Παρότι οι γιατροί παρακολουθούν εδώ και καιρό τα επίπεδα χοληστερόλης ως σημείο αναφοράς για την καρδιαγγειακή υγεία, η σταθερότητα αυτών των επιπέδων με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσε να αποκαλύψει και πληροφορίες για την υγεία του εγκεφάλου. Ειδικότερα, σύμφωνα με μια προκαταρκτική μελέτη που παρουσιάστηκε στις φετινές επιστημονικές συνεδρίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, οι σημαντικές διακυμάνσεις στα επίπεδα χοληστερόλης από έτος σε έτος θα μπορούσαν να είναι ένα έγκαιρο προειδοποιητικό σημάδι επικείμενης γνωστικής έκπτωσης ή άνοιας.
Η συγκεκριμένη διαπίστωση, που προήλθε από τεράστια μελέτη περίπου 10.000 ηλικιωμένων ενηλίκων, δίνει μια νέα προοπτική για την πολύπλοκη σχέση μεταξύ της υγείας της καρδιάς και της λειτουργίας του εγκεφάλου. «Τα ηλικιωμένα άτομα με διακυμάνσεις στα επίπεδα χοληστερόλης, ανεξάρτητα από το αν έπαιρναν φάρμακα για τη μείωση των λιπιδίων, -και, ιδιαίτερα, εκείνα με μεγάλες διακυμάνσεις από έτος σε έτος- μπορεί να χρειάζονται στενότερη παρακολούθηση και προληπτικές προληπτικές παρεμβάσεις» εξηγεί σε δήλωσή της η επικεφαλής συγγραφέας Zhen Zhou, Ph.D., μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Monash στη Μελβούρνη.
Συνεπώς, παρότι η μέχρι τώρα εστίαση ήταν στα υψηλά ή τα χαμηλά επίπεδα, η μελέτη σημειώνει ότι οι έντονες διακυμάνσεις ενδεχομένως να είναι εξίσου ανησυχητικές με τα σταθερά υψηλά επίπεδα. Η έρευνα διαπίστωσε ότι τα άτομα των οποίων τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης αυξομειώνονταν περισσότερο (στο ανώτερο 25% της μεταβλητότητας) αντιμετώπιζαν ένα εντυπωσιακό 60% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και 23% αύξηση της γνωστικής έκπτωσης σε σύγκριση με τα άτομα με πιο σταθερά επίπεδα.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές εστίασαν τόσο στην «κακή» χοληστερόλη (LDL) όσο και στην «καλή» χοληστερόλη (HDL). Διαπίστωσαν ότι οι διακυμάνσεις της συνολικής χοληστερόλης και της LDL χοληστερόλης ήταν οι κύριοι «ένοχοι» που σχετίζονταν με ταχύτερη μείωση της μνήμης, της ταχύτητας αντίδρασης και της συνολικής γνωστικής υγείας. Είναι ενδιαφέρον ότι οι μεταβολές της «καλής» χοληστερόλης ή των τριγλυκεριδίων δεν παρουσίασαν την ίδια ανησυχητική συσχέτιση με την υγεία του εγκεφάλου.
Εξηγείται κάπως αυτή η διαφορά; Σύμφωνα με τη Δρα Zhou, «οι σημαντικές διακυμάνσεις στα επίπεδα της ολικής και της LDL χοληστερόλης μπορεί να αποσταθεροποιήσουν τις αθηρωματικές πλάκες, οι οποίες αποτελούνται κυρίως από LDL χοληστερόλη. Αυτή η αποσταθεροποίηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης της πλάκας, ρήξης και επακόλουθης απόφραξης της ροής του αίματος στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί επομένως να επηρεάσει την εγκεφαλική λειτουργία».
Τα ευρήματα προκύπτουν από ένα ευρύτερο ερευνητικό πρόγραμμα με την ονομασία ASPREE (ASPirin in Reducing Events in the Elderly), το οποίο αρχικά είχε ως στόχο να μελετήσει τις επιδράσεις της ασπιρίνης στον κίνδυνο καρδιακής νόσου σε ηλικιωμένους. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έξυπνα αυτά τα υπάρχοντα δεδομένα για να διερευνήσουν τη σχέση χοληστερόλης-γνωστικής ικανότητας, παρακολουθώντας τους συμμετέχοντες για σχεδόν έξι χρόνια μετά τις αρχικές μετρήσεις χοληστερόλης.
«Στο παρελθόν, οι μελέτες επικεντρώνονταν στη σχέση μεταξύ των μεμονωμένων παραγόντων αγγειακού κινδύνου και της γνωστικής εξασθένησης», τονίζει ο Δρ Fernando D. Testai, καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο και εθελοντής εμπειρογνώμονας της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας. «Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η αύξηση της μεταβλητότητας ορισμένων λειτουργιών του σώματος, όπως η αρτηριακή πίεση ή τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, μπορεί να είναι επιβλαβής τόσο για την καρδιά όσο και για τον εγκέφαλο» συμπλήρωσε.
Τελικά, η ερευνητική ομάδα τονίζει ότι τα ευρήματα αυτά δε θα πρέπει να αποθαρρύνουν τους ανθρώπους από το να λαμβάνουν μέτρα για τη μείωση της χοληστερόλης τους μέσω φαρμακευτικής αγωγής ή αλλαγών στον τρόπο ζωής. Αντίθετα, υποδηλώνουν ότι η διατήρηση σταθερών επιπέδων μέσω σταθερών συνηθειών μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για την προστασία της υγείας τόσο της καρδιάς όσο και του εγκεφάλου.
Ξυπνάτε τη νύχτα και δυσκολεύεστε να ξανακοιμηθείτε; Τι σημαίνει αυτό για τον κίνδυνο άνοιας
Οι επτά υγιεινές συνήθειες της μέσης ηλικίας που μειώνουν τον κίνδυνο άνοιας
Απίστευτο: Τα καθαρτικά διπλασιάζουν τον κίνδυνο άνοιας – Τι έδειξε η έρευνα