Παραιτήσεις, burn-out και ιατρικές ειδικότητες που δεν έχουν πια…πέραση στους νέους γιατρούς, «ερημώνουν» τα νοσοκομεία. Το ΕΣΥ αντιμετωπίζει ελλείψεις που γιγαντώθηκαν μετά την πανδημία και επιστρέφει στην εποχή που οι νέοι γιατροί έφευγαν μαζικά για το εξωτερικό.
Τις τελευταίες εβδομάδες παραίτηση υπέβαλαν τέσσερις γενικοί χειρουργοί στα Χανιά, τρεις παθολόγοι από τη Σπάρτη, δύο παιδοψυχίατροι (η μία – και μοναδική για τρεις νομούς – από την Πρέβεζα και ακόμη ένας από την Κέρκυρα).
Παράλληλα, παθολόγοι από το Ηράκλειο Κρήτης είναι σε οριακή κατάσταση λόγω κόπωσης και ανάγκης να πηγαινοέρχονται στην παθολογική κλινική του νοσοκομείου Ρεθύμνου, ενώ υπολειτουργούν και τα εργαστηριακά τμήματα των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Σύμφωνα με δεδομένα της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ), το 2022 καταγράφηκαν 820 – 830 αποχωρήσεις μόνιμων ειδικευμένων γιατρών του ΕΣΥ. Οι 420 αφορούσαν σε συνταξιοδοτήσεις, με αποτέλεσμα περισσότερες από 400 να είναι παραιτήσεις. Οι γιατροί μάλιστα εκτιμούν ότι τα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του 2023 η κατάσταση είναι χειρότερη, με τα νοσοκομεία να μετρούν περίπου πέντε παραιτήσεις την ημέρα από το Πάσχα και μετά. Ενδεικτικά, την περασμένη Τετάρτη, 23/8, στη Διαύγεια αναρτήθηκαν αποφάσεις αποδοχής πέντε παραιτήσεων, καθώς και δύο συνταξιοδοτήσεων.
Οι παραιτήσεις εντείνουν τις ελλείψεις σε συγκεκριμένες ιατρικές ειδικότητες. Η απροθυμία των γιατρών για κάποιες ειδικότητες είναι από μόνο του ένα μεγάλο ζήτημα του ΕΣΥ που έχει να αντιμετωπίσει, μεταξύ άλλων, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Γνωστή «αφανής» ειδικότητα είναι οι αναισθησιολόγοι. Τους αναισθησιολόγους πλησιάζουν οι παθολόγοι, όπως επίσης και τρεις εργαστηριακές ειδικότητες: Ακτινοδιαγνώστες, κυτταρολόγοι και παθολογοανατόμοι.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα της Ελληνικής Αναισθησιολογικής Εταιρείας, από τα δημόσια νοσοκομεία λείπουν 280 αναισθησιολόγοι και υπηρετούν περίπου 620. Σε ορισμένες περιοχές οι ελλείψεις χτυπούν «κόκκινο». Για παράδειγμα, στη Βόρεια Ελλάδα, υπηρετεί το 50% των αναισθησιολόγων σε σχέση με αυτούς που χρειάζονται. Επίσης, νησιά καλύπτονται μόλις με έναν ή δύο αναισθησιολόγους και τεράστιο φόρτο εργασίας, ειδικά εάν ένας γιατρός είναι μόνος του.
Το Υπουργείο Υγείας έχει επιχειρήσει και στο παρελθόν να δώσει κίνητρα, μεταξύ άλλων την προσθήκη στο μηνιαίο μισθό των αναισθησιολόγων 400 ευρώ. Από τις αρχές του 2023, όμως, το ποσό αυτό έχει πάψει να είναι αφορολόγητο, με αποτέλεσμα να μην θεωρείται από τους αναισθησιολόγους σημαντικό δέλεαρ.
Όσον αφορά στους παθολόγους, δεν υπάρχουν πρόσφατες καταγραφές των ελλείψεων. Για να εφημερεύσει σωστά, όμως, μια κλινική νοσοκομείου απαιτούνται 4-5 ειδικευμένοι παθολόγοι, έτσι ώστε να βγαίνουν οι 6-8 εφημερίες τον μήνα. Ταυτόχρονα, απαιτείται αντίστοιχος αριθμός ειδικευομένων. Οι αναλογίες αυτές δεν τηρούνται για πολλά νοσοκομεία της χώρας. Ενδεικτικό του μικρού ενδιαφέροντος για την παθολογία είναι οι λίστες ειδικότητας στα μεγάλα νοσοκομεία. Στον «Ευαγγελισμό», σε αναμονή για ειδικότητα παθολογίας ήταν πριν τρία χρόνια 30-40 γιατροί, ενώ σήμερα ο αριθμός είναι μονοψήφιος.
