Εν μέσω δύο σφοδρών επιδημικών κυμάτων, κορωνοϊού και γρίπης αντίστοιχα, υποδέχονται το νέο έτος οι Έλληνες, με τις υγειονομικές και επιστημονικές αρχές να συστήνουν τη χρήση μάσκας αλλά και τον εμβολιασμό, σε μία προσπάθεια να αποφευχθούν περαιτέρω μολύνσεις και να αποτραπούν νοσηλείες και θάνατοι.
Σε ό,τι αφορά τον κορωνοϊό, η υποπαραλλαγή JN.1 κάνει αισθητή την παρουσία της, αποτελώντας τουλάχιστον το 30% των κρουσμάτων, σε μία δυναμική πορεία που αναμένεται να κορυφωθεί μέσα στον Ιανουάριο. Από την άλλη πλευρά, το κύμα της εποχικής γρίπης βρίσκεται στο ξεκίνημά του, γεγονός που σημαίνει ότι θα υψώνεται για τις επόμενες έξι με επτά εβδομάδες.
Η εορταστική ατμόσφαιρα θα υποχωρήσει, όπως όλα δείχνουν, αφήνοντας βαρύ ιικό φορτίο εντός κι εκτός νοσοκομείων, με τα παιδιά να «οδηγούν» το κύμα της γρίπης, και τους ηλικιωμένους και τους ευάλωτους, που δεν έχουν θωρακιστεί με τα εμβόλια της γρίπης και του κορωνοϊού, να απειλούνται με σοβαρή νόσηση ή/και θάνατο εάν προσβληθούν από τους κυρίαρχους αυτούς αναπνευστικούς ιούς.
‘Ηδη στην εκπνοή του το 2023 βρίσκει πάνω από 1.700 ανθρώπους να νοσηλεύονται λόγω λοίμωξης covid στα νοσοκομεία όλης της χώρας, με τους περισσότερους από αυτούς στα νοσηλευτικά ιδρύματα της Αττικής. Περίπου 300 είναι σε Μονάδες (Εντατικής Θεραπείας, Αυξημένης Φροντίδας, Ειδικών Λοιμώξεων), αλλά μόνο το 1/4 είναι διασωληνωμένοι, στοιχείο πολύ θετικό κατά τους ειδικούς, που μπορεί να αποδοθεί στην ανοσία (υβριδική και εμβολιαστική) σε συνδυασμό με τις αποτελεσματικές αντιικές θεραπείες. Το αντίστοιχο διάστημα το 2021 οι διασωληνωμένοι λόγω covid στις Μονάδες ήταν εκατοντάδες, οδηγώντας μοιραία σε περισσότερες απώλειες αλλά και σε πίεση τις ΜΕΘ.
Ωστόσο, η διασπορά του κορωνοϊού είναι μεγάλη και μέσα στα νοσοκομεία, γεγονός που οδήγησε την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων στην απόφαση για ισχυρή σύσταση αναφορικά με τη χρήση μάσκας σε υγειονομικούς εργαζόμενους και συνοδούς ασθενών μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Στην έκτακτη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης, οι ειδικοί γνωμοδότησαν επίσης για την ανάγκη εμβολιασμού των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και για την τήρηση όλων των μέτρων προστασίας, ιδίως όταν πρόκειται για συναναστροφές και συναντήσεις με ηλικιωμένα άτομα του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος, λόγω των εορτών.
Οι γιορτές σηκώνουν ψηλά το κύμα κορωνοϊού
«Το κύμα του κορωνοϊού έχει σηκωθεί από τις αρχές Δεκεμβρίου στη χώρα μας, με καθυστέρηση σε σύγκριση με το αντίστοιχο κύμα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Γι αυτό καταγράφεται τώρα αυτός ο αριθμός κρουσμάτων, ενώ η εορταστική συγκυρία επιδεινώνει την κατάσταση, φέρνοντας μολύνσεις με πιο ταχύ ρυθμό. Ο κορωνοϊός, και η υποπαραλλαγή JN.1, θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά έως και το δεύτερο 10ήμερο του Ιανουαρίου. Με βάση την πορεία που είχε η JN.1 σε ΗΠΑ και Ευρώπη, θα φτάσει και στην Ελλάδα στο 55-60% των κρουσμάτων» λέει ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και του ΔΣ του ΕΟΔΥ, Δημήτρης Παρασκευής.
