα σας να διαχειριστεί καλύτερα το στρες. Το όνομά της σημαίνει «η μυρωδιά του αλόγου», συμβολίζοντας τη δύναμη και την αντοχή που λέγεται ότι προσφέρει.
Τα οφέλη: Από την ηρεμία ως το fitness boost
Σύμφωνα με όσα αναφέρει σε άρθρο της στο The Conversation η Dipa Kamdar, καθηγήτρια Φαρμακευτικής στο Kingston University, το πιο ισχυρό επιχείρημα υπέρ της ασβαγκάντα είναι η επίδρασή της στο άγχος και το στρες. Ανασκοπήσεις μικρών μελετών έχουν δείξει ότι μπορεί να μειώσει αισθητά τα επίπεδα άγχους, εν μέρει χάρη στην επίδρασή της στην κορτιζόλη, τη γνωστή ορμόνη του στρες.
Τα οφέλη, όμως, δεν σταματούν εκεί. Η ασβαγκάντα έχει μελετηθεί για τη βελτίωση του ύπνου, και το ίδιο το επιστημονικό της όνομα (somnifera) παραπέμπει στη χαλαρωτική της φύση. Αν έχετε αϋπνίες ή απλά δεν κοιμάστε καλά, μπορεί να σας βοηθήσει να αποκτήσετε βαθύτερο και πιο ξεκούραστο ύπνο, χωρίς όμως να έχει αποδειχτεί ότι είναι πιο αποτελεσματική από τα γνωστά υπνωτικά χάπια.
Στον χώρο του fitness, έχει αποκτήσει φανατικό κοινό χάρη σε μελέτες που δείχνουν ότι ίσως βελτιώνει τη φυσική απόδοση, την αντοχή, τη μυϊκή μάζα και τη χρήση του οξυγόνου κατά την άσκηση. Σε ό,τι αφορά στους άνδρες, υπάρχουν ενδείξεις ότι ενισχύει την τεστοστερόνη και τη γονιμότητα, κάτι που αποδίδεται στην επίδρασή της στην ορμόνη διϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA).
@natural.dr.stephanie Adapted genic herbs, like ashwaganda are ideally taken in a blend. Each adaptor has its own personality and traits, which should be matched to your current symptoms such as the mood, brain fog, low energy, anxiety, overthinking, etc.. #highcortisol #cortisol #ashwagandha #adaptogens #herbalmedicine ♬ original sound – Dr Stephanie ND I BIG SISTER
Η ασβαγκάντα έχει επίσης αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ υπάρχουν ορισμένα πρώιμα στοιχεία ότι ίσως βοηθά στη γνωστική λειτουργία, κυρίως σε ηλικιωμένους με ήπια γνωστική διαταραχή (MCI). Επιπλέον, γίνονται κλινικές δοκιμές για τη χρήση της σε συμπτώματα long COVID, όπως κόπωση και θολή σκέψη.
Υπάρχουν παρενέργειες; Ναι και -για κάποιους- είναι σοβαρές
Αν και πολλοί την αντιμετωπίζουν σαν «φυσικό» και, άρα, ακίνδυνο βοήθημα, η ασβαγκάντα δεν είναι ένα συμπλήρωμα κατάλληλο για όλους. Η δρ. Kamdar τονίζει ότι η μακροχρόνια ασφάλειά της δεν έχει επιβεβαιωθεί. Τα περισσότερα στοιχεία αφορούν στη χρήση της έως 3 μήνες, όμως πολλές φορές τα αποτελέσματα χρειάζονται χρόνο για να φανούν.
Η πιο συχνή παρενέργεια είναι γαστρεντερικές διαταραχές, όπως η ναυτία. Πιο σοβαρές, αλλά σπάνιες περιπτώσεις περιλαμβάνουν ηπατικές διαταραχές, ακόμα και σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια. Αν έχετε οποιοδήποτε πρόβλημα με το ήπαρ, καλό είναι να την αποφύγετε. Επιπλέον, η ασβαγκάντα μπορεί να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό, κάτι που ενδεχομένως προκαλεί επιδείνωση σε άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Μπορεί, επίσης, να επηρεάσει τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών και να αλληλεπιδράσει με φάρμακα όπως η λεβοθυροξίνη, τα ηρεμιστικά ή τα ανοσοκατασταλτικά. Τέλος, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εάν θηλάζετε, καλό είναι να την αποφύγετε τελείως, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να προκαλέσει αποβολή.
Τι προτείνουν οι επιστήμονες;
Αν θέλετε να δοκιμάσετε το συγκεκριμένο βότανο, είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι δεν είναι πανάκεια. Σίγουρα, μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά, ειδικά σε περιόδους άγχους ή έντονης καθημερινότητας, αλλά πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα, είναι πάντα καλό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, ειδικά αν ακολουθείτε κάποια φαρμακευτική αγωγή ή έχετε κάποιο προϋπάρχον ιατρικό πρόβλημα.
Διαβάστε επίσης
Το αντικαρκινικό αρωματικό βότανο που ανακουφίζει τον πόνο και βελτιώνει τη μνήμη
Το «μαγικό» βότανο που ρυθμίζει χοληστερόλη και σάκχαρο – Ενισχύει και την τεστοστερόνη
Οι σκοτεινές και παραπλανητικές μέθοδοι των influencers που βλάπτουν σοβαρά την υγεία