Στο συμπληρωματικό ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης στο εγγύς μέλλον για την ενίσχυση τόσο των συντάξεων όσο και των παροχών υγείας δίνει έμφαση ο κ. Σταύρος Κωνσταντάς, διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Ασφαλιστικής που ανέλαβε το τιμόνι ενός ισχυρού ομίλου με ιστορία 126 ετών σε μια κρίσιμη καμπή κατά την οποία εξετάζονται σενάρια πώλησής του. Συγκρατημένος στις εκτιμήσεις του για το 2019, δεν περιμένει σημαντική αύξηση των συνολικών ασφαλίστρων σε επίπεδο αγοράς. Αξιολογεί ωστόσο θετικά την ανοδική τάση που σημειώνουν τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια τα οποία αποτελούν μια από τις βασικότερες παροχές των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων προς τους εργαζόμενους τους. Αισιόδοξος εμφανίζεται και για τα προγράμματα υγείας, καθώς εκτιμά ότι η αύξηση των συμβολαίων το 2019 θα ξεπεράσει σε ποσοστά και εκείνη του 2018. Θετικά είναι τα μηνύματα και για την Εθνική Ασφαλιστική που σημειώνει φέτος διψήφια ποσοστά ανάπτυξης στους κλάδους υγείας και συντάξεων.
Σταύρος Κωνσταντάς CEO Εθνικής Ασφαλιστικής
Οι συντάξεις και οι παροχές υγείας διαρκώς συρρικνώνονται. Πιστεύετε ότι θα μπορούσαν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες να συνεργαστούν με το κράτος και να καλύψουν κάποιες περιοχές συμπληρωματικά;
Είναι γεγονός ότι οι συντάξεις που καταβάλλονται σήμερα και αυτές που πρόκειται να καταβληθούν στις επόμενες γενεές συνταξιούχων, είναι σημαντικά μειωμένες σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. Είναι ένα γεγονός που επιτείνεται από την αρνητική εξέλιξη των δημογραφικών δεικτών (γεννήσεις) σε συνδυασμό με τη μακροβιότητα του πληθυσμού και την αύξηση των συνταξιούχων σε σχέση με τον ενεργό πληθυσμό. Ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού κατά συνέπεια, θα βρεθεί αντιμέτωπο με πιθανή μείωση στο επίπεδο διαβίωσης του κατά τη συνταξιοδότηση. Η ιδιωτική ασφάλιση μπορεί σίγουρα να βοηθήσει ώστε να καλυφθεί αυτό το κενό. Λειτουργώντας συμπληρωματικά, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει αποδοτικές λύσεις που μετατρέπουν μια μικρή συστηματική διαχρονική αποταμίευση σε μία σημαντική συμπληρωματική σύνταξη.
Στον τομέα της υγείας, είναι γνωστό πώς ήδη μεγάλο μέρος των συνολικών δαπανών για υπηρεσίες υγείας στη χώρα μας –περίπου το 40% – είναι ιδιωτικές. Μόλις το 10% αυτών των ιδιωτικών δαπανών περνάνε μέσα από την ιδιωτική ασφάλιση υγείας, ενώ το υπόλοιπο 90% καταβάλλεται απευθείας από τα νοικοκυριά. Οι πολίτες, κατά συνέπεια, καταβάλλουν εξ ιδίων το κόστος για πολύ μεγάλο μέρος των υπηρεσιών υγείας που λαμβάνουν. Η ιδιωτική ασφάλιση θα μπορούσε μέσα σε ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο να αναλάβει την κάλυψη μεγάλου μέρους των υπηρεσιών αυτών, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ευκολότερη πρόσβαση, υψηλότερη ποιότητα και ελεγχόμενο κόστος σε συνεργασία με παρόχους Υπηρεσιών Υγείας.
Η πολιτεία, σε γενικές γραμμές, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα τόσο στην τσέπη των ασφαλισμένων όσο και των επιχειρήσεων για να στηριχθεί μια συμπληρωματική επικουρική ασφάλιση, όπως είναι τα επαγγελματικά ταμεία. Υπάρχει λύση κατά τη γνώμη σας;
Είναι αλήθεια ότι ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών έχει μειωθεί σημαντικά. Παράλληλα οι εισφορές που καταβάλλονται από εργοδότες και εργαζόμενους είναι αρκετά υψηλές, περιορίζοντας περαιτέρω το ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί για συμπληρωματική συνταξιοδοτική ασφάλιση. Παρόλα αυτά, υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων – κυρίως μεσαίων και μεγάλων- όπως και ένας μεγάλος αριθμός πολιτών που έχει επιλέξει συμπληρωματικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα της ιδιωτικής ασφάλισης. Οι αριθμοί αυτοί βέβαια θα μπορούσαν να είναι σημαντικά μεγαλύτεροι και η εν γένει συμβολή της ιδιωτικής ασφάλισης στο σύνολο των συνταξιοδοτικών παροχών πολύ μεγαλύτερη, αν υπήρχε ευνοϊκότερο πλαίσιο φορολογικών κινήτρων.
