Η 15η Ιουνίου είναι αφιερωμένη διεθνώς στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την κακοποίηση των ηλικιωμένων. Η κακοποίηση μπορεί να εκδηλωθεί ως πράξη ή ως παράλειψη της φροντίδας, είτε είναι ηθελημένη είτε αθέλητη. Μπορεί να συμβεί μία φορά ή επανειλημμένα και περιλαμβάνει επίσης την έλλειψη κατάλληλης αντίδρασης σε περιπτώσεις κακοποίησης. Αυτή η κακοποίηση μπορεί να συμβεί μέσα σε μια σχέση εμπιστοσύνης και να προκαλέσει σωματική βλάβη ή άγχος στους ηλικιωμένους. Ενώ μπορεί να είναι σωματική, πιο συχνά είναι συναισθηματική και περιλαμβάνει την εγκατάλειψη από τους φροντιστές, την απομόνωση ή την οικονομική εκμετάλλευση.
Η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία, μέσω των εκπαιδευτικών της δραστηριοτήτων, εκπαιδεύει τους επαγγελματίες υγείας και πρόνοιας στην αναγνώριση και αντιμετώπιση της κακοποίησης των ηλικιωμένων. Παράλληλα, συνεργάζεται με άτομα και φορείς για την επίτευξη θεσμικών αλλαγών που προάγουν τα δικαιώματα των ηλικιωμένων.
Στην Ελλάδα, τα δεδομένα για την κακοποίηση των ηλικιωμένων είναι ελάχιστα, σύμφωνα με την Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία. Δεν υπάρχει συστηματική και αποτελεσματική καταγραφή των περιστατικών κακοποίησης ηλικιωμένων, με αποτέλεσμα πολλές περιπτώσεις να μην αναγνωρίζονται ή να μην κοινοποιούνται στις αρχές. Εκτιμάται ότι το φαινόμενο είναι σοβαρό και μπορεί να αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία και τη ζωή των ηλικιωμένων. Σύμφωνα με δημοσίευμα, το 2022 υπήρξαν 695 καταγγελίες κακοποίησης ηλικιωμένων στη «Γραμμή Ζωής» (1065).
Η μελέτη ABUEL, που διεξήχθη το 2009 σε 7 χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έδειξε ότι η χαμηλή κοινωνική υποστήριξη συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα κακοποίησης. Σύμφωνα με τη μελέτη, η ψυχολογική κακοποίηση ήταν η πιο συχνή, ακολουθούμενη από την οικονομική εκμετάλλευση, ενώ η σωματική κακοποίηση ήταν λιγότερο συχνή. Η Ελλάδα ήταν έκτη στη συχνότητα εμφάνισης ψυχολογικής κακοποίησης, τρίτη στη σωματική κακοποίηση και στην οικονομική εκμετάλλευση και πρώτη στη σεξουαλική κακοποίηση, η οποία όμως ήταν η λιγότερο συχνή μορφή κακοποίησης που αναφέρθηκε. Επιπλέον, στην Ελλάδα, η κακοποίηση ήταν πιο συχνή στις γυναίκες από ό,τι στους άντρες σε όλες τις μορφές της.
Η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία τονίζει ότι από τα παραπάνω στοιχεία το μέγεθος του προβλήματος στην Ελλάδα δεν μπορεί να εκτιμηθεί, καθώς τα δεδομένα είναι ανεπαρκή ή παρωχημένα, ενώ δεν υπάρχουν σύγχρονα και επαρκή στοιχεία για τα αίτια, την πρόληψη και τη διαχείριση των περιπτώσεων κακοποίησης ηλικιωμένων.
Όπως σημειώνουν οι ειδικοί της Εταιρείας, η πρόληψη της κακοποίησης πρέπει να είναι στόχος των αρμόδιων φορέων. Απαιτούνται νομοθετικές παρεμβάσεις και καλύτερη οργάνωση των υπηρεσιών υγείας για να εντοπίζονται και να καταγράφονται έγκαιρα τα περιστατικά κακοποίησης ηλικιωμένων. Η ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και της κατ’ οίκον νοσηλευτικής φροντίδας μπορεί να συμβάλει σημαντικά. Επίσης, η οργάνωση υπηρεσιών υποστήριξης των ηλικιωμένων και των φροντιστών τους, καθώς και η συμμετοχή εθελοντών, π.χ. μέσω των ΚΑΠΗ, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της κακοποίησης.
Ο απροσδόκητος παράγοντας που επιταχύνει τη γήρανση στις γυναίκες – Τους «κλέβει» έως και 6 μήνες
Φαίνεστε μικρότεροι από την ηλικία σας; Τι σημαίνει αυτό για την υγεία σας
Πέντε κινήσεις που προσφέρουν ευεξία και μακροζωία σε κάθε 65χρονο
