Το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της δημόσιας υγείας μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές, εξέδωσε εγκύκλιο με θέμα «Λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών όπως οι πυρκαγιές».
Με την εν λόγω εγκύκλιο παρέχονται οδηγίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες και προς τους πολίτες. Ειδικότερα:
Συστήνονται τα απαραίτητα μέτρα προστασίας τα οποία πρέπει να ακολουθήσει ο πληθυσμός κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της πυρκαγιάς όπως:
η πιστή τήρηση των οδηγιών των αρμόδιων αρχών,
η παραμονή σε κλειστούς χώρους,
η εξασφάλιση θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κατοικιών,
η παραμονή σε κλιματιζόμενους χώρους,
ο περιορισμός μετακινήσεων,
η μείωση των πηγών ρύπανσης του εσωτερικού αέρα εντός του σπιτιού,
η χρήση μέτρων ατομικής προστασίας από τον καπνό,
η διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος και συχνή ενυδάτωση,
η συνδρομή σε άτομα χρήζοντα βοηθείας.
Προτείνονται μέτρα και δίδονται συστάσεις για την φάση αποκατάστασης των ζημιών μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς, όπως:
μέτρα για την προστασία της ποιότητας νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, σε περίπτωση βλαβών των συστημάτων ύδρευσης,
συστάσεις για την προστασία της υγείας από τον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια,
συστάσεις για την διασφάλιση της ποιότητας τροφίμων,
συστάσεις για την διαχείριση του αμιάντου και λοιπών επικίνδυνων υλικών κατά την αποκατάσταση των ζημιών των κατοικιών.
Παρέχονται οδηγίες για τον καθαρισμό των κατοικιών μετά από πυρκαγιά.
Δίδονται τηλέφωνα επικοινωνίας με υπηρεσίες που βρίσκονται σε 24ωρη επιφυλακή και με τις οποίες μπορούν να επικοινωνήσουν οι πολίτες σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Η εγκύκλιος είναι διαθέσιμη στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.moh.gov.gr/articles/health/dieythynsh-dhmosias-ygieinhs/ygieinh-periballontos/prostasia-se-ektaktes-katastaseis/12659-lhpsh-metrwn-diasfalishs-ths-dhmosias-ygeias-se-periptwseis-fysikwn-katastrofwn-opws-oi-pyrkagies.
Οι οδηγίες του Υπουργείου Υγείας έρχονται σε συνέχεια συμβουλών του ΕΟΔΥ για τον καθαρισμό σπιτιών μετά την πυρκαγιά. Ειδικά σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια των τροφίμων, οι οδηγίες που περιλαμβάνονται στην εγκύκλιο του Υπουργείου είναι οι εξής:
- Εάν διαπιστωθεί οποιαδήποτε αλλοίωση στην οσμή, τη γεύση, το χρώμα και την υφή των
τροφίμων πρέπει οπωσδήποτε να απορριφθούν, μαγειρεμένα ή όχι. - Τα προμαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται μετά την ολοκλήρωση του
μαγειρέματός τους. - Το έτοιμο φαγητό πρέπει να καταναλώνεται αμέσως μετά την διανομή του.
- Πρέπει να αποφεύγεται η παραμονή των τροφίμων εκτός ψυγείου.
- Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στο γάλα, στα γιαούρτια, στα τυροκομικά προϊόντα,
στα σάντουιτς και στα γλυκά, τα οποία πρέπει να διατηρούνται εντός ψυγείου. - Τα φρούτα και τα λαχανικά να πλένονται πολύ καλά πριν καταναλωθούν.
- Πρέπει πάντοτε να ελέγχεται η ημερομηνία λήξης στα συσκευασμένα τρόφιμα.
- Κονσέρβες φουσκωμένες, σκουριασμένες ή κτυπημένες να απορρίπτονται αμέσως.
- Θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ατομικής υγιεινής των χειριστών τροφίμων.
Διαχείριση αμιάντου και λοιπών επικίνδυνων υλικών κατά την αποκατάσταση των ζημιών των κατοικιών
Σε περίπτωση, που απαιτηθεί αποκατάσταση ζημιών σε κατοικίες όπου έχει χρησιμοποιηθεί ως δομικό υλικό ο αμίαντος ή άλλα επικίνδυνα υλικά, είναι επιβεβλημένη η λήψη μέτρων προστασίας των εκτελούντων τις εργασίες και όσων βρίσκονται πλησίον του αντίστοιχου χώρου.
Όπως αναφέρει το Υπουργείο Υγείας, ο αμίαντος αποτελεί υλικό, το οποίο δεν δημιουργεί προβλήματα στην υγεία όταν είναι σταθερά συνδεδεμένος σε τελικά προϊόντα όπως τοίχους, πλακάκια και σωλήνες, εφόσον δεν καταστρέφεται ή δεν υφίσταται καταπονήσεις και φθορές. Σύμφωνα όμως με αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα στην υγεία από την εισπνοή ινών αμιάντου κατά τις εργασίες κοπής, αντικατάστασης, απομάκρυνσης και κατεδάφισης υλικών που περιέχουν αμίαντο. Για το λόγο αυτό, όπου, κατά τις εργασίες αποκατάστασης των ζημιών στις πληγείσες περιοχές, απαιτηθούν εργασίες (κοπής, αποξήλωσης κλπ.) σε υλικά που περιέχουν αμίαντο, η εκτέλεση των εργασιών αφαίρεσης αμιάντου πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένες για την εργασία αυτή εταιρείες που διαθέτουν ειδική άδεια από το Υπουργείο Εργασίας.
Επιπλέον ο καθαρισμός υλικών που ενδέχεται να περιέχουν αμίαντο θα πρέπει να γίνεται με νερό και ήπια καθαριστικά, με προσοχή για να μην προκληθούν ζημιές. Για το λόγο αυτό αποφεύγεται η χρήση ισχυρών καθαριστικών, λειαντικών προϊόντων ή εργαλείων (π.χ. σύρμα ή σκληρή βούρτσα, τριβεία κ.α.), νερού με υψηλή πίεση και ελέγχεται η επιφάνεια για πιθανές φθορές. Για τον καθαρισμό ή την απομάκρυνση υλικών που ενδέχεται να περιέχουν αμίαντο θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα Μέτρα Ατομικής Προστασίας, κατ’ ελάχιστο μάσκα EN 149 τύπου FFP3, γάντια βαρέως τύπου και ανθεκτικά υποδήματα. Μικρές φθορές (ρωγμές κ.λπ.) σε υλικά, μέχρι την τελική απομάκρυνσή τους μπορούν να σφραγίζονται επιτόπου με ειδική βαφή ή κόλλα. Για την απομάκρυνση επικίνδυνων αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένου του αμιάντου, σε περίπτωση ρύπανσης οικοπέδου λόγω φυσικής καταστροφής εφαρμόζεται η παρ. 5 του άρθρου του άρθρου 48 του Νόμου 4819/2021, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές.
Πυρκαγιές – Καπνός: SOS για τους κινδύνους έκθεσης σε αιωρούμενα σωματίδια