Η ενδεχόμενη επιπλέον προσθήκη της ιδιωτικής ασφάλισης συμπληρωματικά στην κοινωνική ασφάλιση, της οποίας ο ρόλος ούτε αμφισβητείται ούτε παρακάμπτεται, θα αύξανε υπό προϋποθέσεις την αποδοτικότητα του συστήματος, τη διαφάνεια του και την οικονομική του ευστάθεια σε βάθος χρόνου, μειώνοντας την εξάρτηση από τις δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις, όπως έχει γίνει στις ευρωπαϊκές χώρες που εφαρμόστηκε. Με όποιο τρόπο και αν οργανωνόταν η συμπληρωματική ιδιωτική ασφάλιση, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, έχοντας μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, θα μπορούσαν να έχουν σημαίνοντα ρόλο είτε ως πάροχοι, είτε ως διαχειριστές, δρώντας σαν μακροχρόνιοι θεσμικοί επενδυτές προς όφελος της Ελληνικής οικονομίας.
Το 2018 η ασφαλιστική αγορά σημείωσε μικρή ανάκαμψη. Κυρίως ενισχύθηκαν τα προγράμματα υγείας . Πως το σχολιάζετε και ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2019;
Ο κλάδος ασφάλισης υγείας είναι ο μοναδικός ασφαλιστικός κλάδος που δεν υπέστη σημαντική μείωση του όγκου του κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ο βασικότερος λόγος για αυτό είναι ότι υπάρχει ζήτηση για προγράμματα ασφάλισης υγείας από την πλευρά των καταναλωτών και μοναδική τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη είναι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Κατά συνέπεια η ενίσχυση των προγραμμάτων υγείας το 2018 δεν αποτελεί έκπληξη και αναμένεται να συνεχισθεί και το 2019 ίσως με λίγο μεγαλύτερο ρυθμό.
Ένας ακόμη κλάδος που παρουσίασε αξιόλογη αύξηση τα τελευταία έτη και αναμένεται να εμφανίσει σχετικά υψηλό ποσοστό ανάπτυξης και το 2019 είναι αυτός των ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. Τα προγράμματα αυτά τείνουν να γίνουν μία από τις βασικότερες παροχές των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων προς τους εργαζόμενους τους, καθώς δίνουν την δυνατότητα δημιουργίας σημαντικού ποσού εφάπαξ ή σύνταξης μέσω μικρών μηνιαίων εισφορών που τυγχάνουν φορολογικής απαλλαγής.
Εν γένει πάντως, το 2019 δεν αναμένεται – μακάρι να αποδειχθεί λάθος αυτή η εκτίμηση – να παρουσιαστεί σημαντική αύξηση των συνολικών ασφαλίστρων σε επίπεδο αγοράς. Καθώς η οικονομία βγαίνει σταδιακά από την περίοδο της κρίσης, δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμη οι συνθήκες που θα μπορούσαν να δώσουν σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς και της ασφαλιστικής συνείδησης.
Ειδικά στην Εθνική Ασφαλιστική ενισχύθηκε πέρυσι ο κλάδος ζωής. Πώς κινείται ο όμιλος το 2019 και σε ποια προϊόντα επικεντρώνεται φέτος περισσότερο το ενδιαφέρον σας;
Η Εθνική Ασφαλιστική είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ασφαλιστικής αγοράς της χώρας μας και ειδικά στον κλάδο ζωής και υγείας κατέχει πολύ υψηλό μερίδιο αγοράς που υπερβαίνει το 20%. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι δεν επαναπαυόμαστε αλλά αναπτυσσόμαστε διαρκώς, γεγονός που μας γεμίζει με ικανοποίηση και αισιοδοξία. Το 2019 έχει ξεκινήσει με πολύ αισιόδοξα μηνύματα σε όλους τους κλάδους και ιδιαίτερα στους κλάδους υγείας και συντάξεων, που τρέχουν με διψήφια ποσοστά ανάπτυξης. Στον κλάδο υγείας το πλήρες πρόγραμμα Full Health, τρία χρόνια μετά το πρώτο λανσάρισμα του, παρουσιάζει μεγάλη δυναμική και αποτελεί το best seller της αγοράς μας. Ταυτόχρονα σημαντική άνοδο παρουσιάζουν οι πωλήσεις του συνταξιοδοτικού προγράμματος «Εθνική Σύνταξη» από όλα τα δίκτυα πωλήσεων. Τέλος η εταιρία μας μόλις ανακοίνωσε ένα νέο πρωτοποριακό προϊόν στον Κλάδο Πυρός-Full Home, που πιστεύουμε ότι θα καλύψει ιδιαίτερες ανάγκες των ασφαλισμένων.
