Συζήτηση σχετικά με το πως θα εισέρχονται τα νέα καινοτόμα φάρμακα στη χώρα είχε προγραμματίσει το Υπουργείο Υγείας για χθες το βράδυ, όμως αν και έγινε η συνάντηση με τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών (ΣΦΕΕ και PIF), το εν λόγω θέμα δεν συζητήθηκε. Το βασικό ζήτημα που απασχόλησε τις δύο πλευρές ήταν τελικά η εξαίρεση των φτηνών φαρμάκων από το συνολικό clawback και το ποιος τελικά θα καλύψει αυτή την υπέρβαση.
Όπως προβλέπεται σε άρθρο το οποίο περιλαμβάνεται στο τελευταίο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας «Σύσταση Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία «Ογκολογικό Κέντρο Παίδων “Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη – ΕΛΠΙΔΑ”», τα φάρμακα που έχουν χαμηλές τιμές και διακινούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία δεν θα πληρώνουν το clawback που τους αναλογεί, αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό που είναι της τάξης του 10%. Ειδικότερα, τα φάρμακα με Κόστος Ημερήσιας Θεραπείας (ΚΗΘ) μικρότερο ή ίσο με 0,20 ευρώ θα καταβάλλουν μόλις μέρος του ποσού αυτόματης επιστροφής (της υπέρβασης της δαπάνης – clawback) έως το 10% του ποσού που τους αναλογεί. Αυτά τα φάρμακα στοιχίζουν στον ΕΟΠΥΥ περίπου 6 ευρώ, δηλαδή η λιανική τιμή τους μπορεί να είναι μέχρι 8 ευρώ.
Αν και αρχικά είχε αναφερθεί ότι ο ΕΟΠΥΥ θα εξασφαλίσει κρατική χρηματοδότηση για να καλυφθεί το συγκεκριμένο clawback, τελικά το Υπουργείο Υγείας αποφάσισε αυτό να καλυφθεί από τις υπόλοιπες εταιρείες.
Αξίζει να αναφέρουμε πως, σύμφωνα με πληροφορίες της αγοράς, το μέτρο αφορά μικρό μέρος των αποζημιούμενων φαρμάκων, περί τα 750 σκευάσματα. Επιπροσθέτως, το ποσό της υπέρβασης που θα μεταφερθεί στον γενικό προϋπολογισμό, αυτό το 90%, δεν θα αφορά όλα τα άλλα σκευάσματα, αφού εξαιρούνται όσα έχουν ενταχθεί σε κλειστό προϋπολογισμό. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό που αντιστοιχεί σε αυτό το 90% υπολογίζεται περίπου στα 13 εκατομμύρια ευρώ.
Επενδυτικό clawback
Στη συνάντηση τέθηκε και το θέμα του επενδυτικού clawback, δηλαδή του συμψηφισμού ποσών του μηχανισμού αυτόματων επιστροφών με δαπάνες σε έρευνα και επενδυτικά σχέδια, πρόγραμμα που τρέχει υπό το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Θυμίζουμε ότι το πρόγραμμα προέβλεπε τον συμψηφισμό δαπανών ύψους 250 εκατ. ευρώ. Αυτό το ποσό αναζητείται τρόπος να αυξηθεί. Ειδικότερα, η κυβέρνηση φέρεται να αναζητεί τρόπους αύξησης του με άλλα 150 εκατ. ευρώ, πιθανόν από πόρους που δεν απορροφήθηκαν από προγράμματα σε άλλους τομείς του Ταμείου Ανάκαμψης.
Από την πλευρά των φαρμακευτικών εταιρειών επισημάνθηκε αφενός η ανάγκη για αύξηση του ποσοστού που αντιστοιχεί στις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (R&D) αφετέρου να επανεξεταστεί η επαναφορά της δυνατότητας που επέτρεπε σε πολυεθνικές επιχειρήσεις να επενδύουν σε δαπάνες R&D στη χώρα μας και το ποσό αυτό να συμψηφίζεται με το clawback της θυγατρικής τους στην Ελλάδα.
Κατανομή του προϋπολογισμού και χρηματοδότηση της καινοτομίας
Το θέμα το οποίο ήταν προγραμματισμένο να συζητηθεί όπως σημειώσαμε και στην αρχή, ήταν η ρύθμιση με την οποία θα καταστεί εφικτή η ενίσχυση του προϋπολογισμού για τα καινοτόμα φάρμακα. Ωστόσο, η εν λόγω κουβέντα φαίνεται πως μετατίθεται για επόμενη συνάντηση. Άλλωστε βασικός στόχος φέρεται να είναι, σταδιακά, να ενισχυθούν όλα τα κανάλια.
Η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας εμφανίζεται διατεθειμένη να αναζητήσει τρόπους ενίσχυσης του συστήματος και του προϋπολογισμού στα φάρμακα τόσο για το τρέχον έτος όσο και για το 2024 και 2025. Για τους εκπροσώπους της αγοράς η αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης είναι βασική προϋπόθεση και απαραίτητο συστατικό για τον περιορισμό των υπέρογκων επιστροφών, που έκλεισαν σε υψηλά επίπεδα και το 2022.
Ζητούμενο αλλά και μεγάλο ερωτηματικό είναι η κατανομή του προϋπολογισμού για το 2023, καθώς η προηγούμενη Κοινή Υπουργική Απόφαση δεν καθόρισε ποσοστά αλλά ύψος της δαπάνης που αναλογεί σε Φάρμακα Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) και φάρμακα κοινότητας.
