Όταν οι σκύλοι κάνουν την σκανταλιά τους, και οι κηδεμόνες την ανακαλύψουν και τους επιπλήξουν, εκείνοι εκφράζουν βαθιά μεταμέλεια: τους ζητούν συγγνώμη.
Και το δείχνουν με τη συμπεριφορά τους: σκύβουν το κεφαλάκι τους, δεν τους κοιτούν στα μάτια. Αυτό πιστεύουν οι περισσότεροι κηδεμόνες σκύλων: ότι ο σκύλος τους ζητά συγγνώμη. Είναι, όμως, έτσι;
«Σε όλους όσοι έχουμε σκύλο, είναι γνωστό το αξιολάτρευτο βλέμμα του «puppy eyes». Συνήθως, το παρατηρούμε στους σκύλους που έχουν κάνει κάποια ζημιά, ή, γενικότερα, κάτι που μας δυσαρεστεί.
Άλλες φορές σκύβουν το κεφάλι, αποφεύγουν την επαφή με το βλέμμα, και κρύβονται σε μια γωνιά.
Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε αυτές τις συμπεριφορές χαριτωμένες, τις βρίσκουμε διασκεδαστικές, πιστεύοντας ότι αυτός είναι ο τρόπος του σκύλου μας για να μας δείξει ότι μετάνιωσε και να μας κάνει να τον συγχωρέσουμε.
Είναι, όμως, αλήθεια αυτό; Μπορούν οι σκύλοι να νιώσουν και να δείξουν μεταμέλεια;», θέτει τα ερωτήματα ο θετικός εκπαιδευτής σκύλων, Σοφοκλής Μακρινός.
Μας ενημερώνει, λοιπόν, ότι οι ερευνητές είναι σίγουροι, πλέον, ότι οι σκύλοι μπορούν να νιώσουν τα βασικά συναισθήματα, όπως χαρά, φόβο, λύπη κλπ. Μπορούν, όμως, να βιώσουν σύνθετα συναισθήματα, όπως αυτό της ενοχής;
«Η αλήθεια είναι ότι, σε αντίθεση με το τι πιστευτούμε οι περισσότεροι, δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι οι σκύλοι είναι ικανοί να νιώσουν το συναίσθημα της ενοχής. Άρα, πώς να ζητήσουν συγγνώμη;
Όλες οι αντιδράσεις των σκύλων που προαναφέραμε, δεν δείχνουν μεταμέλεια, αλλά φόβο. Μέσω μιας τεράστιας διαδικασίας της εξέλιξης οι σκύλοι έχουν αναπτύξει τέτοιους μηχανισμούς, ώστε να μας ηρεμούν πιο γρήγορα και να κρατάει λιγότερο ο θυμός μας.
Και, όπως βλέπουμε, αυτό «πιάνει». Και πολύ καλά, μάλιστα. Πόσες φορές έχουμε γυρίσει από τη δουλειά, και ο σκύλος μας έχει καταστρέψει τα αγαπημένα μας παπούτσια; Και μόλις τον μαλώσουμε και κάνει puppy eyes, αμέσως γελάμε και τον συγχωρούμε;», λέει ο κ. Μακρινός.
Ωστόσο, είναι σημαντικό, σύμφωνα με τον κ. Μακρινό, να γνωρίζουμε ότι εκείνη τη στιγμή ο σκύλος μας νιώθει αρνητικά συναισθήματα. Οπότε, καλό είναι να μην τον μαλώνουμε περισσότερο, όπως συνηθίζεται, για να προκαλέσουμε αυτές τις χαριτωμένες για εμάς συμπεριφορές.
«Οι σκύλοι μας εκείνη τη στιγμή δεν ξέρουν γιατί τους μαλώνουμε, και μόνο αρνητικούς συσχετισμούς μπορούν να κάνουν με την τακτική αυτή.
Δυστυχώς, για να καταλάβει ο σκύλος μας το αποτέλεσμα μιας μη επιθυμητής συμπεριφοράς του, πρέπει να τη διορθώσουμε άμεσα. Στην περίπτωση, δηλαδή, που έχει κάνει μια ζημιά, κι εμείς την καταλάβουμε έπειτα από ώρα, όταν γυρνάμε από τη δουλειά μας, δεν έχει κανένα νόημα να τον μαλώσουμε, επειδή δεν μπορεί να καταλάβει γιατί του φωνάζουμε», εξηγεί ο θετικός εκπαιδευτής και συμπληρώνει: «Υπάρχουν περιπτώσεις που, πολλές φορές, ο σκύλος μας εκδηλώνει αυτές τις συμπεριφορές πριν, καν, εμείς αντιληφθούμε ότι έχει κάνει ζημιά. Αυτό είναι κάτι που παρεξηγούν οι κηδεμόνες, καθώς έχουν την πεποίθηση ότι ο σκύλος τους ξέρει τι λάθος έκανε. Κι αυτό γιατί δεν θα είχαν αντιληφθεί τη ζημιά, εάν δεν τον έβλεπαν να σκύβει το κεφάλι, για παράδειγμα».
Εξηγεί, λοιπόν, ο κ. Μακρινός ότι σε αυτές τις περιπτώσεις οι σκύλοι έχουν κάνει τη σύνδεση ότι ένα κατεστραμμένο παπούτσι θυμώνει τη μαμά ή τον μπαμπά. Δεν μπορούν, όμως, να κάνουν τη σύνδεση ότι αυτοί το κατέστρεψαν, και αυτό τους εκνεύρισε. Αγχώνονται με την παρουσία του κατεστραμμένου παπουτσιού, σε συνδυασμό με τη δική μας παρουσία στον χώρο.
Εν κατακλείδι, ο κ. Μακρινός λέει: «Οι σκύλοι δεν μας ζητούν συγγνώμη στην πραγματικότητα, απλώς αυτός είναι ο τρόπος τους να μας κατευνάσουν. Γι’ αυτό, θυμηθείτε: την επόμενη φορά που θα δείτε τον σκύλο σας να κάνει τα «γλυκά ματάκια», μην τον μαλώσετε, καθώς είναι, ήδη, στρεσαρισμένος και φοβισμένος».
● Ο κύριος Σοφοκλής Μακρινός γεννήθηκε στην Αθήνα και το 2014 πέρασε μέσω Πανελλήνιων στο Τμήμα Μηχανικών Αντιρρύπανσης στην Κοζάνη. Εκεί υιοθετεί τον πρώτο του σκύλο, τον Σαμ, και χάρη σε αυτόν μπαίνει ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού, συνειδητοποιώντας ότι η αγάπη του για τα ζώα είναι μεγαλύτερη από οτιδήποτε άλλο. Έτσι, αποφασίζει να αλλάξει επαγγελματικό προσανατολισμό και σπουδάζει θετικός εκπαιδευτής στη σχολή Dogfully της Εριέττας Καραμπέτσου, από την οποία και αποφοίτησε.
Στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα στη γνωσιακή λειτουργία του σκύλου στο Πανεπιστήμιο Duke (Dog Emotion and Cognition by Duke University), όπως και μαθήματα στη συμπεριφορά και ευζωία του συγχρόνου κατοικίδιου στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου (Animal Behavior and Welfare by the University ofEdinburgh). Τέλος, έχει παρακολουθήσει σεμινάριο παροχής πρώτων βοηθειών στον σκύλο.
Διαβάστε επίσης