Η γαστρεντερίτιδα συνήθως προκαλείται από έναν συχνά εμφανιζόμενο ιό, τον ροταϊό, πλήττοντας κυρίως παιδιά, ενώ δεν αφήνει ανεπηρέαστους και τους ενήλικες.
Τα κυρίαρχα συμπτώματα είναι ναυτία, εμετός, διάρροια, πυρετός, κοιλιακό άλγος, πονοκέφαλος και μυϊκά άλγη.
Διαχρονικά τα σπιτικά «γιατροσόφια» έχουν αποδειχθεί σωτήρια στην ανακούφιση της συμπτωματολογίας της γαστρεντερίτιδας. Μάλιστα, κάποια εξ αυτών έχουν και επιστημονική τεκμηρίωση.
Ας δούμε λοιπόν παρακάτω ποιες τροφές μας ανακουφίζουν από τη γαστρεντερίτιδα και τι δεν «δουλεύει».
Μπανάνες, ρύζι, σάλτσα μήλου και ψωμί του τοστ θεωρούνται μαλακές τροφές που συμπεριφέρονται «ευγενικά» στο έντερο όταν αυτό αναρρώνει από γαστρεντερίτιδα.
Μάλιστα οι προαναφερόμενες τροφές στην αμερικανική ιατρική βιβλιογραφία αναφέρονται ως δίαιτα BRAT, που ναι μεν δεν έχει μελετηθεί περαιτέρω αλλά έχει σώσει γενιές παιδιών ως αντίδοτο της εντερικής δηλητηρίασης σύμφωνα με αναφορές του 1926.
Οι μπανάνες και τα μήλα είναι πλούσια σε πηκτίνη, ένα άμυλο που μπορεί να σχηματίσει γέλη, το οποίο βοηθά στη θεραπεία της διάρροιας. Ο πολτός της πράσινης μπανάνας και το αλεύρι ειδικότερα βρέθηκε ότι μειώνουν τη διάρροια στα παιδιά. Οι μπανάνες είναι επίσης πλούσια πηγή καλίου, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην αντικατάσταση του χαμένου καλίου με τη διάρροια.
Τα πόσιμα διαλύματα ενυδάτωσης με βάση το ρύζι (ένα ρόφημα που παρασκευάζεται από μείγμα νερού, ρυζιού, γλυκόζης, νατρίου και αλάτων καλίου) που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της γαστρεντερίτιδας μειώνουν τον όγκο των κοπράνων και τη διάρκεια της διάρροιας στους ασθενείς. Μελέτη που έγινε στο Μπαγκλαντές σε βρέφη με επίμονη διάρροια έδειξε ότι μια δίαιτα με βάση το ρύζι που περιέχει πράσινη μπανάνα ή πηκτίνη βελτίωσε τη συνοχή των κοπράνων και μείωσε τη διάρκεια περισσότερο από μια δίαιτα με ρύζι μόνο.
Τα μαγικά μήλα
Η χρήση των μήλων στην αντιμετώπιση της διάρροιας πιστεύεται ότι ξεκίνησε από τη Γερμανία, όταν η νοσοκόμα Frieda Klimsch τα χρησιμοποίησε για να αντιμετωπίσει τη δυσεντερία (σοβαρή μορφή γαστρεντερίτιδας) σε νοσοκομειακό περιβάλλον.
Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία, ένας Γερμανός γιατρός σε ένα σωφρονιστικό κατάστημα παρατήρησε ότι οι φυλακισμένοι με δυσεντερία που έτρωγαν μήλα από ένα γειτονικό κτήμα είχαν μικρότερης διάρκειας και ηπιότερη νόσο. Κι έτσι άρχισε να ενθαρρύνει τους φυλακισμένους να τρώνε μήλα όπου εκείνοι είχαν διάρροια.
Η κατανάλωση της φλούδας του μήλου είχε παρατηρηθεί ότι προκαλούσε εμετό σε βρέφη τη δεκαετία του 1930 και έτσι η φλούδα αφαιρέθηκε και το φρούτο τριμμένο πια χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία της διάρροιας σε παιδιά περίπου την ίδια περίοδο και ήταν χρήσιμο σε ορισμένες περιπτώσεις.
Αργότερα, η σάλτσα μήλου έγινε η συνιστώμενη μορφή για την αποκατάσταση της γαστρεντερίτιδας στις Ηνωμένες Πολιτείες και προστέθηκε στη δίαιτα BRAT. Ενώ είναι ενδιαφέρον ότι η χορήγηση αραιωμένου χυμού μήλου σε παιδιά με ήπια αφυδάτωση από γαστρεντερίτιδα είναι ασφαλής και αποτελεσματική.
