Τα ερευνητικά στοιχεία πλέον έχουν καταλήξει ότι οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ – τα 2/3 του πληθυσμού με τη νόσο είναι γυναίκες παγκοσμίως. Υπό αυτό το πρίσμα, μια νεότερη μελέτη ρίχνει φως στο πώς συνδέεται αυτός ο κίνδυνος με την εμμηνόπαυση αλλά και τον ρόλο της ορμονοθεραπείας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νεότερη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο JAMA Neurology, πράγματι η πρώιμη ηλικία έναρξης της εμμηνόπαυσης μπορεί να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της άνοιας. Παρόλα αυτά, οι γυναίκες που έλαβαν ορμονοθεραπεία σχετικά γρήγορα – γύρω στην ηλικία της εμμηνόπαυσης – δεν εμφάνισαν τον ίδιο υψηλότερο κίνδυνο.
«Οι ορμονοθεραπείες αποτελούν τον πιο αξιόπιστο τρόπο για την ανακούφιση των σοβαρών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες δεν υπάρχει σαφήνεια σχετικά με το πώς αυτές επηρεάζουν τον εγκέφαλο», ανέφερε σχετικά η συγγραφέας δρ. Rachel Buckley, από το Τμήμα Νευρολογίας του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης (MGH), ιδρυτικό μέλος του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης Mass General Brigham.
«Διαπιστώσαμε ότι τα υψηλότερα επίπεδα tau, μιας πρωτεΐνης που εμπλέκεται στη νόσο Αλτσχάιμερ, παρατηρήθηκαν μόνο σε όσες λάμβαναν ορμονοθεραπείες, οι οποίες ανέφεραν μεγάλη καθυστέρηση μεταξύ της ηλικίας έναρξης της εμμηνόπαυσης και της έναρξης της ορμονοθεραπείας τους. Η ιδέα ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης tau ενδεχομένως να βρίσκονται πίσω από τη συσχέτιση μεταξύ της καθυστερημένης παρέμβασης στην ορμονοθεραπεία και της νόσου Αλτσχάιμερ είναι κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν» συμπληρώνει.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από το Wisconsin Registry for Alzheimer’s Prevention (WRAP), μία από τις λίγες διαχρονικές μελέτες για την άνοια σε συσχέτιση με λεπτομερείς πληροφορίες για την εμμηνόπαυση και τη χρήση ορμονοθεραπειών. Αντίστοιχα, ανέλυσαν νευροαπεικoνίσεις με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) 292 ενηλίκων χωρίς γνωστική εξασθένιση για να προσδιορίσουν τα επίπεδα αμυλοειδούς και tau σε επτά περιοχές του εγκεφάλου.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι γυναίκες είχαν μεγαλύτερα επίπεδα tau σε σύγκριση με τους άνδρες της ίδιας ηλικίας, ιδίως στις περιπτώσεις που είχαν επίσης αυξημένο β-αμυλοειδές, μια ακόμα καθοριστική για τη νόσο Αλτσχάιμερ πρωτεΐνη. Όμως οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η συσχέτιση μεταξύ των μη φυσιολογικών επιπέδων β-αμυλοειδούς και tau ήταν πολύ ισχυρότερη στις γυναίκες που είχαν νωρίτερα την έναρξη της εμμηνόπαυσης, ακόμη και μετά την προσαρμογή για τις γνωστές αιτίες της πρόωρης εμμηνόπαυσης, όπως το κάπνισμα και η ωοθηκεκτομή, ακόμη και για τους γενετικούς παράγοντες κινδύνου για άνοια.
Στη συνέχεια και δεδομένου ότι αρκετές γυναίκες σε πρόωρη εμμηνόπαυση χρησιμοποιούν την ορμονοθεραπεία, οι ερευνητές εξέτασαν αν η χρήση της σχετίζεται με το β-αμυλοειδές και το tau. Ενώ επιβεβαίωσαν αυτή τη συσχέτιση, παρατήρησαν ότι η καθυστερημένη έναρξη της θεραπείας – πέντε ή περισσότερα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση – οδήγησε σε αυτή τη συσχέτιση. Πολλές γυναίκες στην ομάδα της καθυστερημένης έναρξης της ορμονοθεραπείας την ξεκίνησαν σχεδόν μια δεκαετία μετά την εμμηνόπαυση.
«Όταν πρόκειται για την ορμονοθεραπεία, ο σωστός συγχρονισμός είναι το παν», δήλωσε η συν-συγγραφέας δρ. JoAnn Manson, επικεφαλής του τμήματος προληπτικής ιατρικής στο νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital. «Τα προηγούμενα ευρήματά μας απέδειξαν ότι η πρώιμη έναρξη της ορμονοθεραπείας στην εμμηνόπαυση, αντί της καθυστερημένης έναρξης, παρέχει καλύτερα αποτελέσματα για τις καρδιακές παθήσεις, τη γνωστική λειτουργία και την ολική θνησιμότητα – και αυτή η μελέτη δείχνει ότι το ίδιο ισχύει και για τη γνωστική εξασθένιση» καταλήγει.
Διαβάστε επίσης:
Εμμηνόπαυση: Το «αντίδοτο» που ανακουφίζει τα συμπτώματα και βελτιώνει την διάθεση
Νόσος Αλτσχάιμερ: Ο παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης
