Οι Αμερικανοί αστροναύτες Sunni Williams και Barry Wilmore βρίσκονταν στο διάστημα για εννέα μήνες. Αν και αρχικά επρόκειτο να παραμείνουν μόλις μία εβδομάδα, τελικά, λόγω προβλημάτων με το όχημα επιστροφής, παρέμειναν 290 ημέρες. Μετά από αυτό το μεγάλο χρονικό διάστημα, επέστρεψαν στη Γη στις 18 Μαρτίου.
What a sight! The parachutes on @SpaceX‘s Dragon spacecraft have deployed; #Crew9 will shortly splash down off the coast of Florida near Tallahassee. pic.twitter.com/UcQBVR7q03
— NASA (@NASA) March 18, 2025
Πώς θα μπορούσε, όμως, αυτή η μη προγραμματισμένη, πολύμηνη παραμονή να έχει επιπτώσεις διαφορετικές από εκείνες των προγραμματισμένων μακροχρόνιων διαστημικών πτήσεων; Οι κίνδυνοι της διαστημικής πτήσης είναι καλά κατανοητοί από τη NASA και συνοψίζονται με τη συντομογραφία «RIDGE» – από τις λέξεις Radiation, Isolation and confinement, Distance from Earth, Gravity effects, and hostile Environments (Ακτινοβολία, Απομόνωση και Περιορισμός, Απόσταση από τη Γη, Επιδράσεις Βαρύτητας και Εχθρικό Περιβάλλον). Η αεροδιαστημική ιατρική μελετά σε βάθος αυτούς τους κινδύνους.
Ο Δρ. Craig Jackson, καθηγητής Ψυχολογίας Επαγγελματικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Birmingham City, αναλύει σε άρθρο του στο The Conversation τις προκλήσεις που πιθανώς αντιμετωπίζουν οι αστροναύτες κατά την επιστροφή τους στη Γη.
Next, teams will lift the craft onto the recovery ship and open the hatch, a process expected to take 30-60 minutes.
— NASA (@NASA) March 18, 2025
Σημαντική η σωματική καταπόνηση
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι φυσικές επιπτώσεις της παραμονής στο διάστημα περιλαμβάνουν θρόμβους αίματος, μείωση οστικής πυκνότητας, κακή πέψη, μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, μυοσκελετική ατροφία και κακή καρδιαγγειακή λειτουργία λόγω της μειωμένης άντλησης αίματος στη μηδενική βαρύτητα. Επιπλέον, η συγκέντρωση υγρού γύρω από το κρανίο μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στους βολβούς των ματιών. Η μυοσκελετική ατροφία μπορεί να περιοριστεί με τη χρήση αερόβιου διαδρόμου και ασκήσεων αντίστασης, που βοηθούν στη διατήρηση των μυών και της καρδιαγγειακής λειτουργίας.
Ωστόσο, μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες είναι η έκθεση στην ακτινοβολία, η οποία μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου αργότερα στη ζωή τους. Για τον λόγο αυτό, οι αστροναύτες θα παρακολουθούνται στενά από γιατρούς για πολλά χρόνια, επισημαίνει ο Δρ. Jackson.
Tune in for a splashdown!@NASA_Astronauts Nick Hague, Suni Williams, Butch Wilmore, and cosmonaut Aleksandr Gorbunov are returning to Earth in their @SpaceX Dragon spacecraft. #Crew9 splashdown is targeted for 5:57pm ET (2157 UTC). https://t.co/Yuat1FqZxw
— NASA (@NASA) March 18, 2025
Κατά την επιστροφή τους στη Γη, θα ακολουθήσουν ειδικό πρόγραμμα προσαρμογής στα γήινα δεδομένα. Συγκεκριμένα, θα χρειαστούν ήπια φυσιοθεραπεία για την αποκατάσταση της μυϊκής λειτουργίας, της δύναμης και του καρδιαγγειακού τους συστήματος, με προσεκτικό ρυθμό λόγω της κόπωσης και των περιορισμών που θα αντιμετωπίσουν για αρκετές εβδομάδες. Ζαλάδες, μειωμένη μυϊκή λειτουργία, οπτικές διαταραχές και δυσκολία στο περπάτημα είναι αναμενόμενα συμπτώματα. Επιπλέον, το δέρμα τους θα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, λόγω της απουσίας συνεχούς τριβής από τα ρούχα τους επί εννέα μήνες.
