Τον κώδωνα του κινδύνου για την ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα αντιβιοτικά ηχεί για ακόμη μια φορά το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC). Σε νεότερη έκθεσή του επισημαίνει ότι η αυξανόμενη συχνότητα λοιμώξεων του αίματος από βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά καρβαπενέμες αποτελεί σημαντική απειλή για τους ασθενείς και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ).
Στα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες συμπεριλαμβάνονται τα Klebsiella pneumoniae και Escherichia coli. Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη αξιολόγηση κινδύνου του ECDC, η επιδημιολογική κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε σχέση με το 2019.
Πιο αναλυτικά, οι λοιμώξεις του αίματος από K. pneumoniae που είναι ανθεκτική στα αντιβιοτικά έχουν αυξηθεί σε 23 κράτη μέλη της ΕΕ, λόγω της συνεχούς εξάπλωσης πολυανθεκτικών στελεχών υψηλού κινδύνου στα νοσοκομεία. Επιπλέον, ορισμένα στελέχη της K. pneumoniae που είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις έχουν επίσης καταστεί ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, συμπεριλαμβανομένου του υπερπαθογόνου στελέχους K. pneumoniae ST23. Νεοεμφανιζόμενα είδη βακτηρίων ανθεκτικά στις καρβαπενέμες (πέραν της K. pneumoniae), επίσης εξαπλώνονται στα νοσοκομεία.
Επιπλέον, απομονώσεις και μικρές συρροές ορισμένων στελεχών Escherichia coli ανθεκτικών στις καρβαπενέμες ανιχνεύονται όλο και συχνότερα, δημιουργώντας κίνδυνο εξάπλωσης στην κοινότητα.
«Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν μια υψηλή πιθανότητα περαιτέρω εξάπλωσης των ανθεκτικών βακτηρίων στην ΕΕ/ΕΟΧ, τόσο σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα όσο και στην κοινότητα, μια ανησυχητική τάση, καθώς οι λοιμώξεις αυτές συνδέονται με υψηλή θνησιμότητα. Παρόλο που διατίθενται αρκετά νέα αντιβιοτικά, οι επιλογές θεραπείας παραμένουν περιορισμένες συνολικά. Είναι απαραίτητη η άμεση δράση για τον έλεγχο αυτού του προβλήματος και την προστασία των ασθενών από λοιμώξεις που γίνονται ολοένα και πιο δύσκολες στη θεραπεία», δηλώνει ο Piotr Kramarz, Επικεφαλής Επιστήμονας του ECDC.
Το ECDC συνιστά στις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ:
- Να ενισχύσουν τον εθνικό συντονισμό των μέτρων ελέγχου μεταξύ των νοσοκομείων και των περιφερειών και να υποστηρίξουν τα νοσοκομεία στην εφαρμογή αυτών των μέτρων. Εάν δεν υπάρχει ήδη, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια ειδική πολυτομεακή εθνική ομάδα διαχείρισης σε εθνικό επίπεδο και να καθιερωθεί ένα σχέδιο δράσης, το οποίο θα περιλαμβάνει στόχους, δράσεις, χρονοδιαγράμματα και προϋπολογισμό, καθώς και τακτική δημόσια αναφορά της προόδου.
- Να εφαρμόσουν ενισχυμένα μέτρα στα νοσοκομεία για τη διακοπή της μετάδοσης της K. pneumoniae που είναι ανθεκτική στα αντιβιοτικά και άλλων ανθεκτικών βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένης της προληπτικής απομόνωσης και του ελέγχου των ασθενών για ασυμπτωματική φορεία παθογόνων κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο, βάσει του ιστορικού νοσηλείας τους τους τελευταίους 12 μήνες.
- Να εφαρμόσουν στρατηγικές διαχείρισης αντιβιοτικών για τη διατήρηση της αποτελεσματικότητας των καρβαπενεμών και των νεοεγκεκριμένων αντιμικροβιακών.
- Να ενισχύσουν την επιτήρηση, συμπεριλαμβανομένης της σχεδόν σε πραγματικό χρόνο αλληλούχισης ολόκληρου του γονιδιώματος για την υποστήριξη της ανίχνευσης επιδημιών από ανθεκτικά παθογόνα, των πηγών και των προτύπων μετάδοσης.
- Να παρέχουν επαρκή εργαστηριακή ικανότητα για τη γρήγορη ανίχνευση και χαρακτηρισμό των ανθεκτικών βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων των δοκιμών ευαισθησίας στα αντιμικροβιακά και της ταυτοποίησης γονιδίων καρβαπενεμάσης για τη στοχευμένη χρήση των νεοεγκεκριμένων αντιμικροβιακών.
- Να ενισχύσουν την καινοτομία και την πρόσβαση σε αντιμικροβιακά που ενδείκνυνται για λοιμώξεις από ανθεκτικά μικρόβια.
Απίστευτο: Ανθεκτικά μικρόβια μέχρι και στο ταβάνι τουαλέτας σε νοσοκομεία
Λοιμώξεις – ΕΣΥ: Τα 10 νοσοκομεία που μείωσαν τα ανθεκτικά μικρόβια
Ανθεκτικά μικρόβια: Γιατί κινδυνεύουμε όλοι – Ο ρόλος των αντιβιοτικών