Τις περισσότερες φορές, έρχεται «ήσυχα». Μια αδυναμία, μια ζάλη σηματοδοτούν ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Ύστερα, ακολουθεί το λιποθυμικό επεισόδιο. Συνήθως, πρόκειται για μια «αθώα» αντίδραση του οργανισμού, που οφείλεται σε χαμηλή αρτηριακή πίεση ή αφυδάτωση. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να αποτελεί ένδειξη σοβαρότερων καρδιολογικών ή νευρολογικών προβλημάτων. Σύμφωνα με τον δρ. Elijah Behr, καρδιολόγο στο Mayo Clinic Healthcare του Λονδίνου, είναι σημαντικό να μπορείτε να αναγνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημάδια πριν από μια λιποθυμία, ώστε να προλάβετε πιθανή πτώση ή να είστε σε θέση να αποφασίσετε εάν χρειάζεστε ιατρική βοήθεια.
Πότε η λιποθυμία είναι αθώα και πότε πρέπει να ανησυχήσετε
Η πιο συχνή μορφή λιποθυμίας είναι η αντανακλαστική συγκοπή (vasovagal syncope), η οποία συχνά προκαλείται από άγχος, πόνο, ασθένεια ή αφυδάτωση. Όταν η αρτηριακή πίεση πέφτει (υπόταση), μπορεί να προκαλέσει αντίδραση στην καρδιά, η οποία, αντί να αυξήσει τον καρδιακό ρυθμό και την καρδιακή παροχή για να αντλήσει το αίμα με μεγαλύτερη ένταση, αρχίζει να τα επιβραδύνει. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη υπόταση και βραδυκαρδία. Η καρδιά μπορεί, μάλιστα, να σταματήσει για αρκετά δευτερόλεπτα (σε μερικούς ανθρώπους, ακόμα και για ένα λεπτό), προκαλώντας λιποθυμία.
Η λιποθυμία που σχετίζεται με καρδιολογικά προβλήματα (καρδιογενής συγκοπή) είναι πιο σοβαρή και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Σχετίζεται συνήθως με πιο απότομη απώλεια και επαναφορά συνείδησης σε σχέση με την απλή λιποθυμία. Ειδικά για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, είναι πιθανό ένα τέτοιο επεισόδιο να μαρτυρά ένα καρδιολογικό πρόβλημα που δεν έχει διαγνωστεί. Γι’ αυτό, η συγκοπή στους ηλικιωμένους πρέπει να αντιμετωπίζεται με μεγαλύτερη προσοχή. Και στους νέους, ωστόσο, οι καρδιολογικές παθήσεις που προκαλούν καρδιογενή συγκοπή μπορεί να αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια για πιο σοβαρά προβλήματα στο μέλλον, γι’ αυτό είναι σημαντικό να διερευνηθούν.
Προειδοποιητικά σημάδια της λιποθυμίας
Τα συμπτώματα που προηγούνται μιας λιποθυμίας μπορεί να εμφανιστούν μερικά λεπτά ή ακόμα και δευτερόλεπτα πριν από το επεισόδιο. Τα πιο συνηθισμένα είναι ζάλη και αίσθηση αστάθειας, ναυτία, εμβοές ή κεφαλαλγία τάσης, θολή όραση ή «μαύρισμα» στα μάτια, κρύος ιδρώτας και αίσθηση αδυναμίας.
Αν εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να αντιδράσετε άμεσα, για να αποφύγετε τη λιποθυμία. Καθίστε αμέσως και σκύψτε το κεφάλι σας ανάμεσα στα γόνατα, ώστε να ενισχυθεί η ροή αίματος προς τον εγκέφαλο. Αν υπάρχει η δυνατότητα, ξαπλώστε και σηκώστε τα πόδια σας ψηλά, για να σταθεροποιηθεί η αρτηριακή πίεση. Πιείτε νερό για να παραμείνετε ενυδατωμένοι, ειδικά αν νιώθετε αδυναμία λόγω αφυδάτωσης, ζέστης ή κόπωσης. Τέλος, αποφύγετε να σηκωθείτε απότομα, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει νέα υπόταση και να οδηγήσει σε δεύτερο επεισόδιο.
Πότε να απευθυνθείτε σε γιατρό
Αν και οι περισσότερες περιπτώσεις λιποθυμίας δεν είναι ανησυχητικές, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι χρειάζεστε άμεση ιατρική παρακολούθηση. Η λιποθυμία κατά τη διάρκεια άσκησης μπορεί να υποδηλώνει υποκείμενο καρδιακό πρόβλημα και χρειάζεται μεγαλύτερη διερεύνηση. Επίσης, αν τα λιποθυμικά επεισόδια είναι συχνά ή επαναλαμβανόμενα χωρίς προφανή αιτία (αφυδάτωση, χαμηλή αρτηριακή πίεση κ.α), είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν γιατρό.
Πολλή προσοχή χρειάζεται για όσους έχουν ιστορικό καρδιολογικών προβλημάτων ή αιφνίδιου θανάτου, καθώς η λιποθυμία μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι σοβαρής πάθησης. Επιπλέον, αν η λιποθυμία έρθει ξαφνικά, χωρίς προειδοποιητικά συμπτώματα, μπορεί να οφείλεται σε σοβαρότερη αιτία, που πρέπει να διερευνηθεί. Τέλος, σε περίπτωση που τραυματιστείτε κατά την πτώση, ειδικά στο κεφάλι ή άλλα ευαίσθητα σημεία του σώματος, είναι απαραίτητο να εξεταστείτε από γιατρό για την πρόληψη τυχόν επιπλοκών.
Πώς να προλάβετε τη λιποθυμία σύμφωνα με τους ειδικούς:
- Φροντίστε να καταναλώνετε αρκετό νερό και αυξήστε την πρόσληψη ηλεκτρολυτών αν ιδρώνετε πολύ.
- Αν έχετε χαμηλή αρτηριακή πίεση, προσθέστε μικρή ποσότητα αλατιού στη διατροφή σας.
- Αποφύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία, ειδικά σε υψηλές θερμοκρασίες.
- Αν τα λιποθυμικά επεισόδια σχετίζονται με το στρες, τεχνικές διαχείρισης του άγχους, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) μπορούν να βοηθήσουν.
Πίεση: Το λάθος στη θέση του χεριού που πρέπει να αποφεύγουμε όταν τη μετράμε στο σπίτι
Πίεση: Κρατήστε την υπό έλεγχο και προστατεύστε το μυαλό σας από άνοια
Αρτηριακή πίεση: Σε ποιο χέρι τη μετράτε; Τι πρέπει να προσέξετε
