Όπως κατά παράδοση συμβαίνει στην κοινωνία μας, όπου τις περισσότερες φορές οι πιο σοβαρές συζητήσεις ξεκινούν χάρη στις λιγότερο σοβαρές αφορμές, έτσι συνέβη πρόσφατα και με την συζήτηση για τις αμβλώσεις: ήταν αρκετή μια δήλωση του κυρίου Σερβετάλη, ικανότατου και συμπαθέστατου ηθοποιού, ώστε να αναθερμανθεί ένα debate εν πολλοίς κατασταλαγμένο και διευθετημένο σε ό,τι αφορά την νομική του διάσταση, αλλά πάντοτε ανοικτό σε ό,τι αφορά τις ηθικές του πτυχές.
Είναι γεγονός πως κάθε πολίτης νομιμοποιείται να έχει γνώμη για οποιοδήποτε θέμα, και επίσης να την εκφράζει δημόσια. Αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργούν οι δημοκρατίες, και έχει αποδειχθεί ιστορικά πως ο τρόπος αυτός είναι ο πλέον αποτελεσματικός ώστε να λαμβάνονται οι καλύτερες δυνατές αποφάσεις: με την σύνθεση πολλών ετερόκλητων απόψεων.
Είναι, επίσης, γεγονός, πως η άμβλωση έχει ήδη αναγνωρισθεί ως δικαίωμα όχι μόνον της γυναίκας, αλλά και του ζευγαριού, τόσο από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, όσο και από ένα σωρό ακόμη διεθνείς και διακρατικούς οργανισμούς και φορείς. Κυρίως, όμως, έχει αναγνωρισθεί ως τέτοιο στις συνειδήσεις της πλειονότητας των ανθρώπων τόσο στην Ελλάδα, όσο και γενικώς στον δυτικό κόσμο. Και υπάρχουν καλοί λόγοι για αυτό.
Η κοινωνίες μας θεωρούν πως η γυναίκα πρέπει να μπορεί να ορίζει τι θα συμβαίνει στο σώμα της αλλά και στην ζωή της – αυτό λέγεται ‘αυτοδιάθεση’, και αποτελεί δικαίωμα που θεμελιώνεται στην αυτονομία που αναγνωρίζουμε σε κάθε άνθρωπο – συμπληρώνω, την αυτονομία την αντιλαμβανόμαστε, επίσης, ως θεμέλιο της αξιοπρέπειας. Στο ζευγάρι, επίσης, πρέπει να επιτρέπεται να ρυθμίζει την κοινή του ζωή. Οποιοδήποτε άλλο σχήμα – ιδίως αυτά που βασίζονται στην απαγόρευση και την επιβολή – έχει αποδειχθεί ιστορικά πως επιφέρει χειρότερες συνέπειες από το υφιστάμενο.
Σημαίνουν όλα αυτά πως ο κύριος Σερβετάλης, και κάθε ένας στην θέση του, δεν νομιμοποιούνται να εκφράζουν την αντίθετη γνώμη τους; Ή, πως ό,τι και να πουν, είναι καταδικασμένο να ακουσθεί είτε ως ανοησία, είτε ως έκφραση παρωχημένου συντηρητισμού; Απαντώ ξεκάθαρα: Όχι, σε καμία περίπτωση. Κάθε συμβολή είναι πολύτιμη στον διάλογο για οποιοδήποτε ζήτημα, αρκεί αυτή να κατατίθεται νηφάλια, αλλά και να συζητείται κατόπιν με νηφαλιότητα. Οι χαρακτηρισμοί και οι κραυγές έχουν την χάρη τους και αποτελούν βολικές και εύκολες αντιδράσεις, όμως κατά τα λοιπά δεν παράγουν απολύτως τίποτα – είναι άγονες. Ας μοιραστώ, λοιπόν, μαζί σας κάποιες σκέψεις, οι οποίες δημιουργήθηκαν χάρη στην δημόσια κατάθεση της άποψης του κυρίου Σερβετάλη.
Κατ’ αρχάς, το έγραψα και πιο πάνω, το δικαίωμα στην άμβλωση είναι στην σκέψη μου αδιαπραγμάτευτο – τόσο για λόγους αρχής, όσο και για πρακτικούς. Σε σχέση με το πρώτο, τους λόγους αρχής, θεωρώ πως η το δικαίωμα αυτό εγγυάται την αυτονομία και την αξιοπρέπεια της γυναίκας – αλλά και, όπως είπα και πιο πάνω, του ζευγαριού. Σε σχέση με το δεύτερο, τους πρακτικούς λόγους, θα συνιστούσε πράγματι οπισθοδρόμηση να επανέλθουμε σε πρακτικές του παρελθόντος, στο πλαίσιο των οποίων γυναίκες έχαναν την ζωή τους σε κρεβάτια – ή, τραπέζια – εμπειρικών χειρουργών.
Όμως, η προσφυγή στην άμβλωση δεν συνιστά πάντοτε ελεύθερη, προσωπική επιλογή. Για κάποιους συνανθρώπους μας είναι επιβεβλημένη από τις συνθήκες, και τούτο για πολλούς και ποικίλους λόγους, οικονομικούς, κοινωνικούς, και άλλους. Πολλοί εξ αυτών, εάν τους προσφερόταν κάποια εναλλακτική, ενδεχομένως θα την προτιμούσαν έναντι της άμβλωσης – και κάτι τέτοιο διόλου δεν θα έθιγε κανενός το δικαίωμα στην άμβλωση.
Εδώ βλέπω τον ρόλο του κράτους: να προσφέρει στους ανθρώπους αυτούς μια εναλλακτική, είτε ενισχύοντάς τους οικονομικά, είτε θωρακίζοντάς τους κοινωνικά, είτε υποδεχόμενο τελικά σε δομές τα βρέφη που οι γονείς τους δεν μπορούν για διάφορους λόγους να κρατήσουν. Όπως είπα και πιο πάνω, οι γυναίκες των οποίων η ελεύθερη βούληση τις στρέφει στην άμβλωση δικαιούνται να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε αυτήν, αλλά και εκείνες που θα σκέφτονταν σοβαρά να διατηρήσουν την κύησή τους «αν ήταν αλλιώς τα πράγματα», δικαιούνται η επιλογή αυτή να παραμένει ανοικτή στις ίδιες.
ΗΠΑ: Τα φαρμακεία της χώρας θα μπορούν πλέον να πωλούν χάπια άμβλωσης
Δωρεάν αμβλώσεις για τις Αμερικανίδες στα βρετανικά νοσοκομεία ζητά η Ιατρική Ένωση
Φάρμακα: Με το σταγονόμετρο η προμήθεια 777 σκευασμάτων – Ένα κουτί σε κάθε φαρμακείο