Περισσότεροι από 5.000 γιατροί λείπουν από το ΕΣΥ
Με βάση τα οργανογράμματα του 2012, οι Ενώσεις των γιατρών εκτιμούν ότι λείπουν από το ΕΣΥ περισσότεροι από 5.000 γιατροί. Εκτός από τις παραιτήσεις που τους τελευταίους μήνες αποκτούν μορφή….χιονοστοιβάδας, ο γενικός γραμματέας της ΟΕΝΓΕ, Παναγιώτης Παπανικολάου, επισημαίνει ακόμη δύο «τάσεις».
«Φεύγουν και νεότεροι ειδικευμένοι γιατροί, δηλαδή συμβασιούχοι επικουρικοί και ο λόγος είναι η παράταση της ομηρίας τους. Επίσης, επιστρέφει ξανά το πρόβλημα με κενά ειδικευόμενων καθώς βρίσκουν καλύτερη δουλειά σε χώρες του εξωτερικού», αναφέρει.
Η κόπωση είναι ένας από τους λόγους που το ΕΣΥ έχει σταματήσει να προσελκύει τους γιατρούς. Το burn out «θερίζει» και αποτυπώνεται σε έρευνες. Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Τμήμα Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, το 83,3% επαγγελματιών υγείας δήλωσαν ότι εργάζονται σε υποστελεχωμένες υπηρεσίες υγείας. Το 69,1% εμφάνισε υψηλό επίπεδο επαγγελματικής εξουθένωσης, το 16,8% μέτριο επίπεδο εξουθένωσης και το 14,1% χαμηλό επίπεδο εξουθένωσης. Μάλιστα, η εξουθένωση ήταν μεγαλύτερη για τους νοσηλευτές σε σχέση με τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας. Πιο συγκεκριμένα, το 91,1% των νοσηλευτών δήλωσαν ότι είναι εξουθενωμένοι σε μεγάλο βαθμό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας ήταν 79,9%.
Πόσες προσλήψεις προγραμματίζει το Υπουργείο Υγείας
Το Υπουργείο Υγείας αναγνωρίζει τις ελλείψεις ιατρικού προσωπικού στα νοσοκομεία και τη δυσκολία να ενταχθούν νεότεροι γιατροί στο Σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται η διαμόρφωση του Χάρτη Υγείας που θα αποτυπώνει τις πραγματικές ανάγκες σε προσωπικό ανά περιοχή, με βάση τον πληθυσμό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα οι οργανισμοί των νοσοκομείων δεν έχουν ενημερωθεί εδώ και δύο δεκαετίες, ενώ έχουν μεταβληθεί τα πληθυσμιακά δεδομένα και οι ανάγκες ανά Περιφέρεια της χώρας.
Ακόμη και σήμερα, όμως, πριν ολοκληρωθεί η διαμόρφωση του Χάρτη, το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τις διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών και των νοσοκομείων, γνωρίζει τις ανάγκες για αυτό και οι θέσεις που προκηρύσσει είναι στοχευμένες.
Σε εξέλιξη είναι η διαδικασία για πρόσληψη 860 μόνιμων γιατρών του ΕΣΥ, παράλληλα με ακόμη 83. Οι τελευταίες θέσεις προκηρύχθηκαν από την υπηρεσιακή Υπουργό Υγείας, Αναστασία Κοτανίδου. Την ίδια στιγμή, «τρέχει» η προκήρυξη για 125 Συντονιστές Διευθυντές. Εκτός από τους γιατρούς, από το Υπουργείο Υγείας έχουν προωθηθεί προσλήψεις 4.000 νοσηλευτών και 1.900 ατόμων λοιπού προσωπικού.
Διαβάστε επίσης:
Γιατροί ΕΣΥ: Οι λόγοι που παραιτούνται – Το αποτύπωμα στα νοσοκομεία