Ωστόσο, τα τελευταία 20 περίπου χρόνια οι περισσότεροι επαγγελματίες υγείας έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η δίαιτα BRAT είναι ανθυγιεινή για την ανάρρωση από γαστρεντερίτιδα επειδή είναι χαμηλή σε πρωτεΐνη, λιπαρά και ενέργεια.
Μελέτες έχουν δείξει, γενικά, ότι η συνήθης διατροφή δεν επιδεινώνει την πορεία της γαστρεντερίτιδας. Επομένως, δεν είναι απαραίτητο να τροποποιείτε τη διατροφή όταν νοσείτε εσείς ή τα παιδιά σας.
Όμως, η απορρόφηση των λιπαρών, της λακτόζης και της σακχαρόζης κατά τη διάρκεια της διάρροιας είναι περιορισμένη, επομένως είναι λογικό να αποφεύγετε λιπαρά τρόφιμα και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε απλά σάκχαρα (συμπεριλαμβανομένων χυμών και αναψυκτικών) για μέτρια έως σοβαρή διάρροια, καθώς αυτά θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
Τα ροφήματα που δεν βοηθούν
Αναψυκτικά τύπου κόλα καθώς και η λεμονάδα έχουν θεωρεί κατάλληλα για την αναπλήρωση των υγρών και της γλυκόζης που χάνονται από τον έμετο και τη διάρροια. Όμως η έρευνα έχει δείξει ότι αυτό μπορεί να μην είναι καλή ιδέα.
Βρετανική ανασκόπηση που αξιολόγησε στοιχεία από το 1950 μέχρι σήμερα για την επίδραση των αναψυκτικών στην διαχείριση της γαστρεντερίτιδας δεν βρήκε καμιά τεκμηριωμένη συσχέτιση.
Εν συνεχεία οι ερευνητές συνέκριναν το περιεχόμενων των αναψυκτικών τύπου κόλα και άλλων ανθρακούχων ροφημάτων με τα διαθέσιμα ροφήματα ενυδάτωσης που περιέχουν ηλεκτρολύτες και μικρές ποσότητες ζάχαρης. Διαπίστωσαν έτσι ότι τα αναψυκτικά όχι μόνο περιείχαν χαμηλές ποσότητες καλίου νατρίου, και άλλων ηλεκτρολυτών, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις έως και επταπλάσια ποσότητα γλυκόζης από αυτή που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) για ενυδάτωση σε περίπτωση διάρροιας και εμετού.
Ως εκ τούτου, τα ανθρακούχα αναψυκτικά δεν θεωρείται ότι παρέχουν επαρκή υγρά ή ηλεκτρολύτες και δεν συνιστώνται σε περίπτωση γαστρεντερίτιδας.
Τι βοηθά στην ανάρρωση από γαστρεντερίτιδα
Οι κατάλληλες τροφές περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά, άπαχα κρέατα, γιαούρτια, καθώς και σύνθετους υδατάνθρακες όπως σιτάρι, ρύζι, ψωμί, πατάτες και δημητριακά.
Ειδικά για τα μικρά παιδιά με ήπια γαστρεντερίτιδα είναι σημαντική η ενυδάτωση μέσω νερού και γάλακτος και όχι με χυμούς φρούτων και ανθρακούχα ροφήματα.
Για μέτριες ή σοβαρές περιπτώσεις, υπάρχουν εμπορικά διαθέσιμα σκευάσματα για ενυδάτωση στα φαρμακεία.
Ενώ μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 174 μελετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χρήση του προβιοτικού Saccharomyces boulardii και τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μπορούν να βοηθήσουν στην ανάρρωση από γαστρεντερίτιδα, μειώνοντας τη διάρκεια της διάρροιας καθώς και τον όγκο των κοπράνων.
Εάν τα συμπτώματα ή η αφυδάτωση είναι σοβαρά, τότε θα πρέπει να απευθυνθείτε σε γιατρό ή να πάτε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του πλησιέστερου νοσοκομείου.
Διαβάστε επίσης
Γαστρεντερίτιδα: Τι ώρα «χτυπάει» συνήθως και γιατί
Το αντιικό μπαχαρικό που μπορεί να καταπολεμήσει τη γαστρεντερίτιδα
Οξεία Γαστρεντερίτιδα: Πέντε πράγματα που πρέπει όλοι να γνωρίζουμε
