*Γράφει ο Δημήτρης Χαϊδόπουλος, Γυναικολόγος – Ογκολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γυναικολογικής Ογκολογίας ΕΚΠΑ
Η πρώτη ημερίδα με θέμα «Breaking Bad News στην Μαιευτική και Γυναικολογία», που διοργανώθηκε από την Α᾽ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα (Διευθυντής: Γ. Δασκαλάκης), εστίασε στο πώς επικοινωνούν οι ιατροί τα άσχημα νέα για την υγεία στους ασθενείς τους.
Πώς ανακοινώνεται λοιπόν σε μία ασθενή η πληροφορία ότι πάσχει απο κάποιο γυναικολογικό καρκίνο; Σε μια τόσο δύσκολη περίπτωση, η εξατομίκευση του χειρισμού καθώς και το πώς μαθαίνει ο ιατρός να ανακοινώνει αυτά τα νέα έχουν εξαιρετική σημασία. Σύμφωνα με μελέτες όμως, μόνο 30% των ιατρών είχε κάποια εκπαίδευση ή συμμετοχή σε κάποιο σεμινάριο με στόχο την καλύτερη επικοινωνία των κακών νέων.
Ωστόσο, είναι ουσιαστικό το επικοινωνιακό «δέσιμο» και η ανάπτυξη ενός κλίματος εμπιστοσύνης του ιατρού με την ασθενή. Σε αυτό το πλαίσιο έχουν αναπτυχθεί διαφορετικοί αλγόριθμοι εκ των οποίων ο περισσότερο γνωστός είναι τα SPIKES που είναι το ακρωνύμιο για:
S (Set up the interview – ο χώρος που θα ανακοινωθούν τα νέα, ένα γραφείο χωρίς φασαρία, η ηρεμία του ιατρού και ο χρόνος που θα αφιερώσει στην ασθενή)
P (Perception – τι γνωρίζουν οι ασθενείς για τη νόσο τους)
I (Invitation – να λάβει ο ιατρός την «πρόσκληση» της ασθενούς ώστε να της εξηγήσει περισσότερα για τη νόσο από την οποία πάσχει)
K (Knowledge – οι πληροφορίες που δίνει ο θεράπων στην ασθενή)
E (Emotions – ο ιατρός να στηρίξει συναισθηματικά την ασθενή)
S (Strategize and summarize – να συνοψίσει και να χαράξει μία στρατηγική για την αντιμετώπιση της ασθένειας.
Απο σχετικά ερωτηματολόγια που έχουν συμπληρωθεί απο ασθενείς με Γυναικολογικό καρκίνο, φαίνεται ότι αυτό που εκτιμούν περισσότερο οι γυναίκες είναι το να ενημερωθούν σωστά απο τον ιατρό τους (μεγάλη σημασία το να διαθέτει χρόνο για να το κάνει σωστά και όχι «στο πόδι» λόγω έλλειψης χρόνου) καθώς και το να έχουν εμπιστοσύνη στον ιατρό, που προϋποθέτει να είναι ενημερωμένος για τις τελευταίες εξελίξεις της νόσου παρακολουθώντας και συμμετέχοντας σε συνέδρια, σεμινάρια κλπ.
Βρέθηκε επίσης ότι οι ασθενείς που δεν είναι ικανοποιημένες από τον θεράποντα ιατρό τους (ανεπαρκής ενημέρωση ή ενημέρωση με δυσνόητη ιατρική ορολογία, έλλειψη χρόνου, αδιαφορία για τα συναισθήματα της ασθενούς) σε μεγάλο ποσοστό θα αλλάξουν τον ιατρό και ενδεχομένως να μην ακολουθήσουν την θεραπεία που τους έχει προτείνει.
Η ανακοίνωση σε μία ασθενή ότι πάσχει από καρκίνο έχει μεγάλη ψυχική επίπτωση και στους ιατρούς. Οι ιατροί έχουν μεγάλη ανησυχία και άγχος όταν ανακοινώνουν αυτά τα νέα, πράγμα που έχει επιπτώσεις στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή τους. Η πλειοψηφία των ιατρών πιστεύει ότι όλοι οι ιατροί που δυνητικά θα ανακοινώνουν άσχημα νέα θα έπρεπε να εκπαιδεύονται για να το κάνουν είτε στην Ιατρική Σχολή είτε κατά την διάρκεια της ειδικότητας.
Καρκίνος: Έξι ύποπτα σημάδια που προειδοποιούν για τη νόσο – Τι να κάνετε
Ακτινογραφία θώρακος: Τη «διαβάζει» καλύτερα ένας ακτινολόγος ή η τεχνητή νοημοσύνη; Έρευνα απαντά
«Δεν έχεις κάτι, είναι όλα στο κεφάλι σου» – Τι είναι το Ιατρικό Gaslighting και γιατί μας αφορά
