Κοιμάται τον ύπνο του δικαίου στα πιο απίθανα σημεία: πάνω στα κλαδιά των δέντρων, στα κεραμίδια, μέσα στην ντουλάπα. Και θα κοιμηθεί εξίσου καλά στον πιο αναπαυτικό καναπέ, βεβαίως. Αλλά δεν είναι λίγες οι φορές, που το αγαπημένο μας αιλουροειδές, η γάτα, τινάζεται απότομα από τον βαθύ της ύπνο και, αμέσως μετά, εξαφανίζεται. Μας φέρνει γέλιο, όταν το κάνει. Κι έπειτα αναρωτιόμαστε: μήπως είδε κάποιο κακό όνειρο; Βλέπουν όνειρα οι γάτες;
Η εκτροφέας γάτας Νορβηγικού Δάσους, Θεοδώρα Αντωνίου, έχει την απάντηση.
«Οι γάτες κοιμούνται, κατά μέσον όρο, 15 ώρες την ημέρα. Κάποιες… πρωταθλήτριες του ύπνου φτάνουν ακόμη και τις 20 ώρες το εικοσιτετράωρο!
Μπορούν να αποκοιμηθούν οπουδήποτε: πάνω στο κλαδί ενός δέντρου, ή στην πιο αναπαυτική πολυθρόνα του σπιτιού, ενώ οι στάσεις του ύπνου τους είναι αξιοζήλευτες ακόμη και από δασκάλους γιόγκα.
Ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα όσων έχουν παρατηρήσει τη γάτα την ώρα που κοιμάται και τη βλέπουν να κουνά τα μουστάκια της και να τινάζει τα πατουσάκια της, είναι αν εκείνη τη στιγμή ονειρεύεται.
Τι υποστηρίζουν οι ερευνητές
Ερευνητές ισχυρίζονται ότι ο εγκέφαλος της γάτας εμφανίζει αρκετές ομοιότητες με τον ανθρώπινο, και πως είναι σχεδόν βέβαιο ότι και οι γάτες ονειρεύονται. Άλλωστε, σχετικές έρευνες κατέγραψαν την εγκεφαλική δραστηριότητα ποντικών την ώρα που ήταν ξύπνια, αλλά και κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, και αφού τις συνέκριναν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλα θα θηλαστικά ονειρεύονται.
Ακόμη ένα στοιχείο, το οποίο πείθει τους επιστήμονες ότι οι γάτες ονειρεύονται, είναι η μνήμη. Οι γάτες σίγουρα μπορούν να εκπαιδευτούν, ώστε να θυμούνται και να ακολουθούν εντολές, όπως και να αντιδρούν με αποτελεσματικότητα σε καταστάσεις παρόμοιες με αυτές που έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν.
Τα όνειρα, όπως έχει αποδειχτεί από μελέτες, παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και τη χρήση της μνήμης, οπότε είναι μια καλή ένδειξη ότι οι γάτες ονειρεύονται.
Επίσης οι γάτες εμφανίζουν παρόμοια συμπεριφορά με τους ανθρώπους, τους ποντικούς και τους σκύλους κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τα μουστάκια τους κινούνται, όπως και οι πατούσες τους κάποιες φορές, ή κάνουν κινήσεις με το στόμα και τη μύτη.
Αυτές οι κινήσεις αποτελούν ένδειξη ύπνου σταδίου REM, δηλαδή του ίδιου σταδίου στο οποίο οφείλονται τα όνειρα στους ανθρώπους. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, βέβαια, οι οποίοι χρειάζονται περίπου 90 λεπτά για να ολοκληρώσουν έναν πλήρη κύκλο ύπνου (ελαφρύς ύπνος, βαθύς ύπνος, ύπνος REM), στις γάτες ένας πλήρης κύκλος ύπνου διαρκεί μόλις 22 λεπτά.
Φυσικά, είναι αδύνατον να γνωρίζουμε με σιγουριά τι βλέπει η γάτα μας στα όνειρά της. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι, όπως και ο άνθρωπος, ονειρεύεται καταστάσεις τις οποίες βίωσε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Υπάρχει η πιθανότητα τα όνειρά τους, όπως και τα δικά μας, να μην ανταποκρίνονται με πιστότητα στην πραγματικότητα, και ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλές φορές τινάζονται από τον ύπνο τους τρομαγμένες. Το ότι βλέπουμε τα πόδια τους να κινούνται, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ονειρεύονται πως τρέχουν, καθώς η κίνηση μπορεί να οφείλεται, απλά, σε τυχαία ερεθίσματα του εγκεφάλου και να μη συνδέεται με το όνειρο.
Το κύριο αισθητήριο όργανο, στο οποίο οφείλονται οι εικόνες που «βλέπει» ένας άνθρωπος στα όνειρά του, είναι τα μάτια. Οι γάτες, όμως, βλέπουν διαφορετικά από ό,τι οι άνθρωποι. Τα αντικείμενα, ακόμη και τα άτομα, που έχουν απόσταση μεγαλύτερη από 80 εκατοστά από το πρόσωπό τους, εμφανίζονται πολύ θολά, ενώ τα μάτια τους αντιλαμβάνονται και καταγράφουν κινήσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι τα ανθρώπινα. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι οι γάτες βλέπουν με μεγάλη λεπτομέρεια σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, και ότι πολύ σημαντικά αισθητήρια όργανα, που τις βοηθούν να σχηματίζουν σαφή εικόνα στο μυαλό τους, είναι η όσφρηση και η ακοή. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, τα όνειρά τους να συμπεριλαμβάνουν περισσότερες μυρωδιές και ήχους, παρά εικόνες, σε σχέση με τα ανθρώπινα».
