*Γράφει η Ζωή Σιούτη, M.Sc. & M.Ed., Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Παιδοψυχολόγος, και Θεραπεύτρια CBT, ACT και EMDRΤ
Τις τελευταίες ώρες έχει αναρτηθεί σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες ένα βίντεο στο οποίο απεικονίζεται ο άγριος ξυλοδαρμός μίας 14χρονης από ομάδα εφήβων, το βράδυ του Σαββάτου, σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της Γλυφάδας. Το συγκεκριμένο περιστατικό, όπως και ο ξυλοδαρμός ενός 16χρονου και της 14χρονης φίλης του στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί παράδειγμα της σκληρότητας με την οποία εμφανίζεται η νεανική παραβατικότητα. Ως «νεανική παραβατικότητα» νοείται η εκδήλωση παράνομων συμπεριφορών από μέρους ενός ανηλίκου (Singh & Goyat, 2020).
Η νεανική παραβατικότητα εμφανίζεται με τη μορφή παραβάσεων της νομοθεσίας για τα ναρκωτικά, εγκλημάτων κατά της περιουσίας και της ιδιοκτησίας και εγκλημάτων βίας, ενώ εκδηλώνεται σε διάφορα επίπεδα (Siouti et al., 2024), με κυριότερα την εγκληματικότητα σε ατομικό επίπεδο, την εγκληματικότητα που στηρίζεται σε μία ομάδα (όπου ο ανήλικος εγκληματεί ως μέλος μιας ομάδας που προσομοιάζει με συμμορία) και την οργανωμένη εγκληματικότητα (όπου ο ανήλικος εγκληματεί ως μέλος μιας σταθερής και διαρκούς ομάδας με συγκεκριμένη δομή και ιεραρχία).
Τα αίτια της νεανικής παραβατικότητας είναι πολλά, μεταξύ των οποίων η γονεϊκή απόρριψη και το κακοποιητικό και βίαιο οικογενειακό περιβάλλον (Annor et al, 2024; Siouti et al., 2024), τα λανθασμένα πρότυπα συμπεριφοράς (Akers & Sellers, 2012), η μειωμένη ικανότητα αυτοσυγκράτησης (Britt & Gottfredson, 2003), o χαμηλός δείκτης νοημοσύνης του θύτη (Brezina & Agnew, 2015), ο εντοπισμός στοιχείων ΔΕΠΥ σε αυτόν (Margari et al., 2015) ή η χαμηλή σχολική επίδοση (Siouti et al., 2024).
Είναι συχνό φαινόμενο οι έφηβοι να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εν γένει τις ηλεκτρονικές συσκευές προκειμένου να κανονίσουν σημεία συνάντησης για να τελέσουν διάφορα εγκλήματα. Έτσι φαίνεται να έγινε και το βράδυ του Σαββάτου στη Γλυφάδα. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι παρόντες και μη άμεσα εμπλεκόμενοι στο συμβάν έφηβοι, όχι μόνο δεν επενέβησαν στο περιστατικό για να σταματήσουν την επίθεση σε βάρος της 14χρονης, αλλά αντίθετα παρανομούσαν και οι ίδιοι, εφόσον κάποιοι βιντεοσκοπούσαν την επίθεση που δεχόταν το θύμα και κάποιοι άλλοι κάπνιζαν παρά το νεαρό της ηλικίας τους.
Το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι πώς μπορεί να αποτραπεί η νεανική παραβατικότητα. Υπάρχουν 5 βασικές συμβουλές που μπορούν να ακολουθήσουν οι γονείς:
- Επικοινωνούμε με το παιδί προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι γνωρίζει τους κανόνες και τις ποινές που υπάρχουν σε περίπτωση παράβασής τους.
- Είμαστε μέρος της ζωής των παιδιών, φροντίζοντας να περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί τους χωρίς να είμαστε πιεστικοί.
- Δίνουμε προσοχή στις επικρατούσες εγκληματικές τάσεις των σημερινών εφήβων στην περιοχή μας.
- Ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή του εφήβου σε ασφαλή χόμπι και δραστηριότητες.
- Είμαστε γονείς του παιδιού και όχι φίλοι, φροντίζοντας το παιδί να έχει μία στενή και ανοικτή σχέση μαζί μας, θέτοντας όρια και όντας το πρότυπο που χρειάζεται.
Σχολικός εκφοβισμός: Γονείς, βοηθήστε το παιδί να βάλει τέλος στο φόβο
Γονείς – Σχολικός εκφοβισμός: Πώς να αντιμετωπίσετε το παιδί που ασκεί bullying
Cyber bullying: Πώς να προστατεύσετε το παιδί από τον διαδικτυακό εκφοβισμό