Αντίθετα, το κύμα της γρίπης, όπως εξηγεί, βρίσκεται στην αρχή του. «Η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός RSV, καταγράφουν μεγάλη κυκλοφορία σε παιδιά. Ουσιαστικά τώρα θα αυξηθούν οι μεταδόσεις και οι μολύνσεις λόγω και των δύο ιών, και σε παιδιά και σε μεγάλους. Τα μέτρα υγιεινής είναι τα όπλα που έχουμε όλοι, με τον εμβολιασμό να παραμένει το κύριο όπλο των ευπαθών» λέει ο καθηγητής.
Καθώς και τα δύο επιδημικά κύματα κινούνται ανοδικά η αύξηση των νοσηλευομένων είναι δεδομένη τις επόμενες εβδομάδες, προκαλώντας και ανάλογο κύμα ανησυχίας για την πίεση στο σύστημα υγείας που προσπαθεί ακόμη να διαχειριστεί τις πληγές της πανδημίας με την έλλειψη προσωπικού αλλά και την εξουθένωση όσων εργαζόμενων έχουν παραμείνει στα νοσοκομεία.
«Διανύουμε δύσκολες ημέρες στις πνευμονολογικές κλινικές, που μας θυμίζουν τις περιόδους της πανδημίας. Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά με τόσους ασθενείς εντός κι εκτός νοσοκομείων δεν το είχαμε φανταστεί, με δεδομένο ότι υπάρχουν επικαιροποιημένα και δωρεάν διαθέσιμα εμβόλια για τον κορωνοϊό. Οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς είναι οι πιο εύκολοι στόχοι για τον κορωνοϊό, έρχονται με βαριά εικόνα στο νοσοκομείο, όταν προσβληθούν από τον ιό» λέει ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νικόλαος Τζανάκης, απευθύνοντας έκκληση σε όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου να σπεύσουν να εμβολιαστούν και για τον κορωνοϊό και για τη γρίπη το συντομότερο δυνατό.
«Είναι σημαντικό να θωρακιστούν γιατί οι ιοί θα είναι σε μεγάλη κυκλοφορία το επόμενο τρίμηνο. Το ανοσολογικό ‘χρέος’, αυτό που όλοι πια οφείλουμε από το ανοσοποιητικό μας μετά την πανδημία και τα lockdown, δεν έχει μειωθεί παρότι διανύουμε τη δεύτερη χρονιά με εμβόλια για την covid» σημειώνει.
Εμβόλια και αντιικά για την αναχαίτιση της επιδημίας
Και οι δύο καθηγητές υπογραμμίζουν την ανάγκη να επικαιροποιηθεί το μήνυμα του εμβολιασμού ιδίως για τον κορωνοϊό. «Με έναν ακατανόητο τρόπο έχει περάσει η λανθασμένη αντίληψη σε πολλούς πως μια -δυο δόσεις εμβολίου για τον κορωνοϊό αρκούν. Δεν έχει επικοινωνηθεί και κατανοηθεί πως πρόκειται για ένα εποχικό εμβόλιο, όπως ακριβώς αυτό της γρίπης» λέει ο κ.Παρασκευής.
«Κάποιες ομάδες του πληθυσμού όπως οι ηλικιωμένοι που πληρώνουν σαφώς με τη ζωή τους τη νόσηση με covid, πρέπει να το κάνουν κάθε χρόνο. Εφέτος, που οι εμβολιασμένοι άνω των 65 χρόνων είναι λιγότεροι από 170.000, αποτυπώνεται στα κρούσματα και στις νοσηλείες. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, οι θάνατοι θα αυξηθούν και από τους 40 που καταγράφονταν εβδομαδιαίως αρχές Δεκεμβρίου θα φτάσουν τους 80 στο τέλος Ιανουαρίου» επισημαίνει ο κ. Τζανάκης.
Το ίδιο εμφατικά καλούν οι δυο ειδικοί τους πολίτες να αξιοποιούν άμεσα, μετά τη μόλυνσή τους, το πλεονέκτημα της κατ’ οίκον αντιικής θεραπείας, καθώς μπορεί να συνταγογραφηθεί από τους προσωπικούς γιατρούς, που γνωρίζουν τον ιατρικό τους φάκελο, να παραληφθεί από όλα τα φαρμακεία του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ και να αποτρέψει μια σοβαρή λοίμωξη covid με τον κίνδυνο νοσηλείας που αυτή συνεπάγεται. Ενδεικτικό της ανάγκης να χορηγούνται εντός 48 ωρών τα αντιικά φάρμακα είναι ότι προγραμματίζεται ενημερωτικό σεμινάριο (webinar) από το υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΔΥ και τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο για τους επαγγελματίες υγείας προκειμένου να επιταχυνθεί η χορήγηση των αντιικών φαρμάκων.
