«Νους υγιής εν σώματι υγιεί» έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες και περίπου 2.500 χρόνια μετά, μια έρευνα έρχεται να αποδείξει… αυτό ακριβώς: Η τακτική άσκηση δεν κάνει καλό μόνο στο σώμα μας, αλλά και στο μυαλό.
Οι νευροεπιστήμονες του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον (OHSU), που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο eLife, ανακάλυψαν ότι ακόμα και μια σύντομη περίοδος έντονης γυμναστικής προωθεί άμεσα τη λειτουργία ενός γονιδίου που αυξάνει τις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων στον ιππόκαμπο, την περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τη μάθηση και τη μνήμη.
Προηγούμενες έρευνες σε ζώα και ανθρώπους έχουν δείξει ότι η τακτική άσκηση προωθεί τη γενικότερη υγεία του εγκέφαλου. Ωστόσο είναι δύσκολο να διαχωρίσουμε τα συνολικά οφέλη της άσκησης για την καρδιά, το ήπαρ και τους μύες από το συγκεκριμένο όφελος για τον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, μια υγιής καρδιά οξυγονώνει καλύτερα ολόκληρο το σώμα, όπως και τον εγκέφαλο.
Για το λόγο αυτό, λοιπόν, οι επιστήμονες με επικεφαλής τον Gary Westbrook, επιστήμονα στο Ινστιτούτο Vollum και καθηγητή νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του OHSU, σχεδίασαν μια μελέτη σε ποντίκια στην οποία μέτρησαν την απόκριση του εγκεφάλου σε μεμονωμένες περιόδους άσκησης. Τα ποντίκια, που κατά τα άλλα ακολουθούσαν καθιστική ζωή, για τη μελέτη τοποθετήθηκαν σε ρόδα τρωκτικών για μικρά χρονικά διαστήματα, τρέχοντας λίγα χιλιόμετρα μέσα σε δύο ώρες.
Έτσι, διαπιστώθηκε ότι τα σύντομα διαστήματα έντονης άσκησης – που σε ανθρώπινο επίπεδο αντιστοιχούν σε ένα παιχνίδι μπάσκετ μια φορά την εβδομάδα ή 4.000 βήματα – συνέβαλαν στην αύξηση των συνάψεων στον ιππόκαμπο. Οι επιστήμονες έκαναν αυτή τη σημαντική ανακάλυψη μέσω της ανάλυσης γονιδίων που αυξάνουν μεμονωμένους νευρώνες που ενεργοποιούνται κατά την άσκηση.
Από αυτά ξεχώρισε ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το Mtss1L, το οποίο σε μεγάλο βαθμό αγνοούσαν οι επιστήμονες σε προηγούμενες μελέτες του εγκεφάλου. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όταν αυτό το γονίδιο ενεργοποιείται μέσω της άσκησης, συμβάλλει στη μικρή ανάπτυξη των νευρώνων που ονομάζονται δενδρίτες και ευθύνονται για τον σχηματισμό συνάψεων.
Στην πραγματικότητα, η μελέτη έδειξε ότι μια μικρή αλλά έντονη προπόνηση είναι αρκετή για να προάγει τη δυνατότητα του εγκεφάλου για μάθηση. Σε επόμενο στάδιο, οι επιστήμονες σκοπεύουν να συνδυάσουν τις «εκρήξεις» άσκησης με μαθησιακές εργασίες για να κατανοήσουν καλύτερα τις συνέπειές της στη μάθηση και τη μνήμη.