Υψηλό και το ψυχικό κόστος
Παρότι οι αστροναύτες υποβάλλονται σε ψυχολογική εκπαίδευση για να είναι ψυχικά ανθεκτικοί, οι προκλήσεις παραμένουν. Πέρα από την ανησυχία για την «παρ’ ολίγον αστοχία», η έλλειψη ιδιωτικότητας, η αναγκαστική συνύπαρξη και η μακρόχρονη διαβίωση σε περιορισμένο χώρο συνιστούν σοβαρές δοκιμασίες. Ο συνδυασμός εγκλεισμού, απομόνωσης και αποχωρισμού από την οικογένεια αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ψυχικών διαταραχών ή προβλημάτων συμπεριφοράς, καθιστώντας την ψυχολογική ανθεκτικότητα κρίσιμη. Μικρές ενοχλήσεις στη συμπεριφορά των άλλων μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε σοβαρές πηγές άγχους και εκνευρισμού.
PROMISE MADE, PROMISE KEPT: President Trump pledged to rescue the astronauts stranded in space for nine months.
Today, they safely splashed down in the Gulf of America, thanks to @ElonMusk, @SpaceX, and @NASA! pic.twitter.com/r01hVWAC8S
— The White House (@WhiteHouse) March 18, 2025
Σύμφωνα με μαρτυρίες άλλων αστροναυτών, κατάθλιψη και άγχος είναι συχνά φαινόμενα μετά την επιστροφή στη Γη. Ο Buzz Aldrin, μάλιστα, παραδέχτηκε στην αυτοβιογραφία του «Επιστροφή στη Γη» (1973) ότι βίωσε έντονη ψυχολογική δυσφορία μετά την αποστολή του.
Οι αστροναύτες ενδέχεται να ένιωσαν εγκατάλειψη, να αναρωτήθηκαν γιατί η διάσωσή τους δεν έγινε νωρίτερα ή να έχασαν την εμπιστοσύνη τους στην τεχνολογία και το πλήρωμα. Η απομόνωση και η νοσταλγία για το σπίτι, σε συνδυασμό με την απώλεια σημαντικών στιγμών με τις οικογένειές τους, πιθανότατα επιβάρυναν την ψυχολογία τους. Αν και η επικοινωνία μέσω βίντεο τους κρατούσε συνδεδεμένους, ταυτόχρονα μπορεί να ήταν επώδυνη, καθώς τους υπενθύμιζε πως οι δικοί τους ανησυχούσαν χωρίς να μπορούν να κάνουν κάτι. Παρά τους αντιπερισπασμούς της αποστολής, οι στιγμές αμφιβολίας και άγχους ήταν αναπόφευκτες.
Η διαταραχή του ύπνου και η συνεχής έλλειψη ξεκούρασης πιθανότατα οδήγησαν σε σωρευτική σωματική και ψυχική κόπωση, σημειώνει ο Δρ. Jackson.
Μια αποστολή που δεν πήγε χαμένη
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Δρα Jackson, η αποστολή τους δεν πήγε χαμένη. «Με τη NASA να σχεδιάζει αποστολές στον Άρη στο μέλλον, οι μοναδικές εμπειρίες των Wilmore και Williams θα είναι πολύτιμες για τους επιστήμονες συμπεριφοράς, που προσπαθούν να κατανοήσουν ποια ψυχολογικά χαρακτηριστικά είναι ιδανικά για αστροναύτες σε μακροχρόνιες διαστημικές αποστολές», καταλήγει.
Δείτε τι έλεγε στο ygeiamou.gr ο Έλληνας αστροναύτης για τις μεταβολές του οργανισμού στο διάστημα και τους υπερήχους που κάνουν οι αστροναύτες:
Διαβάστε επίσης
Το κατακόκκινο αντιοξειδωτικό που καταπολεμά την κατάθλιψη και βελτιώνει τη διάθεση
Κατάθλιψη: 7 σιωπηλά σημάδια ότι κάποιος είναι βαθιά δυστυχισμένος και το κρύβει