Η τραγωδία στο Μάτι κατέδειξε την ανυπαρξία κάλυψης έναντι φυσικών καταστροφών. Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών έχει προτείνει ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια για κάλυψη ομάδων πολιτών έναντι καταστροφών. Ποια είναι η γνώμη σας;
Η άποψη της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος είναι ότι, η καλύτερη δυνατή λύση στο πρόβλημα αυτό, μπορεί να προέλθει από τη συνεργασία και την από κοινού και συντονισμένη αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, πολιτείας και ασφαλιστικών εταιρειών.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η πολιτεία θα πρέπει να ενισχύσει με κίνητρα την ανάπτυξη ασφαλιστικής συνείδησης των καταναλωτών ή και – εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό – να επιβάλει την υποχρέωση ασφάλισης, να αποφασίσει το μερίδιο συμμετοχής της στην οικονομική αποκατάσταση ζημιών από φυσικές καταστροφές, να προβεί στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, να αντιμετωπίσει κοινωνικά προβλήματα που ίσως δημιουργηθούν ή επιταθούν σ΄ ένα τέτοιο ενδεχόμενο κ.ά.
Η ιδιωτική ασφάλιση από την πλευρά της, πέρα από την δυνατότητα εξεύρεσης του μεγαλύτερου μέρους της απαιτούμενης ασφαλιστικής κάλυψης, είναι αυτή που θα προσφέρει την τεχνογνωσία και εμπειρία της σε θέματα όπως συλλογή στατιστικών στοιχείων, μοντελοποίηση, τιμολόγηση, διαχείριση και διακανονισμό ζημιών κλπ., και γενικότερα υπηρεσίες χωρίς τις οποίες θα είναι αδύνατη η εφαρμογή της λύσης που προτείνεται από την Ένωση.
Τα οφέλη γενικά από μια σύμπραξη πολιτείας και ιδιωτικής ασφάλισης είναι πάρα πολλά και άκρως σημαντικά, από τα οποία ενδεικτικά θα αναφέρω: την ανακούφιση του κρατικού προϋπολογισμού, την περαιτέρω ανάπτυξη της ασφαλιστικής παραγωγής που θα οδηγήσει στην αύξηση των θέσεων εργασίας, την αύξηση των κρατικών εσόδων από το Φόρο Ασφαλίστρων αλλά και το ΦΠΑ επί των εργασιών και υλικών που απαιτούνται για αποκατάσταση των ζημιών, την αύξηση των αποθεματικών των ασφαλιστικών εταιριών με ανάλογες θετικές συνέπειες στις επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα κλπ., με κυριότερο όμως όφελος, αν όχι την εξάλειψη, τουλάχιστον τη σημαντική υποβάθμιση των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων που ανακύπτουν ως συνέπεια επέλευσης φυσικών καταστροφών.
Η μόνιμη ένσταση των πολιτών που σκέφτονται να υπογράψουν ένα ατομικό ασφαλιστικό συμβόλαιο είναι το αιφνίδιο κραχ . Τα κρούσματα απάτης στο παρελθόν έχουν αφήσει ανοιχτές πληγές. Τι θα απαντούσατε στις ενστάσεις του υποψήφιου ασφαλισμένου;
Την τελευταία δεκαετία έχει θεσμοθετηθεί μία σειρά από σημαντικές ευρωπαϊκές οδηγίες και κανονισμούς που θωρακίζουν την ιδιωτική ασφάλιση και ενισχύουν την αξιοπιστία της. Οι οδηγίες αυτές αφορούν όλα τα επίπεδα δραστηριότητας μίας ασφαλιστικής επιχείρησης, από τον σχεδιασμό και την διανομή των προϊόντων μέχρι την εταιρική διακυβέρνηση. Κατ’ αρχάς η ενσωμάτωση της οδηγίας Solvency II είχε ως αποτέλεσμα την σημαντική ενίσχυση των κεφαλαίων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, τη θέσπιση κανόνων διαφάνειας στην αποτύπωση της οικονομικής τους κατάστασης και την υιοθέτηση σύγχρονων ισχυρών κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης από αυτές. Κυρίως όμως, συνέδεσε ευθέως τους κινδύνους που αναλαμβάνουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις με τα απαιτούμενα κεφάλαια για την λειτουργία τους, καθιστώντας τις αποτελεσματικότερες στην βασική τους αποστολή δηλαδή την ανάληψη και διαχείριση κινδύνων.
Παράλληλα, η εποπτεία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν. Έχει ενισχυθεί σημαντικά , υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδας και εκτός από αυστηρή είναι πλέον προληπτική, δηλαδή ο επόπτης έχει την πληροφόρηση και τη δυνατότητα να παρεμβαίνει πριν δημιουργηθούν προβλήματα σε μία ασφαλιστική επιχείρηση.
Η αυστηρή εποπτεία και το ισχυρό θεσμικό πλαίσιο κανόνων μέσα στους οποίους λειτουργεί η ασφαλιστική αγορά, έχουν εμφανή και μετρήσιμα αποτελέσματα. Όπως φαίνεται στην ετήσια έκθεση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, κατά το 2018 τα συνολικά κεφάλαια των ασφαλιστικών επιχειρήσεων ήταν 3,7 δις ευρώ ενώ τα ασφάλιστρα ανήλθαν σε 4 δις ευρώ. Σχεδόν για κάθε ένα ευρώ ασφαλίστρων υπάρχει ένα ευρώ κεφαλαίων. Δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει ισχυρότερη απόδειξη για τη φερεγγυότητας της αγοράς μας.
