Ένας από τους θεμελιώδεις στόχους της ιατρικής κοινότητας είναι ο εντοπισμός και, ει δυνατόν, η πρόληψη ή η επιβράδυνση παραγόντων που μπορούν να τροποποιηθούν και σχετίζονται με σοβαρές παθολογικές καταστάσεις. Μία εξ αυτών είναι και η άνοια. Πρόσφατη δημοσίευση στο Neurology ανέδειξε πως τα άτομα που διαμένουν σε πιο «μειονεκτικές» γειτονιές παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, συγκριτικά με εκείνα που ζουν σε πιο «ευνοημένες» περιοχές.
Σημειώνεται εξαρχής ότι τα ευρήματα δεν τεκμηριώνουν αιτιώδη σχέση αλλά υποδεικνύουν μία συσχέτιση. Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γειτονιών αξιολογήθηκε βάσει παραμέτρων όπως το εισόδημα, η απασχόληση, το μορφωτικό επίπεδο και το ποσοστό αναπηρίας. Επομένως ο ταχυδρομικός μας κώδικας ως αποτύπωμα της περιοχής στην οποία μένουμε αντικατοπτρίζει πολύ περισσότερα από τον τόπο κατοικίας μας, καθώς σχετίζεται και με τον κίνδυνο άνοιας που ενδεχομένως μας απειλεί.
Τι σχέση έχει η γειτονιά και η άνοια
«Τα αποτελέσματά μας καταδεικνύουν ότι η κοινότητα στην οποία κατοικεί ένα άτομο επηρεάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας. Οι περισσότερες μελέτες για τη νόσο Αλτσχάιμερ επικεντρώνονται στο ατομικό επίπεδο, παραγνωρίζοντας τον ρόλο του κοινωνικού περιβάλλοντος. Αναμφίβολα, οι παρεμβάσεις σε επίπεδο κοινότητας είναι σύνθετες. Ωστόσο, η στοχευμένη υποστήριξη ‘μειονεκτικών’ περιοχών θα μπορούσε να αποτελέσει έναν αποτελεσματικό τρόπο κατανομής πόρων για την ενίσχυση του ηλικιωμένου πληθυσμού και την εν δυνάμει μείωση του κινδύνου άνοιας σε ευρύτερη κλίμακα», δήλωσε η Δρ. Pankaja Desai, Ph.D., του Πανεπιστημίου Rush στο Σικάγο και συγγραφέας της μελέτης.
Η έρευνα περιέλαβε 6.781 άτομα, με μέση ηλικία τα 72 έτη, που διέμεναν σε 4 κοινότητες του Σικάγο. Κατά την έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε δοκιμασίες γνωστικής ικανότητας και μνήμης, οι οποίες επαναλαμβάνονταν ανά τριετία για μια περίοδο τουλάχιστον έξι ετών. Ειδικότερα, μία υποομάδα 2.534 ατόμων αξιολογήθηκε ως προς την εμφάνιση άνοιας. Οι ερευνητές ανέλυσαν τις περιοχές απογραφής των 4 γειτονιών, βασιζόμενοι στον βαθμό κοινωνικής και οικονομικής μειονεξίας.
Μέχρι την ολοκλήρωση της μελέτης, η κατανομή των περιστατικών νόσου Αλτσχάιμερ διαμορφώθηκε ως εξής:
- Το 11% των ατόμων ζούσε σε πιο ευνοϊκές περιοχές
- Το 14% σε περιοχές λίγο λιγότερο ευνοϊκές
- Το 17% σε μειονεκτικές περιοχές
- Το 22% σε περιοχές με τη μέγιστη μειονεξία
Αφού ελήφθησαν υπόψη παράγοντες που δυνητικά επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας -όπως η ηλικία, το φύλο και το μορφωτικό επίπεδο -διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που διέμεναν στις πλέον μειονεκτούσες περιοχές είχαν υπερδιπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας, σε σύγκριση με όσους ζούσαν στις ευνοϊκότερες περιοχές.
Επιπλέον, η μελέτη κατέγραψε τον ετήσιο ρυθμό μείωσης των επιδόσεων σε γνωστικά τεστ. Οι συμμετέχοντες από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη κοινωνικοοικονομική υστέρηση παρουσίασαν μείωση των γνωστικών λειτουργιών κατά περίπου 25% ταχύτερα σε σχέση με εκείνους που ζούσαν σε περιοχές με τα λιγότερα μειονεκτήματα. Ως περιορισμός της μελέτης αναφέρεται ότι όλοι οι συμμετέχοντες προέρχονταν από γειτονιές του Σικάγο, γεγονός που ενδέχεται να περιορίζει τη γενίκευση των αποτελεσμάτων σε άλλους πληθυσμούς.
Διαβάστε επίσης
Το μικρό χωριό όπου και οι 120 κάτοικοι έχουν άνοια – Γνωρίστε το Landais Alzheimer
Μνήμη: Νευρολόγος προτείνει τεστ 5′ που εντοπίζει τα πρώτα σημάδια άνοιας – Γίνεται στο σπίτι
Άνοια: Δέκα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε
