Αναμφίβολα όποιος επιλέγει να γίνει γιατρός, νοσηλευτής ή φροντιστής ανθρώπων με προβλήματα υγείας διακατέχεται από υψηλό αίσθημα προσφοράς προς τον συνάνθρωπο αλλά και αίσθημα ευθύνης. Πέρα από αυτό το βασικό προφίλ ωστόσο, ποιες άλλες είναι οι συνιστώσες που σκιαγραφούν το χαρακτήρα και την προσωπικότητα των γιατρών και όσων υπηρετούν στον τομέα της υγείας;
Μια νεότερη αυστραλιανή μελέτη, που ανέλυσε τα δεδομένα δύο εθνικών ερευνών, και δημοσιεύτηκε στο BMJ Open, κατέληξε σε ανάμεικτα συμπεράσματα. Ειδικότερα, οι γιατροί φαίνεται πως είναι πιο εξωστρεφείς, ευχάριστοι και ευσυνείδητοι, αλλά παράλληλα πιο νευρωτικοί και λιγότερο ανοιχτοί συγκριτικά με τους ασθενείς τους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτές οι διαφορές θα μπορούσαν να έχουν κλινικές επιπτώσεις στη σχέση γιατρού-ασθενούς, αλλά και στην επιτυχία της θεραπείας. Όπως εξηγούν, μέρος της εκπαίδευσης του υγειονομικού προσωπικού ενδεχομένως να τονίζει ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας διαφορετικά από αυτά των ασθενών τους. Η απόκλιση αυτή, όμως, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ασυμφωνία μεταξύ του τρόπου με τον οποίο οι γιατροί παρέχουν πληροφορίες και του τρόπου με τον οποίο οι ασθενείς τις λαμβάνουν.
«Για παράδειγμα, εάν κάποιος γιατρός είναι ευσυνείδητος, θα έχει την ίδια εκτίμηση για τους ασθενείς του, περιμένοντας να ακολουθήσουν τις συστάσεις. Ο υψηλότερος νευρωτισμός των γιατρών, ο οποίος σχετίζεται με το άγχος, θα μπορούσε να οδηγήσει τους γιατρούς να θεωρούν το άγχος ως φυσιολογικό μέρος της ζωής και, ως εκ τούτου, να υποτιμούν πώς επηρεάζει την ευημερία των ασθενών» εξηγούν οι ερευνητές.
Ευσυνείδητοι αλλά και αγχωμένοι
Για να εξαχθούν όσο το δυνατόν πιο έγκυρα συμπεράσματα, οι ερευνητές εξέτασαν ένα κράμα στοιχείων: από τη μια τη μελέτη Household, Income and Labour Dynamics in Australia (HILDA), που μελέτησε 25.358 μέλη του γενικού πληθυσμού ηλικίας 20-85 ετών, που περιλάμβανε στοιχεία από ασθενείς και φροντιστές, και από την άλλη τη μελέτη Balancing Employment and Life (MABEL), που εστίασε σε 19.351 γιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων.
Οι ερευνητές, εστιάζοντας στα πέντε πιο σημαντικά στοιχεία (Big 5) για την αξιολόγηση μιας προσωπικότητας -την ευσυνειδησία, τη δεκτικότητα, την εξωστρέφεια, τον νευρωτισμό και την ανοιχτότητα- αλλά και στον τρόπο δράσης των ατόμων -την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του ατόμου ή την πίστη σε κάποια ανώτερη ή εξωτερική δύναμη, θέλησαν να διαπιστώσουν εάν παρατηρούνται διαφορές στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μεταξύ των γιατρών και όλων των άλλων ομάδων, αλλά και μεταξύ των διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων.
Ίσως δεν ήταν απροσδόκητο το γεγονός ότι οι γιατροί ήταν πιο ευχάριστοι και εξωστρεφείς από όλες τις άλλες ομάδες. Παρουσίαζαν όμως και χαρακτηριστικά νευρωτισμού, ήταν δηλαδή πιο κυκλοθυμικοί και ευερέθιστοι. Επιπλέον, τόσο οι γιατροί όσο και οι επαγγελματίες φροντιστές είχαν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση από τους ασθενείς. Όμως, οι γιατροί ήταν σημαντικά πιο ευχάριστοι και συνεργάσιμοι από τους επαγγελματίες φροντιστές.
Aπροσδόκητα, όμως, οι γιατροί, με μικρή διαφορά, πίστευαν σε μεγαλύτερο βαθμό ότι εξαρτώνται από εξωτερικές δυνάμεις πέρα από τον έλεγχό τους, σε σύγκριση με το ευρύ κοινό. Δεν παρατηρήθηκαν αντίστοιχα και άλλες σημαντικές διαφορές μεταξύ γιατρών, φροντιστών και ασθενών.
Τέλος, οι διαφορές μεταξύ των γιατρών όλων των ειδικοτήτων ήταν, συνολικά, μικρότερες από εκείνες μεταξύ των γιατρών και των ασθενών και του κοινού, με τους οικογενειακούς γιατρούς να ξεχωρίζουν για το υψηλότερο επίπεδο δεκτικότητας.
Όσον αφορά τις διαφορές στα φύλα, οι γυναίκες γιατροί παρουσίαζαν μεγαλύτερα δείγματα νευρωτισμού, σε σύγκριση με τις γυναίκες των υπόλοιπων ομάδων.
Διαβάστε επίσης:
Έξι κρυφά σημάδια που αποκαλύπτουν ότι σας έχει κυριεύσει το άγχος
Μνήμη: Πόσο την επηρεάζουν το άγχος, ο νευρωτισμός και η διαρκής ανησυχία
