Έχοντας ήδη την εμπειρία της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι ως χώρα ότι ένα τέτοιο μεγάλο γεγονός μπορεί να συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα, αλλά συνεπάγεται και αρνητικές επιπτώσεις για την εκάστοτε χώρα που τους διοργανώνει. Υπάρχουν ενδείξεις ήδη από τη γνώση των προηγούμενων διοργανώσεων ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και το τεράστιο κόστος αυτής της παγκόσμιας αθλητικής γιορτής θα μπορούσε να επηρεάσει και εμπράκτως την καθημερινή ζωή των πολιτών.
Παρόλα αυτά, οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι διατείνονται ως και «οι πιο υπεύθυνοι και βιώσιμοι Αγώνες στην ιστορία» σύμφωνα με τους Γάλλους αξιωματούχους, σε μια προσπάθεια να διορθωθούν τα λάθη του παρελθόντος. Με στόχο την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, έχουν ληφθεί μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η εφαρμογή πράσινων τεχνολογιών, ενώ τα καθίσματα των σταδίων αποτελούνται από ανακυκλωμένο πλαστικό. Στο ίδιο μήκος κύματος, το Ολυμπιακό Χωριό θεωρείται κι αυτό πρότυπο πράσινης ανάπτυξης, εφόσον με το πέρας των αγώνων θα αξιοποιηθεί ως μια βιώσιμη περιοχή με κατοικίες.
Στο παρελθόν, 500 εκατομμύρια γαλόνια νερού απαιτήθηκαν για την τεχνητή παραγωγή χιονιού στο Πεκίνο 2022, με αποτέλεσμα να στερηθούν προμήθειες αγρότες και κάτοικοι σε μια ήδη άνυδρη περιοχή. Αντίστοιχα, την παραμονή των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι το 2014, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε την καταστροφή που προκάλεσαν οι ολυμπιακές κατασκευές στο χωριό Akhshtyr, αφήνοντάς το χωρίς αξιόπιστη παροχή νερού για περισσότερα από 5 χρόνια.
Επιπτώσεις στο σύστημα υγείας και στην οικονομία
Το δυσβάσταχτο κόστος της φιλοξενίας των αγώνων αποτυπώνεται και στην επιβάρυνση των πόρων για την υγεία. Οι Αγώνες στο Σότσι της Ρωσίας εκτιμάται ότι κόστισαν 50 δισεκατομμύρια δολάρια – ποσό που αντιστοιχεί σε περισσότερα από 130.000 δολάρια για κάθε έναν από τους 382.000 κατοίκους της.
«Εάν τα συστήματα μιας χώρας έχουν φτάσει στα όριά τους, όταν εισάγετε έναν εξωτερικό παράγοντα που είναι ασυνήθιστος, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αυτό συνήθως σημαίνει ότι το σύστημα δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει», λέει ο Diego Silva, PhD, ανώτερος λέκτορας βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των δικών μας Αγώνων, για τους οποίους δαπανήθηκε περίπου το 5% του ΑΕΠ, οδηγώντας τη χώρα σε οικονομική κρίση μόλις μερικά χρόνια αργότερα. Ως αποτέλεσμα, μειώθηκε η χρηματοδότηση των δημόσιων νοσοκομείων κατά περισσότερο από 50%, ενώ πολλές από τις δαπανηρές ολυμπιακές κατασκευές της ήταν ήδη εγκαταλελειμμένες. Ομοίως, οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις στο Ρίο και το Σότσι εγκαταλείφθηκαν μέσα σε λίγους μήνες.
Παρόμοια είναι και η περίπτωση των Αγώνων στο Ρίο, οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας οικονομικής κρίσης που κατέβαλε το δημόσιο σύστημα υγείας σε οριακό σημείο, με νοσοκομεία, κλινικές και τμήματα επειγόντων περιστατικών να περικόπτουν υπηρεσίες και να κλείνουν μονάδες.
Μεγάλο ήταν και το ποσοστό των δυστυχημάτων από την κατασκευή των ολυμπιακών έργων: τουλάχιστον 70 εργάτες έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της κατασκευής του Σότσι και 13 πριν από τους Αγώνες του Ρίο. Η αυτοκτονία ενός εργάτη το 2017 στο Ολυμπιακό στάδιο του Τόκιο που κατασκευαζόταν με καθυστέρηση, αφού είχε κάνει 190 υπερωρίες σε ένα μήνα, κηρύχθηκε επίσημα θάνατος από υπερκόπωση.
Διασπορά ασθενειών
Μια επιδημία ιλαράς εντοπίστηκε σε επισκέπτες των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Βανκούβερ το 2010. Ωστόσο, δεν αναφέρθηκαν νέα κρούσματα του μεταδιδόμενου από κουνούπια ιού Ζίκα, ο φόβος για τον οποίο είχε κυριαρχήσει στην προετοιμασία των Αγώνων του Ρίο, κατά τη διάρκεια αυτής της διοργάνωσης. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, ωστόσο, αποτέλεσε η πανδημία του κορωνοϊού, που καθυστέρησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο κατά ένα χρόνο. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ισχυρίζεται ότι τα επίσημα δεδομένα γονιδιωματικής αλληλουχίας δεν έδειξαν εξάπλωση του COVID-19 μεταξύ των συμμετεχόντων στους Αγώνες του Τόκιο και του τοπικού πληθυσμού.
Φέτος, το ECDC έχει εκδώσει οδηγίες προστασίας από κινδύνους όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις – όπως ο κορωνοϊός- και τα νοσήματα που μεταδίδονται από κουνούπια. Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, οι ειδικοί συνιστούν επίσης τη συχνή ενυδάτωση και τη χρήση αντηλιακού.
Ολυμπιακοί αγώνες: Ποιες αλλαγές φέρνει η κλιματική κρίση σε αθλητές και αγωνίσματα
Ολυμπιακοί Αγώνες: Πόσο θα δυσκολέψουν αθλητές και κοινό η αυξημένη συγκέντρωση όζοντος και γύρης
Μίλτος Τεντόγλου: Πώς μπορούν τα «χρυσά» του άλματα να μας φέρουν την ευτυχία
